Leki, dieta, biotyna, nieprzespana noc? Badanie TSH będzie do powtórki

TSH, czyli tyreotropina, to hormon przysadki mózgowej, który pełni niezwykle ważną rolę w regulacji funkcji tarczycy. Głównym zadaniem TSH jest stymulowanie tarczycy do produkcji dwóch ważnych hormonów tarczycy: tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Hormony te są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ wpływają na tempo przemiany materii, kontrolują temperaturę ciała, wpływają na układ sercowo-naczyniowy, układ nerwowy i wiele innych procesów.

Jeżeli istnieje podejrzenie, że u pacjenta występują nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy (np. niedoczynność lub nadczynność). Zazwyczaj zwiększone stężenie TSH we krwi wskazuje na niedoczynność tarczycy. Niemniej nasze działania przed samym pobraniem próbki krwi mogą wpłynąć na wynik TSH. Dlatego warto dowiedzieć się, na co zwrócić uwagę przed przeprowadzeniem badania.

Badanie poziomu TSH stanowią kluczowe narzędzie diagnostyczne przy identyfikacji schorzeń tarczycy.

TSH norma (wartości referencyjne)

• 1-6 lat 0,700-5,970 μIU/ml
• 6-11 lat 0,600-4,840 μIU/ml
• 11-20 lat 0,510-4,300 μIU/ml
• >20 lat 0,270-4,200 μIU/ml

Ciąża:

• I trymestr 0,01-2,32 μIU/ml
• II trymestr 0,1-2,35 μIU/ml
• III trymestr 0,1-2,65 μIU/ml

Prawidłowe poziomy TSH będą różne w zależności m.in. od wieku. W wieku podeszłym często obserwuje się podwyższone poziomy TSH (powyżej 5,0 mIU/l).

Natomiast w przypadku kobiet w ciąży, w pierwszym trymestrze stężenie tego hormonu maleje z powodu działania gonadotropiny kosmówkowej. Jednak w trakcie trwania ciąży stężenie TSH zazwyczaj rośnie.

Nie zaleca się pobierania krwi do oznaczenia poziomu TSH podczas trwania choroby, infekcji lub przeziębienia oraz zaraz po ich ustąpieniu. W takich stanach istnieje ryzyko, że wartość TSH zostanie zawyżona. Czekając kilka dni po zakończeniu schorzenia, unikniemy konieczności wykonywania dodatkowych badań, takich jak na przykład USG tarczycy, które mogą być zlecane w przypadku stwierdzenia podwyższonego poziomu TSH.

Przed badaniem najlepiej stosować swoją codzienną dietę. Należy unikać głodówek (które mogą wpłynąć na nieprawidłowy wynik TSH), diet oczyszczających oraz skrajnych zmian w sposobie żywienia.

Badanie TSH najlepiej wykonać na czczo w godzinach porannych między godz. 7-10. Przed badaniem można napić się wody, która nie wpłynie istotnie na jego wyniki. W przypadku innych płynów, takich jak napoje zawierające kofeinę czy cukry, zaleca się zachowanie umiaru, aby uniknąć ewentualnych wpływów na wynik badania.

Nieprzespana noc może mieć istotny wpływ na organizm. Brak snu może spowodować stres, który wpływa na działanie układu nerwowego, a także oś odwzgórze-przysadka-nadnercza. To z kolei może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, w tym może wpłynąć na poziom hormonu tyreotropowego (TSH), który jest produkowany przez przysadkę mózgową i reguluje funkcjonowanie tarczycy.

Leki o wysokim powinowactwie do białek osocza mogą zwiększać ilość wolnych hormonów tarczycy we krwi poprzez zrywanie połączeń między hormonami a białkami. Przykładem takiego leku jest amiodaron, który ma podobną strukturę chemiczną do trójjodotyroniny (T3), jednego z hormonów tarczycy. 

Niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ), glikokortykosteroidy, propranolol, probenecyd, heparyny, fenytoina i furosemid mogą czasowo wpływać na produkcję hormonu tyreotropowego (TSH). Inne substancje, takie jak bromokryptyna, dopamina i niektóre opioidy, mogą obniżać poziom TSH. Natomiast spironolakton, chloropromazyna i domperidon mogą go podnosić. Natomiast biotyna, w zależności od wysokości jej stężenia we krwi może istotnie fałszować wyniki badania TSH, wolnej tyroksyny i trójjodotyroniny.

CZYTAJ TAKŻE:

TSH, ft3, ft4 - po co badać te hormony?

Utajona niedoczynność tarczycy rozwija się latami. Oto 11 nieswoistych objawów

Jak działają hormony tarczycy