Spójrz, dotknij, poczuj. Pierwsze objawy raka piersi

Żeby wykryć jakiekolwiek nieprawidłowości, trzeba mieć wiedzę na temat tego, jakie cechy są właściwe dla obiektu naszych badań. Tyczy się to także piersi. Każda kobieta powinna wiedzieć, jak prawidłowo wyglądają piersi. Panie muszą być także świadome dolegliwości, które związane są z naturalnymi procesami zachodzącymi w organizmie. Przykładowo - piersi stają się twarde, obrzmiałe, bolesne przed miesiączką. Fizjologiczna bolesność piersi występuje również u kobiet w okresie menopauzy. Nie należy zapominać również o bolesności piersi związanej z okresem ciąży czy laktacji.

Znajomość własnego ciała i rozumienie procesów, jakie w nim zachodzą, pozwolą odpowiednio wcześnie wychwycić wszelkie niepokojące symptomy. Dlatego warto poświęcić swojemu ciału nieco więcej uwagi. I regularnie je obserwować.

W początkowym okresie rak piersi nie daje żadnych objawów. W stadium przedobjawowym nowotwór można jednak wykryć, dzięki badaniom obrazowym piersi, np. mammografii. Najczęściej zmiany dotyczą jednej piersi, ale u części pacjentek rak piersi może rozwijać się obustronnie.

Zwykle pierwszą oznaką raka piersi jest bezbolesny guzek zlokalizowany w kwadrancie górnym zewnętrznym (górnej bocznej części piersi). Ale nowotwór zlokalizowany może być również w kwadrancie dolnym wewnętrznym (dolnej przyśrodkowej części piersi), tylko ma to miejsce zdecydowanie rzadziej. Jak wskazuje American Cancer Society - amerykańska organizacja zajmująca się przeciwdziałaniem chorobom nowotworowym, bezbolesna, twarda masa o nieregularnych krawędziach jest bardziej prawdopodobna jako rak, ale rak piersi może mieć również postać miękkiego, okrągłego, tkliwego, a nawet bolesnego guza.

Warto jednak wiedzieć, że nie każdy guz w piersi oznacza nowotwór. Większość zmian ma charakter łagodny i nie jest groźna dla zdrowia czy życia. Najczęściej są to torbiele, włókniaki bądź ropnie. Nie dowiemy się jednak, z jaką zmianą mamy do czynienia, jeśli nie udamy się do lekarza.

Inne objawy raka piersi to:

• zmiana wielkości lub kształtu piersi,
• zmiana w wyglądzie jednego lub obu sutków,
• wydzielina z sutków inna niż mleko matki (zwłaszcza krwisty wyciek, samoistny),
• wciągnięcie skóry lub brodawki sutkowej,
• owrzodzenie brodawki lub skóry piersi,
• świąd lub pieczenie brodawki,
• zaczerwienienie i pogrubienie skóry (tzw. objaw "skórki pomarańczy"),
• napięta skóra,
• ból piersi lub w okolicy piersi (rzadko),
• ból sutków,
• guzki satelitarne - zgrubienia pozostające w pobliżu dominującego guza,
• powiększone węzły chłonne pod pachą lub w pobliżu obojczyka,
• poszerzone żyły na piersi,
• narastający obrzęk skóry, któremu towarzyszy jej zaczerwienienie, nadmierne ucieplenie i bolesność.

Chociaż hasło "rak piersi" budzi olbrzymi strach, wiele kobiet nie tyle unika badań profilaktycznych, co nie wykonuje nawet samobadania piersi.

Od 20. roku życia samobadanie piersi powinno być wykonywane co miesiąc, i, co ważne - tego samego dnia cyklu, najlepiej kilka dni po miesiączce, gdy piersi nie są już obrzmiałe i tkliwe. Kobiety po menopauzie powinny badać swoje piersi również raz w miesiącu i najlepiej tego samego dnia. Ale dobrym nawykiem jest badanie piersi częściej niż raz na miesiąc. Szczególnie tyczy się to kobiet, które są w grupie ryzyka zachorowania na raka piersi.  

