Nie tylko TSH i USG. To badanie powie prawdę o stanie tarczycy
Tarczyca, mimo swoich niewielkich rozmiarów, pełni niezwykle istotną funkcję w ludzkim organizmie, produkując hormony - tyrozynę i trójjodotyroninę, które odpowiedzialne są za regulację procesów metabolicznych zachodzących w tkankach. Zdarza się, że na skutek działania pewnych czynników praca tarczycy zostaje zaburzona, co może prowadzić do licznych powikłań ogólnoustrojowych. Oprócz badań krwi oraz USG do oceny czynności tarczycy wykorzystuje się scyntygrafię, które pozwala na głębszą analizę tego narządu. Czym więc jest badanie scyntygraficzne i kiedy powinno się je wykonać? Odpowiadamy.
Scyntygrafia tarczycy to metoda obrazowania, która znalazła zastosowanie w dziedzinie medycyny nuklearnej. Pozwala na dokładną ocenę budowy, położenia i funkcji tarczycy oraz wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w jej działaniu. W trakcie tego badania wykorzystuje się niewielkie ilości radioaktywnych pierwiastków - izotopy technetu lub jodu. Podana substancja radioaktywna gromadzi się w gruczole tarczowym, gdzie emituje promieniowanie gamma. Specjalne kamery w aparacie scyntygraficznym wykrywają wiązki tego promieniowania, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie dokładnych obrazów tarczycy (intensywność gromadzenia izotopu w tarczycy jest proporcjonalna do jej czynności).
Scyntygrafia jest procedurą umożliwiającą wykrywanie guzów, przyczyny nadczynności tarczycy, lokalizacji ektopowej tkanki tarczycowej oraz podostrego zapalenia tarczycy.
Badanie scyntygrafii tarczycy polega na wprowadzeniu do organizmu pacjenta specjalnie przygotowanej substancji zawierającej radioizotop - najczęściej technet-99m lub izotop jodu I131. W przypadku scyntygrafii przy użyciu technetu znacznik podaje się dożylnie ok. 20-30 minut przed badaniem. Inaczej jest podczas badania z wykorzystaniem jodu, ponieważ cała procedura rozłożona jest na dwa dni. Pierwszego dnia pacjent przyjmuje dawkę radiojodu, a obrazowanie tarczycy ma miejsce dzień później. Wynika to z tego, że maksymalny wychwyt tego izotopu przez tarczycę następuje po 24 godzinach od podania.
Podczas badania pacjent leży na wznak na łóżku specjalistycznego urządzenia zwanego gamma kamerą, która przez ok. 10 minut wykonuje serię zdjęć, rejestrując obrazy gruczołu tarczowego z trzech różnych kątów. Ważne jest, aby pacjent pozostał nieruchomy przez cały okres badania, ponieważ jakiekolwiek przesunięcia ciała mogą znacząco wpłynąć na jakość i interpretację wyników scyntygrafii.
Wyniki badania otrzymuje się w formie wydruku scyntygramów, czyli zarejestrowanych przez kamerę obrazów, oraz ich opisu, które należy przedstawić lekarzowi prowadzącemu w celu oceny i ustalenia dalszego postępowania.
Scyntygrafię tarczycy wykonuje się u pacjentów ze schorzeniami tarczycy oraz różnymi nieprawidłowościami w obrębie tego narządu. Do głównych wskazań należą:
- wole guzkowe, zamostkowe i odrostowe,
- nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa,
- podejrzenie przerzutów lub wznowa nowotworu,
- gruczolak autonomiczny,
- kontrola po przebytej operacji,
- ocena wychwytu jodu.
Jedynymi bezwzględnymi przeciwwskazaniami do wykonania badania scyntygraficznego tarczycy są ciąża i karmienie piersią.
Przygotowanie do scyntygrafii tarczycy jest stosunkowo nieskomplikowane, ale istnieje kilka istotnych kwestii, które pacjent powinien wziąć pod uwagę przed przystąpieniem do badania. Przede wszystkim konieczne może być odstawienie lub dostosowanie dawki leków przyjmowanych na co dzień, dlatego ważne jest, aby przed badaniem skonsultować się z lekarzem i przestrzegać jego zaleceń. Do tych leków zalicza się: tyreostatyki, preparaty zawierające jod, hormony tarczycy. Niezalecane jest wykonywanie badań obrazowych z kontrastem jodowym na ok. sześć miesięcy przed scyntygrafią, w której wykorzystuje się izotop jodu. Należy wiedzieć, że w przeciwieństwie do niektórych procedur medycznych scyntygrafia tarczycy zazwyczaj nie wymaga bycia na czczo, można więc wykonać to badanie po spożyciu posiłków, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Na umówioną scyntygrafię pacjent powinien zabrać ze sobą skierowanie na badanie, dokumentację medyczną oraz ewentualnie wyniki wcześniej wykonanych badań takich jak opis USG, stężenia hormonów tarczycy we krwi (FT3, FT4, TSH).
Substancje wprowadzane do organizmu podczas scyntygrafii tarczycy zawierają radioizotopy emitujące promieniowanie gamma, a to u wielu pacjentów może budzić obawy. Warto zaznaczyć, że dawka promieniowania pochłonięta podczas badania scyntygraficznego jest bardzo niewielka i całkowicie bezpieczna dla naszego zdrowia. Nie ma więc potrzeby bać się tego rodzaju badania obrazowego, ponieważ nie wywołuje niepożądanych skutków ubocznych.
CZYTAJ TAKŻE:
Leki, dieta, biotyna, nieprzespana noc? Badanie TSH będzie do powtórki
Te rady da ci dobry endokrynolog. Tarczyca odżyje, objawy niedoczynności ustąpią
Najbardziej kapryśny lek. Nie pij po nim kawy ani nic nie jedz, bo nie zadziała
