Pierwszy wybór przy bólu głowy i infekcji. Choć bez recepty, nie zawsze jest bezpieczny
Paracetamol, inaczej zwany acetaminofenem to chyba najpopularniejszy lek, dostępny bez recepty, nie tylko w Polsce ale także na świecie. Zazwyczaj przyjmuje się go w celu uśmierzenia bólu głowy, mięśni czy stawów. Działa także przeciwgorączkowo. Może być podawany w formie tabletek, syropu, proszków, tabletek musujących i czopków. I choć każdy go zna, nie każdy wie, w jakich przypadkach i jakiej dawce można podawać acetaminofen. Jęsli przekroczysz dzienną zalecaną dawkę, może spowodować przykre efekty uboczne. Dowiedz się więcej o paracetamolu.
Pierwszy raz paracetamol otrzymano pod koniec XIX wieku, ale nie od razu zyskał popularność. Wciąż nie wiemy dokładnie, jak działa paracetamol.Uudowodniono, że jego główne działanie polega na hamowaniu wytwarzania prostaglandyn. Te pochodne kwasu arachidonowego, biorą udział w reakcjach zapalnych i odpowiadają za powstawanie, bólu, gorączki oraz obrzęków.
Po paracetamol najczęściej sięga się, by zmniejszyć ból: mięśni, stawów, głowy, zębów, towarzyszący miesiączce, a także ten związany z zabiegami i dolegliwościami pooperacyjnymi. Nadaje się również do znoszenia nieprzyjemnych odczuć występujących po szczepieniu, a także w przebiegu grypy i przeziębienia.
Lek przeznaczony jest dla osób w każdym wieku, jest sprzedawany pod różnymi nazwami handlowymi, nie tylko w aptekach (również w sklepach i na stacjach benzynowych), można go nabyć bez recepty, co decyduje o jego powszechnym stosowaniu, zazwyczaj to pierwszy przyjmowany lek, zaraz po wystąpieniu objawów.
Paracetamol, jako lek przeciwgorączkowy może być przyjmowany przez kobiety w ciąży, karmiące i małe dzieci, co oznacza że jest uznawany za bezpieczny. Jego przeciwgorączkowe działanie utrzymuje się do 8 godzin, trochę krócej działa jako lek przeciwbólowy.
Dawkowanie paracetamolu u dzieci, zależy od ich masy ciała. Standardowa dawka paracetamolu to 10-15 mg/kg masy ciała. Dopuszcza się by powtarzać ją co 4-6 godzin. Nie zaleca się przekraczania masymalnej dawki dobowej 60 mg/kg masy ciała. W przypadku bardzo małych dzieci (do 3 miesiąca życia), należy skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem leku.
Dawkowanie paracetamolu u dorosłych i dzieci powyżej dwunastego roku życia jest takie samo. Zaleca się pojedynczą dawkę 500 - 1000 mg, powtarzaną co 4-6 godzin. Maksymalnie w ciągu doby, nie należy przyjmować więcej niż 4000 mg tej substancji.
Lek powinno się przyjmować na czczo, ponieważ wtedy działa szybciej. W czasie przyjmowania paracetamolu, nie powinno się pić alkoholu, ponieważ zwiększa on ryzyko uszkodzenia wątroby. W czasie kuracji, należy dbać o odpowiednią dietę.
Do najczęściej występujących skutków ubocznych, związanych ze stosowaniem paracetamolu należą:
- reakcje nadwrażliwości na lek, takie jak pokrzywka i rumień;
- zaburzenia ze strony układu pokarmowego: wymioty, biegunka, nudności;
Zdecydowanie rzadziej występują:
- zmniejszenie liczny granulocytów;
- zmniejszenie liczby płytek;
- ostre uszkodzenie wątroby;
- obrzęki;
- ciężkie reakcje skórne;
- skurcz oskrzeli;
- plamica barwnikowa.
Paracetamolu nie powinny zażywać osoby regularnie spożywające alkohol, zmagające się z chorobami nerek i wątroby, cierpiący na niedobór reduktazy methemoglobiny.
Zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności przyjmując acetaminofen z lekami przeciwcukrzycowymi i przeciwzakrzepowymi (zwłaszcza pochodnymi kumaryny), z farmaceutykami stosowanymi w leczeniu depresji (może wystąpić gorączka). Nie powinno się go łączyć z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (np.: kwasem acetylosalicylowym), ponieważ w wyniku interakcji może dojść do uszkodzenia nerek.
Barbiturany (leki nasenne, przeciwpadaczkowe, znieczulające) i ryfampicyna (antybiotyk o działaniu bakteriobójczym), przyjmowane wraz z paracetamolem zwiększają ryzyko wystąpienia niewydolności wątroby. Izoniazyd, propranolol, ranitydyna i cymetydyna, wydłużają eliminację paracetamolu z krwi.
CZYTAJ TAKŻE