Metotreksat może osłabiać działanie szczepionek przeciw COVID-19. Co to za lek?
Reakcja układu odpornościowego na szczepionki przeciw COVID-19 oparte o technologię mRNA może być niepełna u osób przyjmujących metotreksat - lek stosowany powszechnie u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, łuszczycą i innymi chorobami autoimmunologicznymi. Wyniki badań dotyczących metotreksatu, na które powołuje się CNN, opublikowano w czasopiśmie "Annals of Rheumatic Diseases".
Za badania odpowiadali naukowcy z New York University Langone Health oraz FAU Erlangen-Nuremberg i Universitätsklinikum Erlangen w Niemczech. Pod lupę wzięli oni pacjentów cierpiących na choroby z grupy zapalnych immunologicznie zależnych (IMID). Część z uczestników przyjmowała metotreksat, część nie. W badaniu brały udział również osoby zdrowe - była to grupa kontrolna. Wszystkim podano szczepionkę mRNA przeciw COVID-19 firm Pfizer/BioNTech.
Okazało się, że po zaszczepieniu odpowiedź immunologiczna u osób przyjmujących metotreksat była mniejsza niż u osób, które tego leku nie przyjmowały bądź były zdrowe.
Jak przytacza CNN, reakcja układu odpornościowego na szczepionkę Pfizer/BioNTech była odpowiednia u 28 z 45 osób otrzymujących metotreksat (62,2 proc.). Odpowiednio zareagowały również 204 osoby zdrowe z 208 (98,1 proc.) z grupy kontrolnej i 34 osoby z 37 pacjentów z IMID (91,9 proc.), w których leczeniu metotreksat nie jest wykorzystywany. Zarówno w Nowym Jorku, jak i w Niemczech pacjenci przyjmujący metotreksat byli średnio starsi niż pacjenci z IMID niezażywający leku oraz osoby z grupy kontrolnej.
To nie wszystko. Naukowcy stwierdzili również, że w wyniku podania szczepionki limfocyty T - odpowiedzialne za komórkową odpowiedź odpornościową - pojawiły się u osób, które nie przyjmowały metotreksatu mimo choroby z grupy zapalnych immunologicznie, a także u osób z grupy kontrolnej. Nie miało to miejsca u tych pacjentów, którzy metotreksat stosowali.
Autorzy badania zwracają uwagę jednak, że ich badanie objęło niewielką ilość osób, że sprawdzano reakcję tylko na jedną szczepionkę mRNA oraz że nie uczestniczyły w nim osoby, które bezobjawowo przeszły zakażenie COVID-19. Jak zaznaczają, konieczne są dalsze badania dotyczące ochrony przed COVID-19 pacjentów cierpiących na IMID.
Metotreksat to lek cytostatyczny z grupy antymetabolitów - jest najczęściej stosowanym lekiem z tego grona. Ma za zadanie spowalniać namnażanie szybko dzielących się komórek (m.in. nowotworowych). Może być podawany we wlewie dożylnym lub doustnie, wyłącznie pod nadzorem specjalisty.
Metotreksat stosuje się w leczeniu ciężkich postaci łuszczycy oraz aktywnych zapalnie postaci chorób reumatoidalnych (m.in. reumatoidalnego zapalenia stawów i zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa). Znajduje zastosowanie także w chorobach nowotworowych, np. przy ostrej białaczce limfatycznej, ostrej białaczce szpikowej, raku jajnika czy płuca.
Czytaj również: Jak przygotować się do szczepienia przeciw COVID-19? 12 rad od ekspertów
IRz
