Spastyczność - kiedy mięśnie odmawiają posłuszeństwa
Spastyczność, inaczej hipertonia, to stan nadmiernego napięcia mięśni, prowadzący do ich sztywności i nieprawidłowej reakcji na bodźce. Choroba znacznie pogarsza komfort życia, może prowadzić do częściowej lub całkowitej niepełnosprawności.
Spastyczność jest spowodowana uszkodzeniem części mózgu lub rdzenia kręgowego, które odpowiadają za prawidłowe przesyłanie impulsów ruchowych do mięśni. Nie jest to samodzielna jednostka chorobowa, lecz stan związany ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego, takimi jak stwardnienie rozsiane, udar mózgu. U dzieci najczęściej wywoływana jest przez mózgowe porażenie dziecięce.
Nawet w początkowym okresie rozwoju choroby spastyczność utrudnia codzienne funkcjonowanie i wykonywanie podstawowych czynności. Na dalszym etapie zaawansowania może powodować przykurcze mięśni kończyn, ale też mięśni odpowiedzialnych za artykułowanie dźwięków, przełykanie; bywa, że zaburza funkcjonowanie narządów wewnętrznych, np. jelit czy żołądka.
Sposób postępowania z chorymi zależy od stopnia zaawansowania choroby, często kontynuowanie niektórych form leczenia jest konieczne przez całe życie. Wymaga współpracy lekarzy i fizjoterapeutów.
Medycyna pomaga poprzez leczenie farmakologiczne - stosowane są przede wszystkim środki zmniejszające napięcie mięsni. Leki mogą być podawane doustnie, w formie zastrzyków domięśniowych (iniekcje z botuliny) lub bezpośrednio do kanału kręgowego przy pomocy tzw. pompy baklofenowej. W niektórych przypadkach konieczne bywa leczenie operacyjne (ortopedyczne lub neurochirurgiczne).
Niezbędnym elementem walki o poprawę jakości życia jest rehabilitacja, najczęściej w formie zabiegów wykonywanych przez fizjoterapeutę oraz odpowiednio dobranych zestawów ćwiczeń, które chory wykonuje samodzielnie w domu.
