Kolagen - "białko młodości". Kompendium wiedzy
Kolagen nazywany jest "białkiem młodości". Jego najbardziej znaną właściwością jest utrzymanie prawidłowego nawilżenia oraz elastyczności skóry. Poza tym białko to wspomaga procesy metaboliczne oraz wpływa na pracę układu trawiennego i układu krwionośnego.
Kolagen to produkowane przez organizm białko, które jest najbardziej rozpowszechnionym białkiem. Szacuje się, że kolagen może stanowić nawet 30 proc. wszystkich ludzkich białek.
Ze względu na swoje działanie (kolagen odpowiada m.in. za stan naszej skóry) składnik ten nazywany jest potocznie "białkiem młodości". Organizm sam je produkuje, jednak zdolność ta spada po ukończeniu 30. roku życia. Proces ten przyspieszyć może również nieprawidłowa dieta oraz czynniki środowiskowe - zanieczyszczenie powietrza czy promieniowanie słoneczne.
Nie każdy wie, że kolagen nie występuje wyłącznie u ludzi. Białko to produkowane jest m.in. przez kręgowce, pierścienice, stawonogi czy ramienionogi. Ze względu na powszechność występowania i szereg właściwości kolagen z powodzeniem wykorzystywany jest w przemyśle kosmetycznym, spożywczym, skórzanym i farmaceutycznym.
Poziom kolagenu zależy nie tylko od wieku, ale także od stosowanej diety. Białko to znajdziemy przede wszystkim w produktach zwierzęcych, które zawierają żelatynę pozyskaną z kości zwierzęcych. Chodzi m.in. o galaretki przygotowane z nóżek lub kurzych łapek, ryby w galarecie oraz skóry i ścięgna zwierzęce.
Najbardziej znaną właściwością kolagenu jest utrzymanie prawidłowego nawilżenia oraz elastyczności skóry. Z tego powodu białko to jest powszechnym składnikiem kremów i maseczek przeznaczonych dla skóry dojrzałej.
Kolagen ma jednak znacznie więcej właściwości:
- odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego (kontroluje ciśnienie krwi, rozluźnia naczynia krwionośne oraz rozszerza tętnice);
- wspomaga procesy metaboliczne;
- wpływa na prawidłowe funkcjonowanie stawów, a także pomaga w zrastaniu kości oraz szybszym gojeniu się ran;
- poprawia pracę układu trawiennego poprzez dostarczenie do organizmu aminokwasów.
Kolagen jest składnikiem wielu leków. Chodzi m.in. o substancje stosowane do leczenia chorób związanych ze zmianami w tkance łącznej. Kolagen wykorzystywany jest również do produkcji nici chirurgicznych, kompresów i gąbek, a także implantów (np. kości czy naczyń krwionośnych). Kolagen znajduje zastosowanie także w chirurgii, ortopedii i okulistyce.
Od lat 80. kolagen stosuje się również w medycynie estetycznej. Białko wykorzystywane jest m.in. jako wypełniacz do wyrównania powierzchni skóry, zanikowych blizn oraz modelowania owalu twarzy i ust. Inne zastosowanie to produkcja nutriceutyków (suplementów diety) oraz produktów aplikowanych bezpośrednio na skórę (w tym kremów czy żeli).
Warto wiedzieć, że kolagen składa się z trzech aminokwasów. To glicyna, prolina i hydroksyprolina. Dla naszej wątroby szczególnie istotna jest prolina oraz glicyna.
Prolina wykazuje zdolność do wiązania wody. Skutkuje to szybszą regeneracją skóry oraz odpowiednim nawodnieniem. Prolina obniża również poziom wolnych rodników w komórkach oraz regeneruje wątrobę. Glicyna z kolei może pomagać w odbudowie uszkodzonej wątroby. Chodzi przede wszystkim o uszkodzenia związane z nadużywaniem alkoholu.
Planując suplementację kolagenem, warto skonsultować się wcześniej z lekarzem. Nadmiar tego białka może doprowadzić do poważnych skutków ubocznych. Niebezpieczne jest zwłaszcza bliznowacenie. Co istotne, blizny nie muszą wystąpić wyłącznie na skórze. Zmiany te pojawić się mogą także w płucach czy w wątrobie.
Czytaj także:
Czym różni się lek od suplementu diety? Istotne różnice
