Kiedy kończy się stan podgorączkowy, a zaczyna gorączka?
Stan podgorączkowy i gorączka mogą towarzyszyć wielu stanom chorobowym. Są to naturalne mechanizmy obronne, które wspomagają organizm w zwalczaniu infekcji. Często jednak stan podgorączkowy jest błędnie nazywany gorączką. Jakie są różnice między nimi? O czym mogą świadczyć i czy zawsze podwyższoną temperaturę należy obniżać? Czytaj dalej, aby się dowiedzieć.
Prawidłowa temperatura ciała waha się w szerokich granicach, głównie wynikających ze sposobu pomiaru - mierzona pod pachą wynosi około 36,6 stopni Celsjusza, natomiast w przypadku pomiaru w odbycie może być nawet o stopień Celsjusza wyższa. Przyjęto, że stan podgorączkowy występuje wtedy, gdy temperatura mierzona pod pachą nie przekracza 38 stopni Celsjusza.
Stan podgorączkowy najczęściej wywoływany jest przez infekcje toczące się w organizmie, zwykle o etiologii wirusowej, na przykład w przebiegu przeziębienia, zapalenia gardła, ucha czy układu moczowego. Może się pojawić również w okresie ząbkowania u najmłodszych. Obserwuje się ją również u pacjentów z gruźlicą i chorobami autoimmunologicznymi, takich jak toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów czy stwardnienie rozsiane.
Gorączka może towarzyszyć bardzo wielu chorobom, jednak najczęściej pojawia się w przebiegu infekcji bakteryjnych. Mówi się o niej wtedy, gdy temperatura ciała mierzona pod pachą przekracza 38 stopni Celsjusza. Dodatkowo gorączkę dzielimy na:
- niską, gdy temperatura mieści się w zakresie 38,0-38,5 stopni Celsjusza;
- umiarkowaną, kiedy wynosi od 38,5-39,5 stopni Celsjusza;
- znaczną, gdy mieści się w zakresie 39,5-40 stopni Celsjusza;
- hiperpireksję, gdy temperatura przekracza 40 stopni Celsjusza.
Najczęstszym czynnikiem prowadzącym do rozwoju gorączki są infekcje bakteryjne, w szczególności zapalenie płuc. Może się również pojawić w przebiegu:
- zakażenia wirusem grypy;
- zatruć pokarmowych;
- chorób autoimmunologicznych;
- wyczerpania cieplnego, na przykład w wyniku zbyt długiego przebywania na słońcu bez ochrony przeciwsłonecznej;
- nowotworów złośliwych;
- jako powikłanie po szczepieniu.
Gorączka jest ważnym naturalnym mechanizmem obronnym, wspomagającym walkę naszego organizmu z infekcjami. Wspomaga pracę układu odpornościowego i zwiększa jego aktywność. W wyniku pobudzenia ośrodka termoregulacji w podwzgórzu zachodzi szereg zmian, mających na celu podwyższenie temperatury ciała.
Dochodzi między innymi do skurczu naczyń krwionośnych w skórze, dzięki czemu oddawanie ciepła jest ograniczone. Pobudzane jest także drżenie mięśni szkieletowych, czego objawem są dreszcze i pojawia się "gęsia skórka", czyli skurcz mięśni mieszka włosowego, co w efekcie zwiększa produkcję ciepła. W przebiegu gorączki wzrasta również aktywność hormonów tarczycy.
Często podwyższenie temperatury ciała niepokoi chorego i skłania do sięgnięcia po leki działające przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie. Trzeba jednak pamiętać, że gorączka jest to zjawisko korzystne - w ciepłym środowisku bakterie gorzej się namnażają i mają mniejszy dostęp do składników niezbędnych do ich wzrostu, takich jak żelazo i cynk. Dzięki temu walka z infekcją trwa krócej i chory szybciej wraca do zdrowia.
Z tego względu przyjęło się, że stanu podgorączkowego i gorączki do 38,5 stopni Celsjusza nie należy obniżać za pomocą leków, trzeba natomiast dać szansę organizmowi na samodzielne zwalczenie infekcji. Choremu należy zapewnić intensywne nawodnienie - minimum 2 litry płynów dziennie i odpoczynek. Gorączkę obniża się wtedy, kiedy temperatura przekracza 38,5 stopni Celsjusza bądź też utrzymuje się dłużej niż 2-3 dni.
Jeżeli gorączka się przedłuża lub nie obniża się po podaniu leków, należy zgłosić się do lekarza. Warto też bacznie obserwować chorego i wypatrywać innych objawów alarmowych, w tym zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, które wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Są to: plamista wysypka na całym ciele, bóle głowy, sztywność karku, nadwrażliwość na światło i dźwięki oraz wymioty.
CZYTAJ TAKŻE:
Zespół chronicznego zmęczenia. Znacznie więcej niż niewyspanie
Ketoprofen - przeczytaj zanim zażyjesz