Zastoiny w zatokach poznasz po kaszlu i spuchniętej twarzy. Objawy także w nocy
Diagnoza zapalenia zatok u większości pacjentów nie wywołuje szczególnego poruszenia i kojarzy się z leczeniem objawowym. Problem zaczyna się, gdy schorzenie nawraca lub przedłuża się o kolejne tygodnie. O przewlekłym zapaleniu zatok mówimy, gdy objawy choroby utrzymują się dłużej niż dwanaście tygodni, utrudniając codzienne funkcjonowanie. Trzeba wiedzieć, że zatoki objęte stanem zapalnym dają nie tylko ból głowy, osłabienie i gorączkę -jest też wiele nietypowych objawów, jak np. kaszel i opuchlizna twarzy. Nieleczone chronicznie chore zatoki mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, wśród których wymienia się: ropień mózgu, oraz zanik wzroku i węchu.
W ludzkiej twarzoczaszce znajdują się cztery pary struktur zwanych zatokami. Ich podstawową funkcją jest nawilżanie i ogrzewanie wdychanego powietrza oraz wyrównywanie różnicy ciśnień podczas oddychania. Wyróżnia się:
- zatoki czołowe;
- zatoki szczękowe;
- zatoki klinowe;
- zatoki sitowe.
Czym są? Zatoki to przestrzenie powietrzne, które łączą się wąskimi kanałami wypełnionymi śluzem, powstającym w kanałach nosowych. Jeśli wspomniane kanały zostają zablokowane, śluz nie może prawidłowo spływać do gardła, a co za tym idzie, gromadzi się w zatokach i może być przyczyną powstania infekcji i zapalenia tych przestrzeni. Jeśli leczenie nie przynosi poprawy i infekcja trwa dłużej niż dwanaście tygodni, mówimy o przewlekłym zapaleniu zatok.
Najczęściej przewlekłe zapalenie zatok powstaje na skutek przedłużającego się stanu ostrego. Tą przypadłość częściej spotyka się u kobiet, osób palących papierosy, a także chorujących na astmę czy zmagających się z różnymi alergiami.
Patogenami odpowiedzialnymi za powstawanie stanu zapalnego w zatokach są przede wszystkim wirusy. Jeśli nie będą one odpowiednio zwalczane, mogą do nich dołączyć także bakterie lub grzyby - taki scenariusz rozwoju choroby prowadzi do pogorszenia się dolegliwości i przedłużenie czasu jej trwania.
Za istotne przyczyny, mające wpływ na rozwój przewlekłej postaci zapalenia zatok uważa się:
- polipy i guzy nosa oraz krzywą przegrodę nosową, co stanowi blokadę w prawidłowym odpływie wydzieliny z zatok;
- wtórne zakażenia bakteryjne (najczęściej spowodowane dwoinką zapalenia płuc - Streptococcus pneumoniae);
- obecność w zatokach bakterii opornych na leczenie antybiotykami lub infekcje grzybicze, które nie ustępują po standardowym leczeniu;
- częste infekcje górnych dróg oddechowych;
- alergie oraz choroby takiej jak: astma, POChP;
- niedobory odporności w przebiegu różnych chorób, np. HIV czy mukowiscydozy.
Objawy towarzyszące przewlekłej postaci tego schorzenia trwają wiele tygodni i są mniej dokuczliwe, niż w zapaleniu ostrym. Najbardziej typowym symptomem choroby jest wydobywająca się z nosa wydzielina, która najczęściej ma żółto-zielony kolor i charakterystyczny ropny zapach. Obfita treść często spływa po tylnej ścianie gardła, co może powodować nieprzyjemny posmak w ustach.
Ponadto przewlekłe zapalenie zatok wiąże się z utrudnionym drenażem śluzu i obrzękiem kanałów nosowych, a to powoduje zatkanie nosa, co sprawia, że oddychanie przez nos jest często niemożliwe. U części chorych skutkuje to trudnościami w zasypianiu, chrapaniem, budzeniem się w nocy, a także uczuciem suchości w ustach.
Na przewlekłe zapalenie zatok mogą wskazywać także:
- pogorszenie węchu;
- słabe samopoczucie i ogólna słabość;
- gorączka lub stany podgorączkowe;
- tkliwość i opuchlizna w okolicach oczu;
- ból zatok zlokalizowany pod oczami lub na czole;
- kaszel i zachrypnięty głos spowodowany spływającą po gardle wydzieliną.
W większości przypadków, przewlekłe zapalenie zatok nie jest stanem niebezpiecznym lub zagrażającym życiu. Jednak jeśli objawy tego schorzenia są bardzo niepokojące, a mowa tu na przykład o trwającym wiele dni silnym bólu i ucisku okolicy zatok, należy zgłosić się do lekarza ze względu na możliwe powikłania.
Do konsekwencji zdrowotnych, jakie niesie za sobą ta choroba, należą:
- osłabienie węchu;
- pogorszenie wzroku, a nawet ślepota, spowodowane zapaleniem tkanek miękkich oczodołu;
- ropień oczodołu;
- ropień mózgu;
- torbiel zastoinowa błony śluzowej (mucocele).
Jednym z wymienionych powikłań, które warto opisać dokładniej jest mucocele, czyli torbiel zastoinowa błony śluzowej, zwana także śluzowiakiem. Jest to miejscowa zmiana w obrębie błony śluzowej zatok, powstała w wyniku zatkania przewodów wyprowadzających gruczołów, co przyczynia się do nadmiernego gromadzenia się i zalegania śluzu w niedrożnej zatoce.
Chorzy zmagający się z tym problemem narzekają na nawracające bóle głowy oraz silne bóle twarzoczaszki. Do objawów związanych ze śluzowiakiem mogą należeć także: deformacja policzków i czoła, gęsta, śluzowa lub ropna wydzielina z nosa czy też łzawienie oczu.
Do rozpoznania śluzowiaka niezbędne jest szczegółowy wywiad lekarski, badania fizykalne oraz wykonanie badań obrazowych: tomografii komputerowej zatok lub rezonansu medycznego. Leczenie polega na chirurgicznym usunięciu torbieli metodą zewnątrznosową lub wewnątrznosową, w zależności od umiejscowienia śluzowiaka.
W leczeniu przewlekłego zapalenia zatok najczęściej stosuje się farmakoterapię obejmującą leki przeciwbólowe, antybiotyki oraz sterydowe aerozole do nosa, które zmniejszają stan zapalny w obrębie zatok. Istnieje wiele domowych sposobów, które mogą okazać się bardzo pomocne w zmniejszaniu dolegliwości związanych z zapaleniem, należą do nich: kąpiel parowa twarzy, ciepłe kompresy na czole i nosie, płukanie nosa solą fizjologiczną.
Do metod leczniczych, które są stosowane dość rzadko, zalicza się także zabiegi chirurgiczne, takie jak endoskopowa operacja zatok lub septoplastyka, czyli operacja polegająca na korekcji skrzywionej przegrody nosowej.
CZYTAJ TAKŻE:
Ból głowy? Może zwiastować te choroby
Kilka prostych sposobów na leczenie uciążliwego kataru
