Wysoki poziom cholesterolu - czerwona lampa dla zdrowia

Cholesterol pełni w naszym organizmie bardzo ważną funkcję. Przede wszystkim buduje błonę komórkową. Jest też niezbędny do produkcji hormonów m.in. płciowych oraz witaminy D. Cholesterol wpływa również na nasze mięśnie i kości. 

Wyróżnia się dwa rodzaje cholesterolu — tzw. dobry oraz zły. Dobry cholesterol (HDL) powinien być możliwe jak najwyższy. Jego minimalna wartość to 45 mg/dl. Z kolei poziom złego cholesterolu (LDL) powinien być stosunkowo niski. Norma to maksymalnie 115-116 mg/dl. Cholesterol dobry i zły tworzą razem cholesterol całkowity. Jego poziom nie powinien przekraczać 200 mg/dl.   

Wysoki poziom złego cholesterolu w surowicy krwi może zwiększać ryzyko wielu chorób. Chodzi m.in. o miażdżycę, zawał serca, udar mózgu, niedokrwienie kończyn i niewydolność nerek. Jak pokazują badania, prawdopodobieństwo wystąpienia zawału u osób z podwyższonym cholesterolem jest nawet 3-krotnie większe niż u pozostałych. Ze względu na to, badanie poziomu cholesterolu należy do podstawowych badań profilaktycznych. Po skończeniu 40. roku życia należy wykonywać je przynajmniej raz w roku. 

Badanie cholesterolu można wykonać za darmo w ramach NFZ. Trzeba jedynie pamiętać o wcześniejszym skierowaniu od lekarza podstawowej opieki medycznej. Badanie można zrealizować również prywatnie (nawet bez skierowania) w każdym laboratorium. Cena nie powinna przekraczać 30-40 zł.   

Wysoki poziom złego cholesterolu w surowicy krwi bardzo często wynika ze złej diety. Chodzi przede wszystkim o częste spożywanie wysoko przetworzonych potraw, tłustych i smażonych mięs, słonych przekąsek typu chipsy oraz wysokokalorycznych deserów takich jak torty i ciasta z kremem. Problemy z wysokim poziomem cholesterolu mają także osoby mało aktywne oraz z nadwagą lub otyłością.   

Inne możliwe przyczyny wysokiego poziomu cholesterolu w surowicy krwi to:   

• choroba alkoholowa,      
• uzależnienie od tytoniu,    
• stosowane leki — głównie przeciwpadaczkowe, 
• przeciwpsychotyczne, interferony
• doustna antykoncepcja hormonalna,     
• choroby wątroby,      
• cukrzyca typu 2,      
• zespół Cushinga,      
• niedoczynność tarczycy,     
• czynniki genetyczne.     

 Wysoki poziom cholesterolu może nie dawać żadnych objawów. Ewentualne dolegliwości pojawić się mogą dopiero w przypadku wystąpienia konkretnych schorzeń np. choroby wieńcowej. Wówczas pojawić się może m.in. ból w klatce piersiowej, kołatanie serca i drętwienie rąk. W przypadku wystąpienia objawów, są one zwykle mało charakterystyczne i wskazywać mogą na wiele różnych schorzeń.   Możliwe objawy podwyższonego poziomu cholesterolu to:   ból w nogach,   skurcz w łydkach,   uczucie zmęczonych nóg,   błyszczenie i naciągnięcie skóry,   pojawienie się guzków na ścięgnach nadgarstków i ścięgnie Achillesa,   żółte grudki w kącikach oczu, w zgięciach nadgarstków, łokci i kolan,   zmęczenie i problemy z koncentracją.    

Aby sprawdzić poziom cholesterolu w surowicy krwi należy wykonać odpowiednie badania. Zazwyczaj stosuje się lipidogram osocza. W badaniu oznacza się poziom TC (cholesterolu całkowitego), LDL (złego cholesterolu), HDL (dobrego cholesterolu) oraz TG (trójglicerydów). W przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu cholesterolu wdraża się odpowiednie leczenie. Zazwyczaj stosuje się statyny, ezetymib, żywice jonowymienne oraz inhibitory PCSK9.   

Trzeba pamiętać również o tym, że niezwykle ważnym elementem leczenia wysokiego cholesterolu jest dieta. Należy wykluczyć z jadłospisu tłuste, smażone, ciężkostrawne i przetworzone potrawy. To samo dotyczy cukru, białego pieczywa i makaronu. Warto postawić na białe mięso, chude ryby oraz duże ilości warzyw i owoców. Konieczne jest także spożywanie odpowiedniej ilości wody (2-3 litry). 

W przypadku wystąpienia nadwagi lub otyłości należy skupić się na deficycie kalorycznym, który pozwoli zrzucić zbędne kilogramy. Dobrym pomysłem jest konsultacja u doświadczonego dietetyka, który pomoże dopasować optymalny sposób żywienia. Nie należy zapominać również o aktywności fizycznej.