Lek na receptę wypiszą ci w aptece. Na takich zasadach można korzystać z recepty farmaceutycznej
Zawód farmaceuty jest jednym z filarów zawodów medycznych w Polsce. W ostatnich latach, począwszy od pandemii COVID-19, znacząco ewoluował. Farmaceuci zyskali możliwość wystawiania dwóch rodzajów recept, bez udziału lekarza: recepty farmaceutycznej oraz recepty pro familiae i pro auctorae. Czym są te recepty i kiedy można je zrealizować? Wyjaśniamy.
Pomimo nowelizacji ustawy "Prawo Farmaceutyczne", która weszła w życie 1 kwietnia 2020 roku, wiele osób wciąż nie wie, że farmaceuci mogą wystawić receptę. Wspomniana nowelizacja uprawnia farmaceutów do wystawiania dwóch nowych typów recept. Pierwszym z nich jest recepta farmaceutyczna. Co to takiego?
Recepta farmaceutyczna to dokument o identycznym przeznaczeniu co recepta lekarska - uprawnia do nabycia leków na receptę, czyli leków z grupy Rp. Jest to recepta na leki wystawiona przez farmaceutę (magistra farmacji). W przeciwieństwie do recepty wystawionej przez lekarza, recepta farmaceutyczna nie może zostać wystawiona na wszystkie leki: recepty farmaceutycznej nie wolno wystawić na leki zawierające:
- środki odurzające,
- substancji psychotropowe (Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii)
- oraz na leki recepturowe.
Recepta farmaceutyczna nie jest zastępstwem recepty lekarskiej. Może ona zostać wystawiona tylko w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia (np. gdy pominięcie dawki leku będzie skutkować zagrożeniem zdrowia), na przykład gdy nie można skontaktować się z lekarzem lub przychodnią i uzyskać nowej recepty lekarskiej. Receptę taką powinno się wystawić w systemie elektronicznym, lub jeśli nie jest to możliwe, można wystawić ją w wersji papierowej. W przypadku recepty w postaci elektronicznej można przepisać jednorazowo maksymalnie ilość produktu leczniczego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania, a w przypadku recepty papierowej - do 120-dniowego okresu stosowania.
Recepta farmaceutyczna powinna zawierać następujące dane:
- imię i nazwisko pacjenta,
- dane podmiotu, w którym wystawiono receptę;
- dane osoby wystawiającej receptę;
- dane przepisanego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego;
- datę wystawienia recepty;
- przyczynę wydania.
Należy pamiętać, że recepta farmaceutyczna zawsze jest pełnopłatna, tzn. nie obowiązują na nią żadne zniżki, które mogłyby obowiązywać przy wystawieniu zwykłej lekarskiej recepty.
Receptę farmaceutyczną można zrealizować tylko w aptece lub punkcie aptecznym, w którym została ona wystawiona.
Farmaceuci uprawnieni są do wystawiania jeszcze jednego typu recept: są to recepty pro auctore (dla siebie samego) oraz pro familiae (dla rodziny/ partnera). Zgodnie z ustawą, recepta pro familiae obejmuje:
- małżonka/ partnera,
- krewnych i powinowatych w linii prostej (np. dzieci),
- krewnych w linii bocznej (rodzeństwo i dzieci rodzeństwa).
Recepty takie są wystawiane zgodnie z wiedzą medyczną farmaceuty, zwykle bezpośrednio w systemie gabinet.gov.pl, bez konieczności podawania przyczyny. Istotną różnicą między receptą farmaceutyczną a pro familiae i pro auctorae jest fakt, iż ta druga może być w pełni refundowana. Ilość opakowań leku na takiej recepcie jest taka sama jak w przypadku recepty farmaceutycznej, jednakże może ona być zrealizowana w dowolnej aptece - nie musi to być apteka, w której pracuje wystawiający receptę magister farmacji.
W przypadku kontroli przez Wojewódzkiego Inspektora farmaceutycznego recepty farmaceutyczne są jednym z punktów kontroli. Inspektorzy, którzy odwiedzają apteki, sprawdzają jak często i z jakich powodów wystawiane są takie recepty. Czasem zdarza się, że Inspektorzy Farmaceutyczni negują zasadność wystawienia takiej recepty, jednak jak mówią eksperci, każdy farmaceuta jest osobną jednostką, decydującą o wystawieniu recepty na podstawie wywiadu zebranego od pacjenta i jego decyzje, jeśli zebrany wywiad wskazuje na konieczność wystawienia recepty farmaceutycznej, nie powinny być podważane. Inspektor Farmaceutyczny powinien udzielić wskazówek, sugestii czy też pouczeń, nie powinien jednak karać farmaceuty za zasadne wystawianie recept farmaceutycznych.
Z perspektywy pacjenta należy pamiętać, iż nowe recepty nie są zastępstwem dla wizyty u lekarza. Nadal głównym dokumentem, na podstawie którego powinny być wydawane leki, jest recepta lekarska. Nie należy nadużywać recept farmaceutycznych ani wymuszać ich wystawienia u farmaceuty, pamiętając, że każda apteka poddawana jest kontroli przez Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego również w zakresie wystawianych recept farmaceutycznych.
Recepta farmaceutyczna jest specyficznym dokumentem, wystawianym w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta, na leki określone, których pominięcie w dawkowaniu może stanowić zagrożenie dla pacjenta. I nie powinno się jej traktować inaczej.
Źródła:
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/recepta-farmaceutyczna
- https://rx.edu.pl/recepta-od-farmaceuty-recepta-farmaceutyczna-vs-recepta-pro-familiae-pro-auctore/
- https://mgr.farm/aktualnosci/zmiany-watpliwosci-i-kontrowersje-dotyczace-recept-farmaceutycznych/
CZYTAJ TAKŻE:
Zmiany na liście leków refundowanych. Skorzystają dwie grupy pacjentów
Polacy nie wiedzą, że na NFZ mają to za darmo. Kilkaset złotych zostaje w kieszeni
