Stan przedzawałowy nie istnieje. Co naprawdę oznacza ten termin?
Odczuwając uporczywe bóle w klatce piersiowej, pogorszone samopoczucie, wahania ciśnienia – często używamy określenia stanu przedzawałowego. To mylnie używane określenie jest powiązane z inną jednostką chorobową, ale nie ma nic wspólnego z zawałem. Żeby o nim mówić, musi dojść do niedokrwienia serca na skutek zwężenia lub zamknięcia światła naczynia wieńcowego. Co zatem oznacza, że ktoś miał stan przedzawałowy? Jaka choroba kryje się za tym określeniem?
Zawał mięśnia sercowego to niedokrwienie fragmentu serca, a następnie jego martwica. Dochodzi do tego wskutek zwężenia lub całkowitego zamknięcia tętnicy wieńcowej, która doprowadza krew do tej poszczególnej części serca, w wyniku niedokrwienia. Do zamknięcia światła naczynia krwionośnego dochodzi na skutek zmian miażdżycowych. Pęka blaszka miażdżycowa, a wokół niej tworzy się skrzeplina zbudowana z płytek krwi i włóknika. Całość staje się materiałem zatorowym. Zatrzymuje się ona w węższej części naczynia wieńcowego, całkowicie blokując przepływ krwi.
W zależności od tego, jak długo była zamknięta tętnica wieńcowa, martwicy może ulec mniejszy lub większy obszar mięśnia sercowego.
Nie można mówić zatem o stanie przedzawałowym, ponieważ tym mianem można określić wszystkie czynniki ryzyka, które wiążą się z możliwością dokonania zawału mięśnia sercowego. Do takich czynników zalicza się: miażdżyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, stres, mała aktywność fizyczna.
Znane są klasyczne objawy towarzyszące zawałowi mięśnia sercowego i najczęściej, kiedy dochodzi do zamknięcia światła tętnicy wieńcowej, u pacjenta występuje:
- ból w klatce piersiowej,
- ból promieniujący do żuchwy, barku, pleców,
- duszność,
- zimne poty,
- zasłabnięcie,
- lęk przed śmiercią.
Potwierdzeniem zawału może być zapis czynności elektrycznej serca (EKG), koronarografia oraz wykonanie badań troponin sercowych z krwi.
To, co nazywane jest potocznie stanem przedzawałowym, to dławica piersiowa. Dławica jest objawem choroby niedokrwiennej serca, która charakteryzuje się bólem w klatce piersiowej spowodowanym niedocieraniem odpowiedniej ilości tlenu do mięśnia sercowego. W dławicy piersiowej objawy pojawiają się na skutek wysiłku fizycznego lub nasilonego stresu.
Za główną przyczynę dławicy piersiowej uznaje się miażdżycę, która jest przewlekłym stanem zapalnym tętnic, prowadzącym do utworzenia się blaszek miażdżycowych.
Należy jednak pamiętać, że bóle w klatce piersiowej mogą być wywołane całkiem innymi czynnikami. Nierzadko ból odczuwany w klatce piersiowej jest wynikiem zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa czy neuralgii międzyżebrowej, nie zawsze zatem jest spowodowany przyczynami sercowymi!
Objawy dławicy piersiowej są zbliżone do objawów zawałowych z tą różnicą, że przemijają bez konsekwencji dla serca jak w przypadku zawału, czyli niedokrwienia i martwicy. Do głównych objawów dławicy należy:
- ucisk lub gniecenie w klatce piersiowej,
- ból w klatce pojawiający się w trakcie wysiłku fizycznego lub w stresie,
- ból trwający kilka minut.
Objawy dławicy piersiowej występują częściej u mężczyzn niż u kobiet i najczęściej nasilają się w porze nocnej, przy leżącej pozycji ciała. Dławica najczęściej daje objawy u osób w podeszłym wieku i chorujących na cukrzycę.
W przypadku tej choroby, po zebranym przez lekarza wywiadzie, w pierwszej kolejności należy wykonać badanie EKG. Wykluczy ono przebyty ewentualny zawał serca, jednak nie wykaże cech niedokrwienia - zazwyczaj wynik ten jest prawidłowy. Aby postawić diagnozę dławicy, należy zawsze wykonać elektrokardiograficzną próbę wysiłkową. Badanie wykonywane jest na bieżni lub rowerze stacjonarnym, a w trakcie aktywności fizycznej dokonuje się zapisu EKG oraz pomiaru ciśnienia tętniczego krwi.
Nie ma możliwości całkowicie wyleczyć dławicę piersiową, ponieważ jest chorobą przewlekłą, wynikającą z dokonanych już zmian w naczyniach krwionośnych. Dużą rolę odgrywa jednak zmiana dotychczasowego stylu życia, a leczenie zachowawcze obejmuje:
- redukcję masy ciała,
- kontrolę ciśnienia krwi i leczenie ewentualnego nadciśnienia,
- zaprzestanie palenia tytoniu i spożywania alkoholu,
- kontrola poziomu cholesterolu.
Jeśli dławica piersiowa daje regularne, uciążliwe objawy, u pacjenta rozważa się wykonanie angioplastyki wieńcowej. Zabieg polega na udrożnieniu zwężonych tętnic wieńcowych za pomocą nakłucia tętnicy ramiennej lub udowej i wprowadzenia do serca specjalnego balonika celem poszerzenia naczynia, które uległo zwężeniu, a następnie wstawienie tzw. stentu, który zapobiega ponownemu zwężeniu tętnicy wieńcowej.
CZYTAJ TAKŻE:
Sytuacje, w których należy reagować na wysokie ciśnienie krwi
