Lista badań refundowanych. Za co nie zapłacisz podczas diagnostyki?

Refundowane badania oraz leczenie oznacza, że pacjent nie ponosi żadnych kosztów ze swojej kieszeni, chcą wykonać konkretne badania lub odbyć hospitalizację z powodu swojej choroby. Każdy, kto posiada ubezpieczenie zdrowotne, może skorzystać z takiego pakietu świadczeń. Polskie prawo daje jednak każdemu obywatelowi prawo do korzystania z ochrony zdrowia i świadczenia te są realizowane ze środków publicznych, jeśli osoba posiada status osoby bezrobotnej lub bezdomnej.

Aby wykonać badanie refundowane, niezbędne jest posiadanie skierowania wystawione przez lekarza POZ. Skierowanie musi być wystawione czytelnie, zawierać datę jego wypisania, podpis oraz pieczątkę lekarza kierującego na badanie. Zrealizować skierowanie można w punkcie laboratoryjnym lub placówce diagnostycznej, która posiada zawartą umowę z ośrodkiem zdrowia, do którego należymy. Oznacza to, że w laboratorium, które nie jest związane umową z naszą przychodnią, możemy już zapłacić za wykonane badania.

Na liście badań refundowanych znajduje się szeroka diagnostyka wykonywa z krwi obwodowej. Nie zapłacimy za badania hematologiczne, takie jak: morfologia, retykulocyty, odczyn opadania krwinek czerwonych OB (wskaźnik procesów zapalnych).

Na zlecenie lekarza nieodpłatnie wykonać można również badania poziomu elektrolitów: sód, potas, wapń zjonizowany. W przypadku podejrzenia anemii, lekarz wystawi nam skierowanie na oznaczenie poziomu żelaza, stężenia hemoglobiny glikowanej, stężenie transferryny.

W przypadku diagnostyki obejmującej choroby nerek oraz wątroby, lista badań refundowanych, z jakich możemy skorzystać, to:

• mocznik,
• kreatynina,
• białko całkowite,
• proteinogram,
• albumina,
• białko C-reaktywne (CRP),
• kwas moczowy,
• bilirubina całkowita,
• bilirubina bezpośrednia,
• fosfataza alkaliczna (ALP),
• aminotransferaza asparaginianowa (AST),
• aminotransferaza alaninowa (ALT),
• gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP).

Już z poziomu lekarza POZ rozpoczyna się diagnostyka cukrzycy, zatem lekarz może wystawić skierowanie na badania glukozy oraz testu obciążenia glukozą. Częstość występowania cukrzycy rośnie wraz z wiekiem, zatem bez obaw możemy poprosić lekarza o skierowanie na rutynowe badanie oznaczenia glikemii.

Pozostałe badania, gwarantowane jako bezpłatne, możliwe do wykonania na podstawie skierowania, to:

• cholesterol całkowity, 
• cholesterol-HDL,
• cholesterol-LDL,
• triglicerydy (TG),
• amylaza,
• kinaza kreatynowa (CK),
• fosfataza kwaśna całkowita (ACP),
• czynnik reumatoidalny (RF),
• miano antystreptolizyn O (ASO),
• hormon tyreotropowy (TSH),
• antygen HBs-AgHBs,
• VDRL,
• FT3,
• FT4,
• PSA - Antygen swoisty dla stercza całkowity.

Do refundowanej diagnostyki zaliczają się również badania moczu. W tym przypadku koszt poniesiony przez pacjenta to zakup w aptece specjalnego pojemnika na mocz. Próbkę moczu do badania najlepiej pobrać z samego rana, ze środkowego strumienia moczu. I tak, bezpłatnie, wykonamy na zlecenie lekarza następujące badania:

• ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu, 
• ilościowe oznaczanie białka,
• ilościowe oznaczanie glukozy,
• ilościowe oznaczanie wapnia,
• ilościowe oznaczenie amylazy.

Analogicznie wykonamy również bezpłatnie badania kału:

• badanie ogólne,
• pasożyty,
• krew utajona - metodą immunochemiczną.

