Badaniami kieruje koordynator, diagnoza w mniej, niż siedem tygodni. Tak działa szybka terapia onkologiczna

Nowotwór to tak naprawdę bardzo ogólnikowa diagnoza. Nazywamy tak zespół chorób, w którym komórki jakiejś tkanki dzielą się w sposób bardzo szybki i niekontrolowany, uciekając wszelkim mechanizmom zatrzymującym podział komórkowy. Komórki nowotworowe nie różnicują się we właściwe dla danej tkanki. Utrata kontroli cyklu komórkowego związana jest z mutacjami genetycznymi, które wpływają na określone białka. Takie mutacje są przyczyną niereagowania komórek nowotworowych na sygnały hamujące podział komórkowy.

Nowotwory dzielą się na łagodne i złośliwe. Nowotwór łagodny to taki, który jest utworzony z tkanek dojrzałych ze zróżnicowanymi komórkami, o budowie mało odbiegającej od statystycznej komórki danej tkanki. Z reguły nowotwory łagodne mają lepsze rokowania od nowotworów złośliwych, a po ich usunięciu nie powstają wznowy. Nowotwory łagodne nie dają przerzutów do innych tkanek.

Nowotwór złośliwy to trudny przeciwnik. Powstaje z komórek niedojrzałych, o niskim zróżnicowaniu, których system kontroli bardzo łatwo jest "zhackować". Nowotwory złośliwe dają przerzuty i wznowy, są dużo trudniejsze do wyleczenia, a ich terapia często wymaga użycia ciężkiego leczenia, jak chemioterapia czy radioterapia. Rokowania nowotworów złośliwych są zazwyczaj gorsze, niż łagodnych, dlatego w diagnostyce i leczeniu trzeba się spieszyć. Dla pacjentów z nowotworem złośliwym powstała karta DILO i szybka terapia onkologiczna.

Szybka terapia onkologiczna to rozwiązanie organizacyjne, które umożliwia sprawne przeprowadzenia pacjenta z podejrzeniem nowotworu złośliwego przez diagnostykę i leczenie onkologiczne. Szybka terapia onkologiczna jest przewidziana dla wszystkich pacjentów, u których lekarze podejrzewają lub stwierdzają nowotwór złośliwy. Jest ona możliwa dzięki tzw. pakietowi onkologicznemu - serii aktów prawnych, wprowadzających możliwość szybkiego leczenia onkologicznego.  

Korzyści płynące z szybkiej terapii onkologicznej to między innymi:

• uporządkowanie procesu diagnostyki i leczenia nowotworu,
• uporządkowanie dokumentacji choroby,
• krótszy czas oczekiwania na wizyty lekarskie,
• lepszy dostęp do specjalistów, w tym - onkologów,
• szybsze wdrożenie leczenia przeciwnowotworowego,
• zmniejszenie liczby zgonów z powodu nowotworu poprzez przyspieszenie procesu terapeutycznego.

Aby móc skorzystać z leczenia w ramach szybkiej terapii onkologicznej, lekarz musi założyć dla nas tzw. kartę DiLO.

DiLO - diagnostyka i leczenie onkologiczne - to założenie pacjentowi karty DiLO. Karta taka może być założona przez lekarza pierwszego kontaktu jak i lekarza dowolnej specjalizacji. Karta DiLO dokumentuje cały przebieg diagnostyki i leczenia onkologicznego, zastępując skierowania do lekarzy i dokumentację leczenia. Wystawienie karty DiLO umożliwia pacjentowi udział w szybkiej terapii onkologicznej. Karta taka należy do pacjenta i stanowi dokument potwierdzający możliwość partycypacji w programie szybkiej terapii onkologicznej.

Pierwszym krokiem jest zgłoszenie się ze swoimi dolegliwościami i podejrzeniami do lekarza, może to być lekarz pierwszego kontaktu lub specjalista, pod warunkiem, iż lekarz ten świadczy usługi w oparciu o umowę z NFZ.  Lekarz, do którego się udamy, zleci lub przeprowadzi odpowiednie badania przedmiotowe i podmiotowe, także badania obrazowe i stwierdzi, czy mamy do czynienia z podejrzeniem nowotworu złośliwego. 

Jeśli lekarz stwierdzi, że istnieje takie podejrzenie, założy dla nas kartę leczenia onkologicznego, w ramach której przysługiwać nam będzie szybki i nieograniczony dostęp do specjalistów, celem pogłębienia diagnostyki i szybkiego rozpoczęcia leczenia.

Karta DiLO może być także wydana pacjentowi:

• w szpitalu, po stwierdzeniu podejrzenia nowotworu złośliwego,
• w ramach NFZ po zrealizowaniu przez pacjenta badań prywatnych we własnym zakresie,
• u którego podejrzewa się nowotwór złośliwy po badaniach, wykonanych w ramach programu zdrowotnego (np. Diagnostyka 40+).

Karty DiLO nie może wydać lekarz świadczący prywatne usługi - musi to być lekarz w ramach kontraktu z NFZ.

Po zgłoszeniu się do lekarza POZ i wykonaniu koniecznych badań, zostaje wystawiona pacjentowi z podejrzeniem nowotworu złośliwego karta DiLO. W ramach korzystania z szybkiej terapii onkologicznej pacjent przechodzi dwa etapy diagnostyki - wstępną i pogłębioną. Celem wstępnej diagnostyki jest potwierdzenie lub wykluczenie podejrzenia nowotworu. Celem diagnostyki pogłębionej jest ustalenie, z jakim dokładnie typem nowotworu mamy do czynienia. Zakończeniem etapu diagnostycznego jest pobranie wycinka fragmentu nowotworu (biopsja) do badania histopatologicznego. Etap diagnostyczny nie powinien trwać dłużej, niż 7 tygodni.

Następnie pacjent kierowany jest na konsylium lekarskie, które - po potwierdzeniu diagnozy nowotworu złośliwego - decyduje, jaki jest najlepszy sposób leczenia pacjenta. Pacjent od tego momentu pozostaje pod opieką koordynatora leczenia, który pilnuje terminowości leczenia i przepływu dokumentów. Pacjent jest posiadaczem karty DiLO tak długo, jak jest to konieczne dla skutecznego i sprawnego procesu leczniczego.

Źródła:

1. https://www.onkonet.pl/dp_sto.php
2. https://www.mp.pl/pacjent/poradnik-swiadomego-pacjenta/221271,jak-przebiega-szybka-sciezka-onkologiczna
3. https://www.nfz-katowice.pl/index.php/dla-pacjenta/szybka-terapia-onkologiczna
4. Praca zbiorowa, Interna Szczeklika 2023, Medycyna Praktyczna, Kraków 2023.

CZYTAJ TAKŻE:

Polacy nie wiedzą, że na NFZ mają to za darmo. Kilkaset złotych zostaje w kieszeni

Nie rób przed badaniami. Wpłyniesz na poziom glukozy, kortyzolu czy TSH

Lista badań z "profilu przedoperacyjnego". Chronią przed powikłaniami i zakażeniem po zabiegu