To dlatego sprawdza się poziom kreatyniny w organizmie
Kreatynina to pochodna kreatyny powstająca po rozpadzie fosforanu kreatyny. W organizmie odkłada się jako produkt końcowy przemian białek - dotyczy to przede wszystkim procesów w mięśniach szkieletowych. Kreatynina jest wydalana przez nerki, razem z mocznikiem stanowią główne metabolity przemian związków azotowych. Markerem jakich schorzeń jest kreatynina? I jakie wartości sugerują toczącą się chorobę?
To, ile kreatyniny jest usuwane przez organizm w ciągu doby, zależy przede wszystkim od masy mięśniowej, ale też od wieku, płci, stanu zdrowia i nawyków żywieniowych. Badanie poziomu kreatyniny jest wskaźnikiem, którego interpretacja umożliwia określenie tego, w jakim stanie znajdują się nerki i czy eliminacja substancji toksycznych przebiega bez zaburzeń. Wynik odzwierciedla to, ile kreatyniny zostało wydalone przez nerki w ciągu doby. Stężenie kreatyniny przelicza się na kilogram masy ciała.
Na badanie poziomu kreatyniny powinny zdecydować się osoby, które mają wskazania do oceny czynności nerek. Są to np. osoby przygotowujące się do operacji, a także ci, których czeka badanie z podaniem kontrastu.
Warto nadmienić, że do badań, podczas których najczęściej podaje się kontrast, należą: tomografia komputerowa, koronarografia oraz rezonans magnetyczny. Poziom kreatyniny mierzy się także na polecenie lekarza, który podejrzewa niewydolność wątroby lub trzustki. Inną grupą, która powinna systematycznie badać keratynę, są osoby poddawane dializie i takie, u których dokonano przeszczepu nerki.
W ramach przygotowania do badania poziomu kreatyniny pacjentom zaleca się nie jeść nic przez ok. 12 godz. przed pobraniem krwi. Warto zadbać też o odpowiednie nawodnienie na kilka godzin przed badaniem i przez dobę powstrzymać się od wysiłku fizycznego. Na 12 godz. przed pobraniem krwi nie powinno się również pić kawy, alkoholu ani herbaty. Generalnie - badanie i zalecenia z nim związane są podobne jak w przypadku tradycyjnej morfologii. Bezpośrednio przed pobraniem warto usiąść i spokojnie oddychać przez kilka minut.
Jednorazowe badanie kreatyniny z moczu wykonuje się, pobierając próbkę ze środkowego strumienia moczu. Jej objętość powinna zawierać się w granicach od 50 ml-100 ml. Próbkę należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium. Jeżeli mamy wykonać badanie w oparciu o całodobową zbiórkę moczu, należy zbierać próbki do ok. 2-litrowego, sterylnego pojemnika, który można nabyć w aptece. I w tym przypadku powinno pominąć się pierwszą porcję moczu, także tą z dnia następnego. Pojemnik z moczem powinno przechowywać się w miejscu bez dostępu do światła i o niskiej temperaturze. Próbka oddawana do laboratorium powinna znajdować się w pojemniczku o objętości od 50 do 100 ml. Przed zbieraniem materiału do badań należy umyć ręce i okolice cewki moczowej. Nie należy pomijać żadnej mikcji.
Norma kreatyniny dla mężczyzn wynosi 62-106 µmol/l, natomiast dla kobiet 44-80 µmol/l. U noworodków norma kreatyniny zawiera się między 0,3 a 1,0 mg/dl, u niemowląt jest na poziomie 0,2-0,4 mg/dl, natomiast u starszych dzieci wynosi 0,3-0,7 mg/dl. Te wartości odnoszą się do kreatyniny, której poziom badamy z krwi. Inaczej jest, jeżeli badanie wykonujemy z moczu. Wtedy te wartości to: 800-1350 mg/dobę (dla kobiet), a dla mężczyzn 1100-2000 mg/dobę.
Podwyższenie poziomu kreatyniny może świadczyć o zaburzeniu w funkcjonowaniu nerek. Jeżeli wzrasta on gwałtownie, możemy spodziewać się, że mamy do czynienia z ostrą niewydolnością nerek. Utrzymujący się podwyższony poziom kreatyniny jest charakterystyczny dla przewlekłej choroby nerek. Wysoka kreatynina jest typowa dla wstrząsu, a także niewydolności serca.
Obniżony poziom kreatyniny występuje u pacjentów będących na diecie, niedożywionych, u kobiet w ciąży, mających problemy z wątrobą, chorujących na zanik mięśni i z małą masą mięśniową. Leki moczopędne, przeciwzapalne i sterydy obniżają poziom kreatyniny.
Czytaj także:
Te badania powinieneś wykonywać co najmniej raz w roku
10 interesujących faktów na temat moczu
Niemowlęta wchłaniają 10 razy więcej mikroplastiku niż dorośli