Jeśli lekarz, na podstawie innych badań, zdecyduje o poszerzeniu diagnostyki zaburzeń krzepnięcia, wówczas również za takie badania nie poniesiemy żadnych kosztów. Ponadto u pacjentów, którzy profilaktycznie przyjmują leki przeciwzakrzepowe (np. w migotaniu przedsionków, zakrzepicy), wówczas lekarz wystawia skierowanie ważne na dłuższy okres czasu. Nie ma wówczas konieczności, by co miesiąc odnawiać skierowanie aby wykonać poszczególne badanie. Badania układu krzepnięcia, które wykonuje się w warunkach laboratoryjnych, to:

• wskaźnik protrombinowy (INR),
• czas kaolinowo-kefalinowy (APTT),
• fibrynogen.

W podejrzeniu zakażeń pasożytniczych możemy wykonać badania mikrobiologiczne.  Ze skierowaniem musimy udać się jednak do punku laboratoryjnego, które zajmuje się tego typu badaniami (laboratorium mikrobiologiczne) i posiada podpisaną umowę z naszym ośrodkiem zdrowia. Zrealizujemy w nim skierowanie na badania, takie jak:

• posiew moczu z antybiogramem,
• posiew wymazu z gardła z antybiogramem,
• posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella.

Idealną praktyką lekarską, wykonywaną w ośrodku podstawowej opieki zdrowotnej, jest wykonywanie badania elektrokardiograficznego (EKG) przed każdą wizytą lekarską, zwłaszcza u pacjentów znajdujących się w grupie ryzyka chorób wieńcowych. Jeśli jednak ośrodek zdrowia nie dysponuje odpowiednim sprzętem, lekarz wystawi skierowanie na to badanie. Szersza diagnostyka: echo serca, UKG serca, badanie holterowskie, jest zlecane przez lekarza specjalistę kardiologii.

W ramach świadczeń gwarantowanych, w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, lekarz może wystawić skierowanie na badania ultrasonograficzne. Na jego podstawie w pracowni USG możemy wykonać następujące badania:

• USG tarczycy i przytarczyc,
• USG ślinianek,
• USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego,
• USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego,
• USG obwodowych węzłów chłonnych.

Aktualne zalecenia są takie, by każdy pacjent raz na dwa lata wykonał profilaktycznie RTG klatki piersiowej. Usprawnia to diagnostykę chorób płuc, pozwala na szybsze wykrywanie chorób układu oddechowego. Palacze powinni wykonywać takie badanie raz w roku. Poza tym badaniem, lekarz POZ skierować może również na:

• zdjęcia kostne - w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej,
• zdjęcie czaszki,
• zdjęcie zatok,
• zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej.

Poza badaniami wymienionymi powyżej, lekarz POZ może kierować pacjentów także na finansowane badania endoskopowe: gastroskopię i kolonoskopię w przypadku diagnostyki przewodu pokarmowego. Do badań refundowanych należy również spirometria (badanie czynnościowe układu oddechowego).

 Każde badanie, mające na celu diagnostykę chorobą, może być refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jeżeli zachodzi konieczność wykonania innego, nie wymienionego na liście powyżej, wówczas skierowanie wystawiane jest przez lekarza specjalistę danej dziedziny, w obrębie której przechodzimy diagnostykę. Jeżeli nasza choroba dotyczy np. układu neurologicznego, lekarz POZ kieruje nas do specjalisty neurologii i dalsze na dalsze badania kieruje nas ten właśnie lekarz. To on zdecyduje, czy konieczne będzie wykonanie badanie EEG, badanie tomografii komputerowej głowy czy rezonans magnetyczny. Wówczas te badania również są bezpłatne. Analogicznie działa to względem każdej innej choroby i innego lekarza specjalisty.

CZYTAJ TAKŻE: 

Leki bez recepty. O czym trzeba pamiętać

Jakie badania profilaktyczne powinno wykonywać się regularnie