Leczą stany zapalne, RZS, AZS i astmę. Ich skutki uboczne owiane są legendą
Leczenie wielu chorób bez użycia sterydów byłoby niemożliwe. Ich właściwości pozwalają wyciszyć aktywność układu immunologicznego i zminimalizować nieprzyjemne objawy. Jednak leki z tej grupy pozostają owiane złą sławą, a wszystko przez szereg skutków ubocznych związanych z ich długotrwałym przyjmowaniem. W jakich chorobach stosuje się sterydy? Czy po sterydach się tyje? Jak długo można je brać i dlaczego warto znać różnicę między lekami sterydowymi a dopingiem? Ujawniamy prawdę o sterydach.
Sterydy to potoczna nazwa leków, które działaniem przypominają kortykosteroidy, czyli naturalnie występujące w organizmie hormony produkowane przez korę nadnerczy lub hormony płciowe. Kortykosteroidy dzieli się na dwie grupy: mineralokortykosteroidy i glikokortykosteroidy. Pierwsze odpowiadają za regulację wodno-mineralną organizmu, zaś drugie mają właściwości przeciwzapalne, wspierają także przemiany białek, tłuszczów i węglowodanów. Z kolei męskie i żeńskie hormony płciowe warunkują dojrzewanie i płodność.
Sterydy mogą być stosowane na skórę, podskórnie, dożylnie, wziewnie, doustnie i donosowo.
Ze względu na szeroki zakres działania sterydy znalazły zastosowanie w terapii wielu chorób, w tym:
- astmy - glikokortykosteroidy wziewne, przez lekarzy często nazywane skrótowo GKS, hamują stan zapalny w oskrzelach;
- alergicznego nieżytu nosa - glikokortykosteroidy donosowe redukują stan zapalny błony śluzowej nosa;
- POChP - glikokortykosteroidy wziewne pozwalają kontrolować zaostrzenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc;
- pokrzywki - GKS doustnie podaje się, by zahamować działanie układu immunologicznego, co skutkuje wycofywaniem się objawów;
- egzemy i atopowego zapalenia skóry - GKS stosowane na skórę zmniejszają stan zapalny, łagodzą świąd i obrzęk;
- chorób zapalnych jelit - pacjentom podaje się GKS dożylnie po to, żeby osłabić reakcje zapalne;
- stwardnienia rozsianego - sterydy stosowane są także w przypadku rzutu SM. Standardem jest podawanie ich we wlewach dożylnych, jednak nie mają wpływu na naturalny przebieg choroby.
Glikokortykosteroidy są również cennym narzędziem leczniczym w rękach reumatologów - ich przeciwzapalne właściwości pozwalają zmniejszyć przykre objawy: rwy kulszowej, tocznia i zapalenia stawów. Kolejnym zastosowaniem farmaceutyków z grupy sterydów jest: leczenie zaburzeń płodności, terapia menopauzy i andropauzy, hormonalna terapia zastępcza oraz antykoncepcja.
Sterydoterapia często powoduje wzrost masy ciała i redystrybucję tkanki tłuszczowej. U niektórych pacjentów dochodzi do gromadzenia się tłuszczu w pobliżu twarzy i wokół szyi oraz rozwoju otyłości brzusznej. Co ciekawe, kończyny pozostają szczupłe - tak specyficzny wygląd sylwetki przypomina zespół Cushinga, czyli chorobę, u której podłoża leży nadmierne wydzielanie glikokortykosteroidów. Przyrost wagi obserwuje się zwykle ok. 2 miesiące od rozpoczęcia terapii sterydami.
Poza wzrostem masy ciała istnieje cała lista skutków ubocznych związanych z przyjmowaniem sterydów. Należą do nich np.:
- cukrzyca,
- nadciśnienie,
- osteoporoza,
- problemy ze snem,
- wrzody żołądka,
- trądzik,
- opóźnienie wzrostu i dojrzewania (u dzieci).
Warto jednak pamiętać, że wspomniane efekty niepożądane dotyczą długotrwałego doustnego stosowania tych leków w wysokich dawkach. Obecnie terapię ogranicza się w czasie i prowadzi według konkretnych wytycznych, co za tym idzie - skutki uboczne są rzadsze i mniej wyrażone.
To, jak długo należy przyjmować sterydy, powinno pozostawić się decyzji lekarza. Należy pamiętać, że są to leki i powinny być używane zgodnie z przeznaczeniem. Jeśli pozostajesz pod stałą kontrolą specjalisty, nie musisz obawiać się o swoje zdrowie. Prawdziwych problemów można nabawić się, przyjmując na własną rękę anaboliki z niepewnych źródeł.
Sterydy anaboliczne służą jako środki dopingowe przyspieszające przyrost tkanki mięśniowej, spalanie tkanki tłuszczowej i zwiększenie siły. Nic dziwnego, że zyskały grono wielbicieli, zwłaszcza wśród stałych bywalców siłowni. Niestety mało kto zdaje sobie sprawę z licznych działań niepożądanych związanych z braniem środków dopingowych.
Sterydy anaboliczne: podnoszą ciśnienie, stymulują powstawanie zakrzepów, u kobiet powodują zmiany skórne, nadmierne owłosienie, zanik gruczołów piersiowych, zaś u mężczyzn zwiększają ryzyko raka jądra, sprzyjają rozrostowi prostaty i gruczołów piersiowych, a także obkurczaniu się jąder. Z wymienionych względów nie powinno się ich przyjmować bez wskazań i konsultacji z lekarzem.
W doniesieniach naukowych można natknąć się na badania wykazujące zależność pomiędzy przyjmowaniem sterydów anabolicznych a zaburzeniami zdrowia psychicznego. Okazuje się, że osoby, które zażywały środki tego typu, były obciążone zwiększonym ryzykiem zachowań agresywnych i uzależnień, depresji, manii i omamów.
CZYTAJ TAKŻE:
Nie okazują badań dotyczących skuteczności. Łykamy je na potęgę
10 niebezpiecznych skutków stosowania sterydów
Tak objawia się przewlekłe zapalenie zatok. W kanałach mogą być zastoiny