Wykrywa zmiany jaskrowe i zwyrodnienie plamki żółtej. Takie są wskazania do badania OCT

Badanie OCT, czyli koherencyjna tomografia optyczna, jest nieinwazyjnym badaniem, które pozwala z bardzo dużą dokładnością zobrazować struktury gałki ocznej. Nie wykorzystuje ona promieniowania rentgenowskiego ani innego rodzaju promieni jonizujących. Zamiast tego obraz tworzony jest przy pomocy wiązki częściowo spójnego światła, która długością fali jest zbliżona do podczerwieni.

Dzięki optycznej tomografii koherencyjnej możliwe jest uzyskanie obrazu siatkówki i innych struktur oka o bardzo dużej rozdzielczości. Są one dokładniejsze i bardziej szczegółowe od tych, które można uzyskać przy pomocy np. rezonansu magnetycznego czy ultrasonografii. Co więcej, uzyskiwane w OCT obrazy są trójwymiarowe, co pomaga w planowaniu ewentualnego leczenia.

Koherencyjna tomografia optyczna jest niezwykle przydatną metodą diagnostyki różnorodnych problemów ze wzrokiem. Zazwyczaj jej wykonanie jest zalecane, jeśli lekarz wykryje nieprawidłowości w badaniu okulistycznym, obejmującym m.in. badanie ostrości wzroku, dna oka czy pomiar ciśnienia śródgałkowego.

Wśród wskazań do przeprowadzenia badania OCT wymienia się m.in.:

• niewyraźne widzenie, szczególnie jeśli uległo nasileniu w stosunkowo krótkim czasie, np. w ciągu kilku miesięcy;
• trudności w czytaniu i pisaniu;
• pogorszenie wzroku po zmierzchu;
• powiększenie bądź pomniejszenie obrazu w centralnym polu widzenia, falowanie i krzywienie linii prostych, co może sugerować zwyrodnienie plamki żółtej;
• ubytki w polu widzenia, które mogą być jednym z objawów retinopatii cukrzycowej;
• widzenie tęczowych obręczy wokół źródeł światła, ograniczenie pola widzenia (tzw. widzenie tunelowe), co może sugerować jaskrę.

Badanie OCT jest niezwykle przydatne do diagnozy i planowania leczenia wielu chorób narządu wzroku. Wśród nich wymienia się m.in. zwyrodnienie plamki żółtej, jaskrę czy retinopatię cukrzycową. Dzięki dokładnemu uwidocznieniu struktur oka (rogówki, ciała szklistego, siatkówki czy tarczy nerwu wzrokowego) pozwala precyzyjnie zaplanować leczenie, np. przy pomocy lasera. Od niedawna jest ono również stosowane do kontroli progresji zmian demielinizacyjnych w przebiegu niektórych schorzeń neurologicznych, np. stwardnienia rozsianego.

Nie są to jednak jedyne zastosowania tego badania. Może być ono wykorzystywane do obrazowania zmian w obrębie tętnic wieńcowych z niezwykłą dokładnością. Ponadto trwają badania nad możliwymi zastosowaniami OCT w terapii pacjentów po udarach mózgu, a także w diagnostyce nowotworów czy zmian skórnych.

Do optycznej koherentnej tomografii oka nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Na wizytę warto zabrać ze sobą wyniki dotychczasowych badań i konsultacji lekarskich. Trzeba jednak pamiętać, że przed badaniem zazwyczaj konieczne jest zakroplenie specjalnego płynu rozszerzającego źrenicę. Może to wywołać trwające do kilku godzin pogorszenie ostrości wzroku czy też znaczną nadwrażliwość na światło. Warto więc zadbać o bezpieczny powrót do domu, np. podwózkę przez członka rodziny. Prowadzenie samochodu w takim stanie może być bardzo niebezpieczne dla zdrowia samego pacjenta oraz osób uczestniczących w ruchu drogowym.

Badanie OCT jest całkowicie bezbolesne, a całość trwa od kilku do kilkunastu minut. Lekarz po zaproszeniu do gabinetu poprosi cię, żebyś usiadł na stołku znajdującym się przed aparatem do tomografii. Brodę należy oprzeć na specjalną podpórkę i patrzeć się w miejsce wskazane przez specjalistę. Po badaniu można wrócić do wszystkich codziennych aktywności. Trzeba jednak pamiętać, aby po wpuszczeniu kropel rozszerzających źrenice nie prowadzić pojazdów mechanicznych.

Źródła:

What Is Optical Coherence Tomography, What Is Optical Coherence Tomography? [na:] "American Academy of Ophthalmology", https://www.aao.org/eye-health/treatments/what-is-optical-coherence-tomography, 27 kwietnia 2023 r., dostęp 26 sierpnia 2024 r.

Huang D., Swanson E.A., Lin C.P., i in., Optical Coherence Tomography, "Science" t. 254 nr 5035 (1991), https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4638169/ dostęp 26 sierpnia 2024

Izatt J.A., Hee M.R., Huang D., i in., Ophthalmic diagnostics using optical coherence tomography, "Proceedings of SPIE, the International Society for Optical Engineering/Proceedings of SPIE" (1993), https://www.spiedigitallibrary.org/conference-proceedings-of-spie/1877/0000/Ophthalmic-diagnostics-using-optical-coherence-tomography/10.1117/12.147520.short. dostęp 26 sierpnia 2024.

CZYTAJ TAKŻE: 

Latem ważne nie tylko okulary przeciwsłoneczne. Tak ochronisz oczy

Te badania zleci ci lekarz pierwszego kontaktu. Wykonasz za darmo, ale nie bez wskazań

Najczęściej zlecane badanie w stanach zapalnych. Oto co tak naprawdę wskazuje