Jedno badanie warto wykonywać co miesiąc. Można szybciej wykryć raka
Regularne, samodzielne badanie piersi może pomóc w utrzymaniu zdrowia piersi i wczesnym wykryciu raka, gdy jest on łatwiejszy do leczenia. To zdrowy nawyk i cenny element profilaktyki kobiecego zdrowia. Wyjaśniamy, jak często, kiedy i jak wykonywać samobadanie piersi. To tylko kilka minut, które mogą uratować życie.
Mammografia to najlepsza dostępna obecnie przesiewowa metoda badania umożliwiająca wykrycie niewielkich zmian nowotworowych w obrębie piersi. Ale przecież nie możemy wykonywać jej co miesiąc. W przeciwieństwie do samobadania piersi, które można, a nawet należy wykonywać regularnie w domu. Fakt, że większość guzków i nieprawidłowości w strukturze tkanek nie jest nowotworem, ale każdą z wyczuwalnych zmian powinnaś skonsultować z lekarzem.
- Połóż się i połóż prawą rękę za głową. W tej pozycji pierś rozkłada się równomiernie na ścianie klatki piersiowej i badanie jest dokładniejsze.
- Dotykaj prawej piersi opuszkami palców. Wykonuj koliste ruchy na powierzchni skóry po kilka razy w tym samym miejscu.
- Po dokładnym samobadaniu jednej piersi zmień pozycję (połóż lewą rękę za głową) i wykonaj badanie lewej piersi.
Samobadanie palpacyjne w pozycji leżącej ma na celu wykrycie subtelnych zmian w tkankach. Jeśli wykonujesz je po raz pierwszy, pamiętaj że w tkankach znajdują się gruczoły, które mogą przypominać guzki. Zwróć uwagę, czy są one równomiernie rozmieszczone i tej samej wielkości. Jeśli tak, nie ma powodu do obaw.
Za tobą dopiero pierwsza część badania. Warto również sprawdzić, czy węzły chłonne pod pachami nie są powiększone. W tym celu usiądź lub wstań i lekko unieś rękę. Sprawdź, czy pod palcami nie ma wyczuwalnych zgrubień.
Trzeci element samobadania piersi to ocena wizualna. Sama najlepiej jesteś w stanie ocenić, czy nie nastąpiły zmiany w rozmiarze lub proporcjach piersi. Stań z rękami opuszczonymi i mocno dociśniętymi do bioder. Obejrzyj się najpierw, stojąc przodem do lustra, następnie z każdej strony, stojąc bokiem. Spójrz na swoje piersi pod kątem zmian wielkości, kształtu, konturu, zaczerwienienia lub łuszczenia się brodawki i skóry na piersiach.
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca wykonywać samobadanie piersi raz w miesiącu. To tylko kilka minut, a z każdym kolejnym badaniem będziesz lepiej znać swoje ciało i możesz zareagować w porę na zmiany w nim zachodzące.
Czy jest pora miesiąca, w której powinnaś wykonywać samobadanie piersi? Kobiety, które nadal miesiączkują (mają regularny okres), powinny wykonać samobadanie piersi po zakończeniu miesiączki (między szóstym a dziewiątym dniem cyklu, gdy piersi nie są już obrzmiałe i obolałe). Natomiast kobiety, które weszły w okres menopauzy lub mają bardzo nieregularne miesiączki, mogą wybrać dowolny dzień w każdym miesiącu.
Wybierz dzień, który jest łatwy do zapamiętania, np. pierwszy dzień miesiąca, ostatni dzień miesiąca. Prowadź notatki ze swoich badań lub zanotuj w smartfonie to, co widzisz i czujesz. Dzięki temu będziesz mogła porównać stan swoich piersi z miesiąca na miesiąc i będziesz mogła podzielić się tymi wynikami z lekarzem podczas wizyty kontrolnej.
Jeśli podczas samobadania piersi wyczułaś zgrubienie, którego wcześniej nie było, lub jeśli zmienił się kształt jednej z piersi, udaj się do lekarza. Wszystkie nowe nieregularności i wgłębienia wymagają konsultacji ze specjalistą. Niepokojącym objawem jest również wydzielina z sutka, szczególnie taka, która zawiera krew.
W takich sytuacjach należy udać się do ginekologa, który wykona badanie palpacyjne i zleci wykonanie USG piersi lub mammografię. Warto zaznaczyć, że te badania należy wykonywać regularnie - USG piersi co roku, natomiast mammografię od 40. roku życia co dwa lata. Kobiety w wieku 50-69 lat mogą wykonywać bezpłatną mammografię bez skierowania w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi. Wystarczy rejestracja w przychodni, która wykonuje to badanie obrazowe.
Jak informuje Ministerstwo Zdrowia, od 1 listopada br. do programu profilaktyki raka piersi będzie uprawnionych więcej kobiet. Bezpłatne badania mammograficzne będą mogły wykonać panie w wieku 45-74 lat.
Nie każda zmiana w piersiach to wyrok. Często guzki, które wyczujesz podczas badania, to niegroźne zmiany, które można szybko wyleczyć lub usunąć. Pod warunkiem że udasz się do lekarza. W piersiach powstają tłuszczaki, włókniaki czy gruczolaki, które są niezłośliwymi zmianami nowotworowymi. Należy je obserwować. Lekarz może również zdecydować o ich usunięciu, ale nie są to guzy zagrażające życiu.
W rzeczywistości większość guzków i zmian wykrytych w piersiach to niegroźne nieprawidłowości, które mogą pojawić się u każdej kobiety, najczęściej w wieku przedmenopauzalnym. Niepokojące zgrubienia w piersi mogą być następstwem działania hormonów albo genów.
Rak piersi jest jedną z głównych przyczyn przedwczesnych zgonów wśród kobiet. Codziennie taką diagnozę otrzymuje ok. 50. Polek, a 15 przegrywa walkę z nowotworem. Najmniejsze szanse na przeżycie mają te pacjentki, które do lekarza zgłosiły się zbyt późno. Rak piersi wykryty we wczesnym stadium jest uleczalny, mamy dostęp do nowoczesnych terapii onkologicznych.
Samobadanie piersi to tak naprawdę najważniejszy element profilaktyki nowotworu. Jeśli będziesz badać się co miesiąc, co roku przy okazji ginekologicznej wizyty kontrolnej udasz się również na USG piersi (kobiety po 30. roku życia) lub, w przypadku starszych kobiet, co dwa lata na mammografię - dasz sobie szansę na wygraną z nowotworem.
CZYTAJ TAKŻE:
Dr Jolanta Wąsowska: Kobiety uważają, że to ich nie dotyczy. Wstyd i strach biorą górę
U 7-latki zdiagnozowano raka piersi. To najmłodsza pacjentka z tym nowotworem
