Bezpłodność i niepłodność - czym się różnią i jak je leczyć?

Niepłodność to utrzymujący się powyżej 12 miesięcy stan, w którym kobieta mimo regularnego współżycia bez zabezpieczenia, nie jest w stanie zajść w ciążę. Niepłodność dotyczyć może także mężczyzn. W tym wypadku mówmy o 12-miesięcznej niezdolności do zapłodnienia partnerki. Niepłodność jest coraz powszechniejszym problemem. WHO uznaje ją już za chorobę społeczną.

Szacuje się, że problem ten może dotyczyć nawet 15 proc. par. W przeciwieństwie do bezpłodności - niepłodność można leczyć. U pacjentów stosuje się zwykle farmakoterapię. W przypadku, gdy niepłodność wynika z konkretnych dolegliwości (np. zmian w jamie macicy czy żylaków powrózka nasiennego) koniecznie jest podjęcie leczenia chirurgicznego. W przypadku, gdy leczenie nie przyniesie pożądanych efektów, jedyną metodą na posiadanie potomstwa jest inseminacja lub in vitro.

Niepłodność wynikać może z wielu przyczyn. Bardzo często są to czynniki związane z nieprawidłowym stylem życia. To przede wszystkim uzależnienie od tytoniu, nadużywanie alkoholu, siedzący tryb życia lub zbyt intensywne treningi, noszenie za ciasnych ubrań, niezdrowa dieta - zwłaszcza bogata w dania typu fast food oraz stres. Ważną kwestią jest również nieprawidłowa waga. Szacuje się, że otyłość może nawet trzykrotnie zmniejszać szansę na potomstwo. Drugą grupą przyczyn są czynniki środowiskowe. Chodzi przede wszystkim o pracę w trudnych warunkach i kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi czy metalami.

Trzeba także pamiętać, że u kobiet możliwość zajścia w ciąże spada wraz z wiekiem. Zupełnie naturalnym zjawiskiem jest niepłodność u 40. czy 45-latki. Jak pokazują badania, szanse na macierzyństwo po 40. roku życia to jedynie 15 proc. Poza tym, niepłodność może być skutkiem przyjmowanych leków, np. onkologicznych, immunosupresyjnych i przeciwpadaczkowych, a także innych dolegliwości i chorób.

Inne przyczyny niepłodności u kobiet:

•    choroby tarczycy,
•    PCOS - zespół policystycznych jajników,
•    choroby nowotworowe - przede wszystkim rak jajnika, szyjki macicy,
•    mięśniaki macicy,
•    endometrioza,
•    choroby nerek,
•    choroby wątroby,
•    choroby weneryczne,
•     dysfunkcja owulacji,
•    zrosty wewnątrzmaciczne,
•    stany zapalne i infekcje narządów rodnych.

Inne przyczyny niepłodności u mężczyzn:

•    nowotwory jąder,
•    wnętrostwo,
•    żylaki powrózka nasiennego,
•    urazy jąder,
•    niedoczynność przysadki mózgowej,
•    zapalenie nerek,
•    zapalenie gruczołu krokowego,
•    problemy z erekcją.

W odróżnieniu od niepłodności, bezpłodność jest stanem nieodwracalnym. To trwałe zjawisko, który nie podlega leczeniu. W takim wypadku jedynym sposobem na posiadanie potomstwa jest in vitro. Bezpłodność dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Wynika ona głównie z uszkodzenia, nieprawidłowego rozwoju lub braku narządów płciowych.