Migotanie przedsionków. Arytmia, która wywołuje udar mózgu

Mięsień sercowy działa na zasadzie pobudzeń elektrycznych, na skutek których w sposób skoordynowany kurczą się przedsionki i komory. Pobudzenia elektryczne pochodzą z węzła zatokowego, który jest naturalnym rozrusznikiem serca. Wytwarzane impulsy rozchodzą się przez mięsień sercowy w sposób uporządkowany. W momencie, w którym dochodzi do zaburzeń w przekazywaniu impulsów elektrycznych, pojawia się arytmia.

W migotaniu przedsionków impulsy elektryczne tworzą się w różnych miejscach, poza węzłem zatokowym. Na skutek tego, przedsionki serca zamiast się kurczyć, jedynie drgają w bardzo szybkim i nieskoordynowanym tempie. Całe serce zaczyna pracować chaotycznie i przestaje pełnić swoją funkcję, jaką jest pompowanie krwi. Migotanie przedsionków, w zależności od częstotliwości występowania, dzieli się na:

• migotanie napadowe - pojawia się nagle, trwa krócej niż 48 godzin i może ustąpić samoistnie,
• migotanie przetrwałe - trwa ponad 7 dni i ustępuje po zastosowaniu kardiowersji,
• migotanie utrwalone - mimo zastosowanego leczenia, arytmia nawraca, występuje stale i jest dobrze tolerowana. przez pacjenta

Objawy, które są odczuwane przez chorego, to najczęściej uczucie kołatania serca, nadmierna potliwość oraz bardzo słaba tolerancja wysiłku fizycznego. Osoba z migotaniem przedsionków odczuwa ucisk w klatce piersiowej oraz może mieć problem ze złapaniem tchu. Napadowi migotania przedsionków mogą towarzyszyć również silne zawroty głowy, omdlenia a nawet utrata przytomności.

Podstawą do rozpoznania tej arytmii jest wykonanie badania EKG, którego zapis może wychwycić napad migotania przedsionków. Aby był on widoczny, aktualnie u pacjenta muszą być odczuwalne wyżej wymienione objawy. Jeżeli wywiad przeprowadzony przez lekarza wskazuje na możliwość występowania tej arytmii, zaleca się wykonanie badania holterowskiego, czyli monitorowanie zapisu EKG przez 24 godziny.

Udar niedokrwienny mózgu to najpoważniejsze powikłanie migotania przedsionków. W migotaniu przedsionków dochodzi do zaburzeń w przepływie krwi przez serce. Sprzyja to powstawaniu skrzeplin. Zakrzep utworzony w sercu przedostaje się do naczyń krwionośnych i przemieszcza się po krwioobiegu. Jeśli trafi do naczynia o zbyt małej średnicy, wówczas staje się materiałem zatorowym i blokuje dopływ krwi do danego narządu lub jego fragmentu. Jeśli skrzeplina wytworzy się w lewym przedsionku, najczęściej prowadzi to do udaru niedokrwiennego mózgu, zatoru tętnicy udowej lub zatoru tętnicy krezkowej. W przypadku skrzepliny z prawego przedsionka może dojść do zatoru tętnicy płucnej. Szacuje się, że około 20 proc. udarów niedokrwiennych mózgu jest wynikiem migotania przedsionków.

W migotaniu przedsionków, aby przerwać napad, w pierwszej kolejności stosuje się leki antyarytmiczne w warunkach szpitalnych. Jest to tak zwana kardiowersja farmakologiczna. Jeśli u chorego stwierdza się występowanie tej arytmii, wprowadzone zostaje leczenie przeciwkrzepliwe (warfaryna, acenokumarol). W przypadku długotrwałego przyjmowania tych leków, chory regularnie powinien kontrolować wskaźnik INR - im wyższa wartość, tym "rzadsza krew". Wartość tego wskaźnika powinna wynosić około 2,5 (chyba, że lekarz zalecił utrzymanie innej wartości).

Przywracanie prawidłowego rytmu serca może nastąpić z użyciem impulsów elektrycznych, zsynchronizowanych z zapisem EKG pacjenta. Leczenie to nazywane jest kardiowersją elektryczną, wykonywane jest w warunkach szpitalnych w asyście anestezjologa. Chorego poddaje się krótkotrwałemu znieczuleniu ogólnemu, by w trakcie zabiegu spał i nie odczuwał bólu. Do klatki piersiowej przyklejane są dwie elektrody, które mają za zadanie wygenerować impuls elektryczny i umiarowić pracę serca.  Po wykonanym zabiegu chory przyjmuje leki z grupy beta-blokerów lub leki antyarytmiczne, by zapobiec ponownym napadom migotania przedsionków.

W sytuacjach skrajnych, kiedy utrwalone migotanie przedsionków nie jest dobrze tolerowane przez chorego, wykonuje się ablację. Jest to zabieg kardiologiczny, którego celem jest zniszczenie komórek generujących nieprawidłowy rytm serca. Ablacja jest zabiegiem uważanym za mało inwazyjny i przeprowadzana jest przezskórnie. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Zasypiając o tej godzinie zmniejszasz ryzyko chorób serca

Jak przygotować się do podstawowych badań morfologii i EKG

Oznaki choroby serca widoczne na ciele