Nazywana jest zielem długowieczności nie bez powodu. Korzyści dla całego organizmu

Gynostemma pentaphyllum, znana głównie jako Jiaogulan, to roślina pnąca z rodziny dyniowatych, szeroko rozpowszechniona w Azji. Swoim wyglądem przypomina niektóre odmiany bluszczu. Tworzy pędy czepne, dzięki którym wspina się po podporach, tworząc efektowną dekorację. Posiada pięciopalczaste, ciemnozielone, błyszczące liście. Kwitnie w sierpniu i we wrześniu - pojawiają się wtedy małe, żółto-zielone kwiaty.

W naszej części świata najbardziej interesuje nas właśnie jej wygląd i to, jak może się prezentować w przydomowym ogródku. Zdecydowanie rzadziej mówi się o jej niezwykłych właściwościach prozdrowotnych. W Azji z kolei roślina ta ceniona jest najbardziej za to, czego na pierwszy rzut oka nie widać. Gynostemma pentaphyllum jest stosowana od wieków w tradycyjnej medycynie chińskiej. Pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z czasów dynastii Ming. Nazywana jest "ziołem życia", "zielem długowieczności", "zielem nieśmiertelności", czasem także "pięciolistnym żeń-szeniem".

Dlaczego do rośliny przylgnęło określenie "ziele długowieczności"? Gynostemma pentaphyllum zawdzięcza je mieszkańcom południowochińskiej prowincji Kuejczou (Guizhou). Roślina ta jest im tam znana od dawna. Przyrządzają z niej m.in. zdrowotne napary. Przyczyny tego, że dożywają sędziwego wieku, upatruje się właśnie w ich spożywaniu.

Zainteresowanie właściwościami rośliny Gynostemma pentaphyllum wzrosło znacząco w ostatnich 20 latach. Przeprowadzono szeroko zakrojone badania w celu sprawdzenia jej działania i w tym kontekście wyizolowano ponad 200 związków o różnych właściwościach, w tym przeciwutleniających, przeciwzapalnych, przeciwnowotworowych czy przeciwcukrzycowych. 

Główną grupą związków aktywnych biologicznie występujących w roślinie są saponiny o szerokim spektrum działania, w tym wykrztuśnym, przeciwwirusowym i przeciwnowotworowym. Roślina jest także źródłem steroli i flawonoidów, polisacharydów, lignanów czy karotenoidów o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Gynostemma pentaphyllum to również składniki mineralne takie jak magnez, cynk, wapń, żelazo czy potas. Poza tym kilkanaście aminokwasów. 

W Azji Gynostemma pentaphyllum kojarzona jest z młodością i długowiecznością. Jaki ma mieć wpływ na organizm?

Jak wspominaliśmy, roślina bywa nazywana "pięciolistnym żeń-szeniem". Żeń-szeń pobudza, dodaje energii, przeciwdziała uczuciu zmęczenia. Choć Gynostemma pentaphyllum nie jest z nim bezpośrednio spokrewniona, wiele osób sięga po nią ze względu na jej potencjalną zdolność do zwalczania zmęczenia, zwiększenia wydolności w okresie intensywnej i długotrwałej aktywności fizycznej i poprawy koncentracji. Ogólnie nie jest uważana za środek pobudzający, choć eksperci wskazują, że niektóre jej związki mogą mieć zdolność zwiększania energii.

Gynostemma jest roślinnym adaptogenem. Adaptogeny m.in. działają antyoksydacyjnie, mają łagodzić skutki stresu na poziomie komórkowym, usprawniać procesy chemiczne zachodzące w mózgu, działać przeciwlękowo i poprawiać jakość snu. Gynostemma wzmacnia zdolność przystosowawczą organizmu i odporność na stres, redukuje niepokój, nerwowość, polepsza nastrój i samopoczucie.

Roślina może mieć też działanie przeciwwirusowe, neuroprotekcyjne i przeciwnowotworowe. Przeciwutleniacze w niej obecne mogą pomóc w hamowaniu migracji i inwazji komórek nowotworowych.

Uważa się, że ziele długowieczności jest dobre również dla serca. Pomaga zmniejszyć stan zapalny, a także negatywne skutki stresu, takie jak zmiany ciśnienia krwi. Ekstrakt z Gynostemmy obniża też poziom cholesterolu i triglicerydów. Obecne w niej gypenozydy wykazują działanie przeciwcukrzycowe, wspomagają leczenie i profilaktykę cukrzycy.

Gynostemma pentaphyllum ma wywierać również pozytywny wpływ na funkcjonowanie wątroby. Niektóre badania sugerują, że korzyści obejmują wspomaganie detoksykacji, zdrową pracę wątroby i ochronę przed niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby. Z badań prowadzonych na zwierzętach wynika, że wyciąg z Gynostemmy może działać też ochronnie na śluzówkę żołądka i przeciwwrzodowo.

Z liści rośliny przyrządza się napary lub wykorzystuje się je do sporządzania ekstraktów. Czasami dodaje się je również do sałatek. Można się spotkać także z przepisami, które wykorzystują liście w postaci suszonej i mielonej. Jiaogulan znajdziesz też w składzie suplementów.

Herbara Jiaogulan może zastąpić tradycyjną zieloną herbatę. Jej spożywanie warto skonsultować z lekarzem, zwłaszcza w przypadku choroby i/lub przyjmowania leków. Powinny jej unikać kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Źródła:

Aleksandra Karmańska, Gynostemma pentaphyllum - chińska herbata, Bromatologia i chemia toksykologiczna, XLVI, 2013, 4, str. 474-484.

Prebiotic properties of jiaogulan in the context of gut microbiome, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8907712/.

https://draxe.com/nutrition/gynostemma-jiaogulan/.

CZYTAJ TAKŻE:

Pochodzi z greckiej wyspy długowieczności. Wyjawiła, co jedzą codziennie

Codziennie jedzą tę zupę i dożywają 100 lat. Rosół nie może się z nią równać

Mają silne działanie przeciwstarzeniowe. Pij nawet trzy razy dziennie