Jeśli nie wiesz, jak prawidłowo wykonać samobadanie piersi, poproś o instrukcje ginekologa. My postaramy się poniżej wyjaśnić, na czym polega cała procedura.

Przed badaniem palpacyjnym (badaniem dotykiem) należy ocenić wygląd piersi. W tym celu stań lub usiądź nago przed lustrem, unieś ręce wysoko do góry (możesz je spleść za głową) i przyjrzyj się, czy nie widzisz np. zmian w wielkości, kształcie piersi, sutków, czy nie widzisz wciągnięcia skóry, owrzodzenia, zmiany koloru skóry. Na te same cechy zwróć uwagę, mając swobodnie opuszczone ramiona, trzymając ręce na biodrach, a także pochylając się do przodu. W sumie cztery pozycje. Przyglądnij się uważnie każdej piersi. Obejrzyj biust z prawej i lewej strony. Nie zapomnij o okolicy pod pachami. Powinnaś ścisnąć brodawkę, by sprawdzić, czy nie wydobywa się z niej jakaś wydzielina.

Następnie przechodzimy do badania całych piersi za pomocą dotyku. Zacznijmy od lewej piersi.

Złącz trzy środkowe palce prawej dłoni. Używaj opuszek, a nie samych czubków palców. Unieś lewą rękę nad głowę. Wykonuj ruchy od góry w dół, a także ruchy okrężne oraz od boku do centrum piersi i odwrotnie. Używaj różnych poziomów nacisku, aby wyczuć całą tkankę piersi. Sprawdź każdy poziom nacisku - lekki, średni i mocny - przed przejściem do następnego miejsca.

By zbadać prawą pierś, unieś prawą rękę nad głowę. Postępuj jak wyżej. Sprawdzaj pierś za pomocą trzech środkowych palców lewej dłoni.

Samobadanie piersi dobrze jest wykonywać podczas kąpieli lub prysznica. Ale na tym nie należy poprzestać. Wykonaj badanie także po kąpieli, leżąc na łóżku.

Z lewą ręką pod głową trzema środkowymi palcami prawej ręki zbadaj lewą pierś tak, jak to opisaliśmy wyżej. Z prawą ręką pod głową, a palcami lewej ręki, zbadaj prawą pierś.

Ważne jest również zbadanie pach. W ten sposób sprawdzamy, czy węzły chłonne nie są powiększone. 

Podczas samobadania wykryłaś guzek w piersi? Jak już wspominaliśmy, nie każdy guz wyczuwalny w piersi to rak, a nawet większość z nich (szacuje się, że nawet 80 proc.) nie ma nic wspólnego z nowotworem. Dlatego postaraj się zachować spokój.

Umów się w pierwszym możliwym terminie do specjalisty. Ze strachu wiele pacjentek odkłada wizytę na później, ale to bardzo duży błąd. Jak podkreślają lekarze, rak piersi wykryty we wczesnym stadium może być całkowicie uleczalny.

Lekarz podczas wizyty zbada piersi - wykluczy bądź potwierdzi obecność zmiany. Najpewniej trzeba będzie wykonać USG piersi lub mammografię (w niektórych przypadkach stosuje się obie metody). Konieczne może okazać się również pobranie materiału do badania mikroskopowego.

Leczenie guzka w piersi zależy od przyczyny. Większość jest nieszkodliwa i nie wymaga leczenia czy interwencji chirurgicznej.

CZYTAJ TAKŻE: 

Rak piersi, rak szyjki macicy, rak jajnika. Co łączy te nowotwory?

Amazonka: Dziś piersi nie definiują naszej kobiecości

Rak piersi niejedno ma imię. Odkryto aż 12 różnych typów tego nowotworu