Niedobór witaminy PP prowadzi do pelagry. Wylecz jak najszybciej

Witamina B3, znana również jako niacyna lub witamina PP, należy do grupy ośmiu witamin B. Obejmuje zarówno kwas nikotynowy, jak i jego amid. Jest to substancja rozpuszczalna w wodzie, co oznacza, że nadmiar tej witaminy jest usuwany z organizmu wraz z moczem.

Składnik ten musi być dostarczany organizmowi z pożywieniem. Zdrowa dieta jest w stanie zaspokoić zapotrzebowanie, a niedobory spotykane są raczej rzadko. Duże ilości niacyny znajdziemy m.in. w produktach mięsnych czy drożdżach piekarskich.

Wyjaśnienia wymaga, dlaczego witaminę B3 nazywa się witaminą PP. Wzięło się to z tego, że działa ona przeciwpelagrycznie. Pelagra, znana też jako rumień lombardzki, to choroba skóry, w której przebiegu pojawiają się stany zapalne skóry, stany zapalne jamy ustnej i języka, biegunka czy zaburzenia układu nerwowego.

Niacyna pomaga przekształcać żywność w energię poprzez wspomaganie enzymów. Jest głównym składnikiem dwóch ważnych koenzymów - NAD i NADP, zaangażowanych w metabolizm komórkowy. Odgrywa rolę w sygnalizacji komórkowej (jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego) i naprawie DNA. Działa jako przeciwutleniacz.

Niacyna stosowana jest w celu zwiększenia poziomu lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) - "dobrego" cholesterolu, obniżenia poziomu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL) - "złego" cholesterolu, a także obniżenia poziomu trójglicerydów. Mimo to wiele badań nie wykazało związku między suplementacją niacyny a zmniejszeniem ryzyka chorób serca i zgonów nimi spowodowanych. Eksperci zwracają jednak uwagę, że niacyna jest skuteczna w leczeniu cholesterolu tylko w dość wysokich dawkach. Mogą one stwarzać ryzyko w postaci uszkodzenia wątroby, problemów żołądkowo-jelitowych lub nietolerancji glukozy. Przestrzegają więc, by nie traktować siebie suplementami niacyny w celu poprawy parametrów lipidowych. Nie jest to podstawowy sposób leczenia.

Jedną z ról niacyny jest również uwalnianie substancji, które pomagają rozszerzać naczynia krwionośne, co przyczynia się do poprawy przepływu krwi i obniżenia ciśnienia. Witamina B3 bierze także udział w syntezie hormonów płciowych, kortyzolu, tyroksyny i insuliny oraz wspomaga działanie mięśni.

Nie można pominąć jej wpływu na skórę. Chroni ją przed szkodliwym promieniowaniem UV, niezależnie od tego, czy jest stosowana doustnie, czy np. jako balsam. Może również pomóc w zapobieganiu niektórym rodzajom raka skóry. Nie zapominajmy też o pelagrze. Niacyna jest stosowana w leczeniu tej choroby. Na dodatek witamina PP korzystnie wpływa na stan włosów.

W przeszłości niedobór niacyny nie należał do rzadkości. Dzisiaj, dzięki odpowiedniej diecie, większość otrzymuje odpowiednią dawkę tego składnika. Niedobory wynikające z przyczyn dietetycznych są możliwe jedynie w wyniku niedożywienia. Zdecydowanie częściej diagnozuje się problemy z wchłanianiem niacyny lub tryptofanu (witamina B3 może być syntetyzowana z tego aminokwasu). Najczęstszą ich przyczyną jest alkoholizm. Inne możliwe przyczyny to zaburzenia układu pokarmowego i długotrwałe przyjmowanie leków na gruźlicę.

Wśród objawów niedoboru witaminy B3 znajdziemy:

• zaczerwienienie i szorstkość skóry w miejscach narażonych na promienie słoneczne,
• przebarwienia na skórze,  
• opuchnięte usta i jaskrawoczerwony język (stan zapalny jamy ustnej i języka),
• nudności i wymioty,
• biegunkę,
• bóle głowy,
• apatię,
• zmęczenie,
• zaburzenia orientacji,
• problemy z pamięcią.

Skutkiem niedoboru witaminy B3, jak już wspominaliśmy, jest pelagra. Nieleczony niedobór niacyny może doprowadzić do śmierci.

Nadmiar witaminy B3 występuje, gdy przyjmiemy więcej niż 35 mg niacyny w ciągu dnia. Najczęstszą przyczyną tego stanu jest zażywanie zbyt dużych dawek preparatów z niacyną w składzie, co, jak alarmują lekarze, może mieć bardzo poważne skutki. 

Do objawów nadmiaru witaminy B3 zalicza się:

• silne zaczerwienienie skóry połączone z zawrotami głowy,
• swędzenie skóry,
• szybkie bicie serca,
• nudności i wymioty,
• jadłowstręt,
• bóle brzucha,
• biegunkę,
• niewyraźne widzenie.

Długotrwałe przyjmowanie niacyny w postaci preparatów może prowadzić do uszkodzenia wątroby. Skutkuje również zaostrzeniem choroby wrzodowej, powikłań cukrzycowych i dny moczanowej. Ponadto niacyna może wchodzić w interakcje z innymi lekami obniżającymi poziom cholesterolu. 

Nie należy przyjmować niacyny w dużych dawkach bez nadzoru lekarza.

Witamina B3 występuje naturalnie w wielu produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Znajdziemy ją m.in. w:

• podrobach (szczególnie w wątrobie),
• drobiu,
• wieprzowinie,
• cielęcinie,
• rybach (łosoś, dorsz, mintaj, halibut, makrela),
• drożdżach spożywczych,
• mleku,
• jajach kurzych,
• orzechach (zwłaszcza orzechach arachidowych),
• roślinach strączkowych,
• produktach zbożowych (kaszy gryczanej, jęczmiennej, brązowym ryżu, otrębach pszennych),
• ziemniakach, batatach,
• szczawiu,
• sałacie,
• szpinaku,
• natce pietruszki,
• pomidorach,
• brokułach,
• brukselce,
• awokado,
• bananach,
• kiwi,
• morelach.

CZYTAJ TAKŻE: 

Objawy niedoboru witaminy D zobaczysz na skórze

Jak uzupełnić niedobór witamin z grupy B?

Nie każda witamina D jest pożyteczna. Zaskakujące wyniki badań