Czym się różni choroba Hashimoto od niedoczynności tarczycy? Nie każdy to wie

Osłabienie, pogorszenie nastroju, wypadanie włosów, tycie i senność - to tylko niektóre objawy mogące wskazywać na niedoczynność tarczycy. Choroba utrudnia codzienne funkcjonowanie, wpływa na samoocenę pacjenta i jego relacje, dlatego tak istotne jest, by jak najszybciej doczekać się diagnozy i rozpocząć właściwe leczenie. Chociaż pomiędzy niedoczynnością tarczycy a hashimoto, wiele osób stawia znak równości, warto wiedzieć, że nie są tą samą jednostką chorobową. Co je różni?

Choroba Hashimoto - czym jest?

Hashimoto to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, znane także jako zapalenie limfocytowe. Jest to najczęstsze spośród wszystkich zapaleń tego gruczołu i zarazem najpowszechniejszą przyczyną niedoczynności tarczycy w naszym kraju. Dotyka głównie kobiet niezależnie od wieku. U wielu pacjentów współwystępuje z innymi schorzeniami z autoagresji np. cukrzycą typu 1 lub celiakią.

Jak dochodzi do rozwoju choroby Hashimoto?

Jak już zostało wspomniane choroba Hashimoto klasyfikowana jest jako zaburzenie autoimmunologiczne, co oznacza, że organizm rozpoznaje własne komórki jako obce i próbuje je zwalczyć. Jako broń wykorzystuje przeciwciała zwane przeciwtarczycowymi - przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) i przeciwko tyreoglobulinie (anty-Tg). W efekcie dochodzi do niszczenia komórek tarczycy przez komórki układu odpornościowego. 

Reklama

Uszkodzone komórki pęcherzykowe uwalniają wcześniej nagromadzone w nich hormony tarczycy, co na tym etapie choroby może prowadzić do przejściowej nadczynności tarczycy (Hashitoxicosis). Wynikiem destrukcji tkanki gruczołu i spadku liczby aktywnych komórek pęcherzykowych jest obniżenie poziomu hormonów tarczycy: tyroksyny i trójjodotyroniny - to właśnie na tym tle rozwija się niedoczynność tarczycy. 

Choroba Hashimoto a wyniki badań

W konsekwencji spadku hormonów tarczycy wzrasta stężenie TSH (hormonu tyreotropowego produkowanego przez przysadkę), który powoduje powiększenie gruczołu, co może skutkować rozwojem wola. W badaniach laboratoryjnych obserwuje się zatem:

  • wzrost TSH;
  • stężenie tyroksyny (fT4) w normie lub obniżone;
  • wzrost anty-TPO, anty-Tg (u około 90 proc. pacjentów) - przy czym izolowane podniesienie poziomu przeciwciał nie może stanowić o rozpoznaniu.

Z kolei w USG pacjentów z chorobą Hashimoto stwierdza się najczęściej hipoechogeniczność tarczycy, czyli obszar o obniżonej echogeniczności. Na obrazie USG zmiana taka jest ciemniejsza niż otaczająca ją tkanka. U niektórych pojawiają się także wole lub zanik tarczycy.

Niedoczynność tarczycy i choroba Hashimoto to nie to samo

Niedoczynność tarczycy to choroba, w której tarczyca produkuje niewystarczającą ilość hormonów, zatem jest to pojęcie bardziej ogólne niż Hashimoto, w którym rolę odgrywa mechanizm autoimmunologiczny. Niedoczynność tarczycy może przyjmować następujące postacie:

  • pierwotna niedoczynność tarczycy - jest spowodowana dysfunkcją gruczołu, stanowi ok. 99 proc. przypadków. Charakteryzuje się podwyższonym stężeniem TSH;
  • wtórna niedoczynność tarczycy - wiąże się z niedoborem TSH. Wynika z dysfunkcji przysadki;
  • trzeciorzędowa niedoczynność tarczycy - wywołuje ją niedobór TSH, do którego doszło w efekcie uszkodzenia podwzgórza.

Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być rozmaite, począwszy od: zapaleń różnego typu (innych niż Hashimoto), guzów w układzie nerwowym, przez nieprawidłowe dostarczanie jodu do organizmu, stosowanie niektórych leków, aż po napromienianie okolicy szyi lub całkowite wycięcie tarczycy. Niedoczynność tarczycy dzieli się także na:

  • subkliniczną, bez charakterystycznych objawów niedoczynności tarczycy;
  • jawną - czyli związaną z występowaniem typowych symptomów.

Niedoczynność tarczycy a choroba Hashimoto - różnice

W przypadku niedoczynności tarczycy najczęstszymi problemami, które zgłaszają pacjenci, są: problemy z utrzymaniem ciepłoty ciała (oziębienia kończyn, drżenia), zażółcenie i wysuszenie skóry, tycie, zaparcia, chrypkę, wypadanie włosów, przewlekłe zmęczenie i brak energii. 

W autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy objawy mogą być podobne, chociaż przeważnie są to: zaburzenia koncentracji, drażliwość, lęk, obniżenie nastroju i problemy z płodnością.

Jak odróżnić niedoczynność tarczycy od Hashimoto?

Choroba Hashimoto często prowadzi do trwałej niedoczynności tarczycy, ponadto zwiększa ryzyko wystąpienia chłoniaka tego gruczołu. Natomiast rokowanie w leczeniu niedoczynności tarczycy, zależy od jej przyczyny. W celu rozróżnienia podłoża choroby bada się poziom przeciwciał  anty-TPO i anty-Tg. Leczenie niedoczynności tarczycy polega na zastępczym podawaniu hormonów (lekiem z wyboru jest l-tyroksyna). Substytucja trwa najczęściej do końca życia pacjenta.

Źródła:

B. Jarząb, A. Lewiński, E. Płaczkiewicz-Jankowska, Choroby układu wewnątrzwydzielniczego. Choroby tarczycy, red. B. Jarząb, E. Płaczkiewicz-Jankowska, w: Interna Szczeklika 2022, red. P. Gajewski, Kraków 2022

X. Żórawska‑Wasilewska i in., Choroby tarczycy, w: Podstawy endokrynologii, red. T. Bednarczuk, Warszawa 2017

CZYTAJ TAKŻE: 

Jak wygląda tycie hormonalne? Zwróć uwagę na pięć szczegółów

Warzywa krzyżowe. Czy można je jeść mając niedoczynność tarczycy?

Bierzesz lewotyroksyne na tarczycę? Uważaj na te połączenia 

INTERIA.PL

W serwisie zdrowie.interia.pl dokładamy wszelkich starań, by przekazywać wyłącznie sprawdzone, rzetelne informacje o objawach i profilaktyce chorób, bo wierzymy, że świadomość i wiedza w tym zakresie pomogą dłużej utrzymać dobre zdrowie.
Niniejszy artykuł nie jest jednak poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki i konsultacji z lekarzem lub specjalistą.

Dowiedz się więcej na temat: hashimoto | niedoczynność tarczycy | tarczyca
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL