ADHD u dorosłych potrafi się ukrywać. Te objawy zdradzają zaburzenie

Do niedawna uważano, że ADHD występuje tylko u dzieci, a wielu zupełnie wątpiło w istnienie tego zaburzenia neurorozwojowego. Obecnie jednak wiadomo, że ADHD dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, i bynajmniej nie mija po osiągnięciu pełnoletności. Jakie są różnice w objawach ADHD u dorosłych i u dzieci? Wyjaśniamy.

Osoby z ADHD często od dzieciństwa mają różnego stopnia nasilone problemy z uwagą. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie mijają one po wejściu w dorosłość. Wręcz przeciwnie, nierzadko ulegają pogorszeniu.

Charakterystyczne dla ADHD jest częste pomijanie ważnych informacji, potrzebnych do wykonania danego zadania. W przypadku dorosłych może to być np. niedokładne czytanie instrukcji, czy też trudności z wykonywaniem czynności wymagających postępowania krok po kroku. Z drugiej strony dorośli z ADHD mogą przywiązywać zbyt dużą wagę do szczegółów, np. wyboru czcionki swojego sprawozdania w pracy czy szukania odpowiedniego słowa, co zabiera im zdecydowanie zbyt wiele czasu i energii.

Z kolei dzieci z ADHD mogą wykonywać błędy w trakcie kartkówek czy sprawdzianów, które nie wynikają z braku wiedzy, a np. zbyt szybkiego lub nieuważnego przeczytania polecenia. Niekiedy zdarza się, że pomijają drugą stronę sprawdzianu, jeśli jest ona wydrukowana na tej samej kartce. Czasami ważne do danego zadania detale są przez nie pomijane jako nieistnotne.

Trudności ze skupieniem się na danym zadaniu jest absolutną zmorą zarówno dzieci, jak i dorosłych z ADHD. Często pozostają one niezrozumiane przez otoczenie - rady w stylu „Po prostu się skup!" lub „Przestań patrzeć się za okno" mogą wręcz przynieść odwrotny skutek. Osoby z ADHD są nierzadko postrzegane jako żyjące „z głową w chmurach" lub „w swoim świecie". Dzieje się tak, ponieważ wykonując nudne zadania w pracy lub w szkole szybko rozpraszają się mimo, że wiedzą, że powinny w tej chwili wykonywać swoje obowiązki.

Warto jednak zaznaczyć, że osoby z ADHD potrafią również bardzo silnie skupiać się na czynnościach, które znajdują się w kręgu ich zainteresowań. Dlatego to, że dziecko jest w stanie godzinami grać w gry komputerowe, nie przekreśla automatycznie obecności ADHD. Najprawdopodobniej jest to coś, co lubi robić, a w innych sferach, np. przy odrabianiu prac domowych, może mieć spore problemy z koncentracją. Analogicznie sytuacja wygląda u osób dorosłych.

Dzieci z ADHD bardzo często gubią różne przedmioty codziennego użytku. Zabawki, długopisy, ołówki, zeszyty, notatki, worki na buty czy książki należą do tych, które znikają najczęściej. Zdarza się, że z tego powodu od najmłodszych lat słyszą przykre uwagi nie tylko ze strony swoich opiekunów, ale także nauczycieli czy kolegów. Mimo podejmowanych prób zazwyczaj nie udaje im się zachować porządku i odkładać rzeczy na miejsce.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, objawy te nie znikają magicznie po osiągnięciu pełnoletności i rozpoczęciu dorosłego życia. Dorośli z ADHD nagminnie coś gubią lub odkładają nie w to miejsce, co trzeba: klucze, portfel czy potrzebne im dokumenty. Idąc do pracy czy sklepu nierzadko zapominają zabrać ze sobą niezbędne rzeczy mimo, że starali się pakować dokładnie. Niestety może to być przyczyną problemów, np. utraty pracy.

Nadaktywność ruchowa to cecha, którą najsilniej wiąże się z ADHD. W głowach wielu osób nadal tkwi stereotypowy obraz dziecka z tym zaburzeniem - rozbrykanego, ciągle biegającego po klasie chłopca, który za żadne skarby nie usiądzie spokojnie w ławce. O ile takie przypadki również się zdarzają, o tyle stanowią one raczej mniejszość, niż większość.

Objawy nadaktywności u dzieci często są mniej nasilone i mogą przejawiać się np. bujaniem na krześle, wierceniem się, ciągłym bazgraniem w zeszycie, rozmawianiem na lekcjach czy bawieniem się skuwką od długopisu. Taki obraz często występuje u dziewczynek, które od najmłodszych lat są uczone, aby "dobrze się zachowywać", co w przypadku ADHD oznacza duszenie w sobie rozpierającej energii. Z tego powodu dziewczynki z ADHD są o wiele rzadziej diagnozowane mimo, że doświadczają takich samych problemów, jak chłopcy.

U dorosłych z ADHD również występują objawy nadaktywności ruchowej. Dorośli jednak w ciągu swojego życia stają się mistrzami w jej ukrywaniu. Z tego powodu zazwyczaj przejawia się ona u nich bardzo subtelnie, np. bawieniem się włosami, obgryzaniem paznokci czy stukaniem palcami o blat biurka. U niektórych nadaktywność staje się całkowicie wewnętrzna, w postaci np. gonitwy myśli, czy "radia w głowie".

Impulsywność jest kolejną cechą występującą zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Mają problem z czekaniem na swoją kolej, czy to do zabawy zabawką, czy do przejazdu przez skrzyżowanie. Mogą być uważane za osoby niezwykle gadatliwe, niedające dojść do głosu swoim rozmówcom. Dodatkowo dorośli z ADHD są bardziej skłonni do impulsywnych, mało przemyślanych zakupów, czy też podejmowania nierozsądnych decyzji we wszystkich sferach życiowych.

Źródła:

M. Jarema. Psychiatria. Wydawnictwo PZWL Warszawa, wyd. 2, 2016r.

CZYTAJ TAKŻE: 

Nietypowe objawy stanów lękowych i stresu. Fizyczne znaki, że jesteś blisko załamania

Napięcie? Gonitwa myśli? Kiepski sen? Każdy zestresowany musi znać tę metodę

Masz bałagan i toniesz w rzeczach do zrobienia? Sprawdź, czy to nie ADHD [TEST]