Ciągłe problemy z jelitami. Czyli czym jest IBS?
Masz bóle brzucha, wzdęcia i biegunki na zmianę z zaparciami? Twoje jelita zapewne są nadwrażliwe, czyli cierpisz na IBS. Bardzo często zespół jelita drażliwego występuje rodzinnie. Są już pierwsze dowody potwierdzające udział zmian genetycznych w powstawaniu tej choroby. Jak się objawia i jak sobie z nią poradzić?
To najdłuższy odcinek przewodu pokarmowego, może przekraczać nawet 7 metrów. Jelita są odpowiedzialne m.in. za trawienie pokarmu i wchłanianie substancji odżywczych, a także za odzyskiwanie wody i formowanie stolca. Gdy jadasz szybko i byle co, żyjesz w ciągłym stresie i pośpiechu, jelita zaczynają chorować.
Zespół jelita drażliwego (IBS - irritable bowel syndrome) należy do najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego. Występuje u 10-20 proc. osób, trzy razy częściej dotyka kobiet. Choroba ujawnia się pomiędzy 20. a 50. rokiem życia, ale najczęściej cierpią trzydziesto-, czterdziestolatkowie.
Do lekarzy coraz liczniej trafiają też uczniowie, zwłaszcza między 11. a 15. rokiem życia. Przyczyną jest przede wszystkim stres szkolny. Po sześćdziesiątce choroba prawie nigdy się nie pojawia.
O zespole jelita drażliwego mówi się wówczas, gdy bóle brzucha utrzymują się przynajmniej przez trzy miesiące w roku. Mają przy tym charakter ciągły lub nawracający. Najczęściej są zlokalizowane w podbrzuszu. Towarzyszy im biegunka lub zaparcie albo naprzemienna biegunka z zaparciem. Wypróżnienie przynosi na ogół ulgę.
Charakterystycznym objawem są wzdęcia brzucha. Czasami boli krzyż, mięśnie i stawy. Pojawia się lęk i depresja. Badania laboratoryjne krwi (OB, morfologia), także ogólne moczu lub stolca wykluczają inne choroby lub pasożyty przewodu pokarmowego.
Dolegliwości w zespole jelita drażliwego są przewlekłe i mogą być dokuczliwe, ale choroba nie prowadzi do poważnych lub nieodwracalnych skutków zdrowotnych. Złagodzić objawy można właściwą dietą, dobraną do konkretnej dolegliwości: biegunek lub zaparć. Ważne jest też przyjmowanie wystarczającej ilości płynów, czyli co najmniej 1,5-2 litry dziennie.
Poprawa stanu zdrowia i samopoczucia zależy od zmiany trybu życia. Bardzo ważna jest umiejętność pokonywania stresów. Czasem wystarczy ciepła kąpiel z dodatkiem olejków eterycznych, słuchanie ulubionej muzyki, joga czy tai-chi.
Problemy z jelitami wynikają często ze spowolnienia ich perystaltyki, co bywa spowodowane siedzącym trybem życia. Dlatego ruszaj się jak najczęściej. Codzienny spacer, regularne pływanie, jazda na rowerze czy ćwiczenia w siłowni zmuszą jelita do pracy.
Jeżeli masz wzdęcia, ogranicz spożycie wieprzowiny, a także fasoli, cebuli, selerów, marchewki i bananów. Gdy Twoim problemem są zaparcia, stosuj dietę bogatą w błonnik (otręby zbożowe, kasze, niełuskany ryż, pieczywo razowe i pełnoziarniste). Włącz do jadłospisu fermentowane produkty mleczne o właściwościach probiotycznych. Ogranicz tłuste pokarmy. Unikaj napojów z kofeiną.
