Nie wyobrażasz sobie dnia bez herbaty? Sprawdź, czy na pewno możesz ją pić
Herbatę odkryto ok. 5000 lat temu w Chinach. Legenda głosi, że ówczesny cesarz w czasie jednej ze swoich podróży szukał schronienia przed słońcem. Liść z drzewa, pod którym usiadł, wpadł do wody gotowanej przez jego służących. Tak właśnie zaparzono pierwszą filiżankę herbaty. Od tamtej pory napój zyskał rzeszę miłośników, którzy nie wyobrażają sobie bez niego dnia. Okazuje się jednak, że herbata, zwłaszcza czarna, nie jest dobra dla wszystkich. Kto nie powinien jej pić?
Czarna herbata może utrudniać wchłanianie żelaza ze względu na zawarte w niej taniny, które mogą łączyć się z pierwiastkiem w pożywieniu. Inną substancją, którą można znaleźć w herbacie i która wpływa na metabolizm żelaza, jest kofeina. Jeśli cierpisz na niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza i lubisz pić herbatę, zachowaj ostrożność, zwłaszcza jeśli nie jesz mięsa. Udowodniono, że napar ogranicza wchłanianie żelaza przede wszystkim z produktów roślinnych (w mniejszym stopniu z produktów pochodzenia zwierzęcego).
Nadmiar kofeiny dostarczany do organizmu ciężarnej kobiety może nieść negatywne konsekwencje zarówno dla przyszłej mamy, jak i dziecka. Wśród głównych powikłań wymienia się: nadciśnienie, niską masę urodzeniową malucha, a nawet poronienie. Większość dostępnych źródeł wskazuje, że ryzyko powikłań pozostaje stosunkowo niskie, jeśli ograniczysz dzienny przyjęty poziom kofeiny do 200-300 mg, a całkowita zawartość kofeiny w herbacie to od ok. 20 do 60 mg w filiżance (240 ml).
Kubek gorącej herbaty przed snem może nie być najlepszym pomysłem. Kofeina zawarta w napoju może zakłócać rytm nocnego odpoczynku i psuć jego jakość poprzez hamowanie produkcji melatoniny. Ponieważ każdy inaczej metabolizuje kofeinę, nie da się przewidzieć, kiedy związek zostanie wydalony z organizmu, a tym samym, kiedy spokojny sen będzie możliwy.
Kofeina zawarta w herbacie może powodować zgagę lub pogłębiać istniejące objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Badacze sądzą, że rozluźnia mięśnie zwieracza, który oddziela przełyk od żołądka, co ułatwia przedostawanie się kwaśnej zawartości żołądka do przełyku. Ponadto zwiększa produkcję samego kwasu żołądkowego, dlatego najlepiej nie pić herbaty na czczo.
Jeśli często zdarza ci się odczuwać nudności, zdecydowanie powinieneś uważać na ilość wypijanej herbaty. O ile filiżanka może okazać się ratunkiem w niestrawności, to nadmiar dostarczanych do organizmu tanin podrażnia układ pokarmowy, wywołując dyskomfort i ból brzucha.
Mimo że kofeina bywa cennym sprzymierzeńcem w walce z bólami głowy, jak to zwykle bywa - w nadmiarze przynosi efekt odwrotny do zamierzonego. Niektóre badania sugerują, że już 100 mg kofeiny dziennie może przyczynić się do pojawiania się nawracających bólów głowy, przy czym dokładne ilości zależą od indywidualnej tolerancji jednostki.
Chociaż w wyżej wymienionych przypadkach warto zachować herbacianą wstrzemięźliwość, pamiętaj, by nie popadać w skrajności. Wypicie filiżanki herbaty od czasu do czasu nie powinno wiązać się z żadnym poważnym zagrożeniem dla zdrowia. Warto też nadmienić, że do niedawna napary herbaciane uważano za używkę, natomiast obecnie dostrzega się ich pozytywne działanie polegające m.in. na wspomaganiu odchudzania, łagodzeniu dolegliwości pokarmowych, regulacji ciśnienia krwi i stężenia cholesterolu oraz antyoksydacji. Dlatego, zanim całkowicie zrezygnujesz z picia herbaty, porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby upewnić się, czy na pewno musisz to zrobić.
Jeśli jesteś w gronie zagorzałych fanów herbaty i nie wyobrażasz sobie, by zupełnie z niej zrezygnować, powinieneś przestrzegać kilku zasad, które pozwolą zminimalizować potencjalne negatywne skutki wynikające z jej picia:
- zadbaj o zróżnicowaną dietę - staraj się spożywać różnorodne produkty bogate w żelazo, takie jak czerwone mięso, rośliny strączkowe, jajka, nasiona i orzechy;
- suplementuj witaminę C lub dostarczaj ją wraz z jedzeniem - zawarta jest np. w cytrusach oraz warzywach (brokułach, papryce, kalafiorze). Pozwala zwiększyć wchłanianie żelaza;
- unikaj picia czarnej herbaty podczas posiłków - lepiej robić to między posiłkami, w ten sposób unikniesz ograniczenia wchłaniania żelaza z pożywienia;
- wybieraj jak najbardziej naturalną herbatę - poza właściwościami samego naparu trzeba mieć na uwadze również szkodliwość mikroplastiku znajdującego się w torebkach od herbaty czy słodzików dodawanych do herbat;
- do picia wybieraj bezpieczne naczynia - nieodpowiednie kubki ceramiczne czy szklane mogą zawierać toksyczny ołów lub kadm.
Źródła:
Li L, Tan J, Dai W, Wang B, Bai Y, Ren Y, Liu Q, Zhang Y. The association between maternal tea consumption and the risk of pregnancy induced hypertension: A retrospective cohort study in Lanzhou, China. Pregnancy Hypertens, 2022, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35963155/.
Nelson M, Poulter J. Impact of tea drinking on iron status in the UK: a review. J Hum Nutr Diet. 2004 Feb;17(1):43-54, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14718031/.
Chang CH, Wu CP, Wang JD, Lee SW, Chang CS, Yeh HZ, Ko CW, Lien HC. Alcohol and tea consumption are associated with asymptomatic erosive esophagitis in Taiwanese men. PLoS One. 2017, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5338804/.
CZYTAJ TAKŻE:
Dodawaj do herbaty zamiast cytryny. Zwalczysz bakterie, wspomożesz serce, ochronisz wątrobę
Najgorsze towarzystwo dla zielonej herbaty. Tych połączeń się wystrzegaj
Herbata królowej Elżbiety II. To jej zawdzięczała zdrowie i długowieczność?
