Rak piersi diagnozowany jest również u mężczyzn. Zdecydowanie zbyt późno
O raku piersi mówi się przede wszystkim w kontekście kobiet – w tej grupie to bowiem najczęściej występujący nowotwór. Prawda jest jednak taka, że nowotwór piersi może rozwinąć się również u mężczyzn. Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że rak piersi u panów stanowi ok. 1 proc. wszystkich nowotworów złośliwych piersi i mniej niż 1 proc. nowotworów złośliwych. Tego 1 proc. nie można bagatelizować – to kilkaset zachorowań rocznie. Jakie są czynniki ryzyka raka piersi u mężczyzn? Jakie objawy daje ten typ nowotworu i jak się go leczy?
Wielu mężczyzn nie zdaje sobie sprawy, że ryzyko wystąpienia raka piersi dotyczy także ich. "Przecież to kobiecy nowotwór" - zdają się myśleć. Prawda jest jednak taka, że co roku w Polsce kilkuset panów (ok. 150-200) dowiaduje się, że rozwinął się u nich ten typ nowotworu.
Od wielu lat zachorowalność na raka piersi w tej grupie utrzymuje się na stałym poziomie. Ze względu na rzadkość występowania raka piersi u mężczyzn oraz bardzo małą świadomość na temat choroby wśród nich, nowotwór z reguły diagnozowany jest dość późno, a to znacznie zmniejsza szanse na wyleczenie.
Ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta wraz z wiekiem. Jeśli chodzi o przedstawicieli płci męskiej, pacjentami są najczęściej osoby między 50. a 70. rokiem życia. "Wśród mężczyzn przed 35. rokiem życia ryzyko zachorowania wynosi 0,1 na 100 tysięcy ludności, aby po 85. roku życia przekroczyć 6,5 na 100 tysięcy ludności" - wynika z danych gromadzonych w ramach Krajowego Rejestru Nowotworów. Niemal połowa mężczyzn, u których wykryto raka piersi, umiera.
Można wyróżnić kilka czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia raka piersi wśród mężczyzn. Jak wspomnieliśmy wyżej, jednym z nich jest wiek. Pozostałe to:
- obciążenie genetyczne - jeśli ktoś z rodziny (blisko spokrewniony mężczyzna) chorował na raka piersi, ryzyko zachorowania znacznie wzrasta. Odpowiedzialna jest za to mutacja (przemiany) genów BRCA2 oraz, rzadziej w przypadku panów, BRCA1. Innymi genami, których mutacja może zwiększać ryzyko zachorowania na raka piersi w tej grupie, są geny TP3, CHEK2 i PTEN. Do genetycznych przyczyn podwyższonego ryzyka zachorowania na raka piersi zalicza się również rzadką chorobę genetyczną, jaką jest zespół Klinefeltera;
- czynniki hormonalne - zaburzenia hormonalne także są istotnym czynnikiem. W wyniku zaburzeń na tym tle zwiększa się stężenie estrogenów (hormonów kobiecych), a obniża stężenie testosteronu (hormonu męskiego). Jak zaznaczają lekarze, wpływ na to mogą mieć m.in. leki hormonalne stosowane np. w leczeniu raka prostaty, zaburzenia pracy wątroby czy otyłość;
- stan jąder - ryzyko wystąpienia raka piersi zwiększa się przy przewlekłych zapaleniach jąder, niezstąpieniach oraz, niezależenie od przyczyny, amputacjach tej części ciała;
- inne nowotwory w przeszłości - do tej grupy zalicza się przede wszystkim raka prostaty oraz raka jelita grubego;
- łagodne zmiany w piersiach - np. gruczolakowłókniaki lub gruczolaki. U mężczyzn występują rzadko. Jeśli jednak je rozpoznano, istnieje większe ryzyko zachorowania na nowotwór piersi;
- czynniki środowiskowe - to np. praca w wysokiej temperaturze (np. w hutach);
- urazy mechaniczne;
- późny wiek dojrzewania;
- nadużywanie alkoholu.
Mężczyźni także powinni uważnie przyglądać się swoim piersiom, a z każdym niepokojącym objawem udać się do specjalisty.
Guz najczęściej stwierdzany jest po lewej stronie. Obustronny występuje bardzo rzadko.
Podstawowe symptomy raka piersi u panów to:
- niebolesny guz zlokalizowany za brodawką sutka (rzadziej w górnej i bocznej części piersi),
- wyciek z brodawki (może być krwisty, może być bezbarwny),
- wciągnięcie brodawki,
- owrzodzenie brodawki lub skóry piersi,
- ból piersi, którego nie można wytłumaczyć np. urazem mechanicznym,
- zmiana rozmiaru i kształtu piersi (np. powiększenie jednej z piersi),
- świąd skóry,
- powiększenie pachowych węzłów chłonnych (ten objaw wystąpi po tej stronie, po której pojawiła się zmiana nowotworowa), a także powiększenie węzłów szyjno-nadobojczykowych (staną się wyraźnie twardsze, mogą łączyć się w "grona"),
- poszerzenie żył na klatce piersiowej,
- obrzęk kończyny górnej po stronie, po której występuje guz - rzadziej.
W przypadku nowotworu piersi mogą wystąpić również przerzuty do narządów - głównie płuc, wątroby, kości oraz mózgu.
Lekarze alarmują, że w momencie rozpoznania raka piersi u mężczyzn, w przeciwieństwie do kobiet, nowotwór jest już w zaawansowanym stadium, co ma znaczący wpływ na rokowania pacjenta.
Podstawą diagnostyki jest badanie mikroskopowe. Poza tym wykonuje się m.in. USG piersi, mammografię, badanie komórek wydzieliny z brodawki sutkowej czy RTG klatki piersiowej.
Jedną z metod leczenia jest leczenie chirurgiczne (mastektomia) - operacyjne usuwa się gruczoł piersiowy, a jeśli nowotwór się rozprzestrzenił, zwykle usuwa się także okoliczne węzły chłonne.
Drugą najczęściej stosowaną metodą miejscowego leczenia w takich przypadkach jest radioterapia. U wielu pacjentów jest ona zalecana jako uzupełnienie leczenia.
W leczeniu uogólnionego nowotworu raka piersi u mężczyzn stosuje się również hormonoterapię oraz chemioterapię.
***
Na całym świecie październik to miesiąc świadomości raka piersi. W naszym serwisie systematycznie publikujemy materiały poświęcone diagnostyce, leczeniu oraz profilaktyce tego nowotworu.
Czytaj także:
Mówią o nich "geny Angeliny Jolie" - zwiększają ryzyko raka piersi