Łagodzą objawy ADHD, nerwowość i problemy ze snem. Jakie są najskuteczniejsze adaptogeny?
Nasz tryb życia i jego szybkie tempo powodują, że coraz mocniej doświadczamy stresu na różnych poziomach - fizycznym, psychologicznym i biologicznym. Istnieją różne sposoby, by pomóc sobie w odnalezieniu równowagi: aktywność fizyczna, medytacja, joga, odpoczynek czy sen pozwalają wyciszyć umysł. Co jednak, gdy wszystko cię drażni, dokuczają ciągłe spadki energii, sen uporczywie nie przychodzi, a w głowie kotłuje się milion myśli? W takich sytuacjach pomocne mogą być naturalne adaptogeny. Dowiedz się czym są, jak działają i kiedy je przyjmować?
Adaptogeny to roślinne substancje, które wykazują aktywne działanie biologiczne, polegające na zwiększeniu zdolności przystosowawczych (adaptacyjnych) organizmu. Przystosowanie takie może zwiększyć się na każdym z poziomów: psychicznym, fizycznym czy biochemicznym. Ponadto adaptogeny wpływają na poprawę pracy mózgu: usprawniają pamięć i myślenie, a także zwiększają odporność organizmu na stres, co jest niezwykle ważne w tych stresujących czasach, w jakich żyjemy.
Na poziomie biochemicznym adaptogeny mogą neutralizować wpływ czynników zewnętrznych, takich jak np. wolne rodniki, niszczące komórki. Adaptogeny normalizują odpowiedź organizmu na stres, wpływając m.in. na wydzielanie niektórych hormonów, metabolizm, reakcje z udziałem enzymów, neuroprzekaźnictwo czy pracę wątroby.
Szereg pozytywnych cech adaptogenów powoduje, że warto zastanowić się nad ich stosowaniem, jeśli doświadczasz stresu na jakimkolwiek poziomie życia.
W jakich roślinach zatem można je znaleźć? Jakie adaptogeny są najskuteczniejsze?
Ashwagandha to pierwszy z adaptogenów, który warto przedstawić. Jest to roślina, z której wyciąg ma działanie immunostymulujące (zwiększające odporność), tonizujące reakcje organizmu na stres oraz adaptogenne (zwiększające przystosowanie). Ashwagandha działa na organizm, zmniejszając stężenie kortyzolu - hormonu stresu, czego rezultatem jest zmniejszenie zdenerwowania i napięcia, spokojniejszy sen i dostosowana do stresora odpowiedź na niego. Przestajemy stresować się ponad miarę i bez przerwy, uspokajamy się i reagujemy łagodniej w odpowiedzi na to, co nas spotyka. Z tego względu ashwagandha polecana jest przede wszystkim osobom:
- silnie zestresowanym,
- mającym problemy ze snem,
- z obniżoną odpornością, zwłaszcza w warunkach stresu.
Od dawna kłącze różeńca stosowane było w bólach migrenowych, w stanach wyczerpania i zmęczenia fizycznego i psychicznego. Nie inaczej jest dzisiaj. Sproszkowane kłącze różeńca w formie tabletek lub kapsułek swoje zastosowanie znalazło w takich stanach jak:
- chroniczne zmęczenie,
- silny stres,
- duże obciążenie psychiczne,
- intensywny wysiłek fizyczny i umysłowy.
Różeniec górski poprawia pamięć i koncentrację, pozwala się zrelaksować, usprawnia myślenie i pamięć, zwiększa zdolności adaptacyjne organizmu do pracy w ciężkich warunkach. Ponadto, różeniec stymuluje procesy anaboliczne, przez co zwiększa wydolność fizyczną, zwłaszcza podczas wykonywania ciężkiej pracy fizycznej i sportu. Ze względu na swoje właściwości polecany jest szczególnie osobom:
- wykonującym ciężką pracę fizyczną,
- wykonującym trudną pracę umysłową,
- nie umiejącym się zrelaksować,
- zestresowanym,
- pod dużym obciążeniem pracą.
Kolejnym znanym adaptogenem jest kłącze rośliny Panax ginseng, po polsku znane jako żeń-szeń. Żeń-szeń jest świetnym wyborem dla osób przemęczonych, sportowców, osób ciężko pracujących i osób z obniżoną odpornością. Jego działanie jest pobudzające, immunostymulujące, zwiększające poziom energii. Żeń - szeń wpływa korzystnie na funkcjonowanie mózgu, zwiększa siły witalne i wzmacnia zarówno ciało jak i psychikę. Warto też odnotować, że żeń-szeń poprawia nastrój i zwiększa libido.
Kolejny znany adaptogen, Bacopa Monnierii, stosowany jest powszechnie we wschodniej medycynie ajurwedyjskiej (podobnie jak wiele innych adaptogenów). Ekstrakt z tej rośliny ma następujące działanie:
- usprawnia funkcjonowanie mózgu,
- usprawnia pamięć i zdolności uczenia się,
- wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwgorączkowe,
- ułatwia skupienie i wzmaga uważność.
Ze względu na swoje właściwości, ekstrakt z bacopy mogą stosować osoby:
- często chorujące na infekcje,
- których praca wymaga intensywnego wysiłku umysłowego,
- mające problemy ze skupieniem uwagi,
- u których stwierdzono ADHD lub inne zaburzenia skupienia i uwagi.
Warto dodać, że szczególnie skutecznym połączeniem jest bacopa i miłorząb japoński, który zwiększa dopływ krwi do mózgu, przez co wykazuje działanie synergistyczne do bacopy, przez co razem mogą dawać jeszcze lepsze efekty dla układu nerwowego.
Znany jako żeń-szeń syberyjski, eleuterokok kolczasty znany jest ze swoich właściwości przystosowawczych i zwiększających tolerancję organizmu na czynniki środowiskowe. Właściwości tej rośliny szczególnie wykorzystywane są u osób:
- narażonych na stres,
- z trudnościami przystosowawczymi,
- które dużo się uczą i przyswajają dużo nowych informacji.
Eleuterokok ma działanie łagodzące stany depresyjne i lękowe, zmniejszające wahania nastroju, adaptogenne oraz zwiększające wytrzymałość i energię.
Adaptogeny są tak naprawdę dla wszystkich, którzy zmagają się ze stresem, napięciem wycieńczeniem czy intensywną pracą fizyczną lub umysłową. Nie mają ograniczeń wiekowych, choć zalecana jest przed ich przyjęciem konsultacja lekarska w przypadku:
- dzieci poniżej 12 r. ż,
- kobiet w ciąży i karmiących piersią,
- osób w podeszłym wieku,
- osób, które leczą się na zaburzenia i choroby przewlekłe.
CZYTAJ TAKŻE:
Jedz z myślą o tarczycy, sercu i jelitach. Morskie szparagi świetne też dla figury
Jedna z najzdrowszych sałatek na świecie. Majonezu w niej nie uświadczysz
Zastąpi kasze, ryż i płatki owsiane. Nie zawiera glutenu, dostarcza sporo błonnika