Tak poznasz, że tłuszcz trzewny "obrasta" wątrobę. Zmierz swoją talię i wyprzedź objawy

Mogłoby się wydawać, że stłuszczenie i otłuszczenie wątroby to jedno i to samo. Nie jest to jednak prawda. Mimo że oba te określenia są podobne, opisują nieco odmienne stany. Mają także różne konsekwencje dla zdrowia. Stłuszczenie wątroby może rozwinąć się zarówno jako konsekwencja nadużywania alkoholu, jak i otyłości. Pojawia się wtedy, gdy nadmiar tłuszczu gromadzi się wewnątrz komórek wątroby. Może to prowadzić do zaburzenia funkcji tego narządu, a w ostateczności nawet do jego zapalenia, marskości i schyłkowej niewydolności.

Otłuszczenie wątroby z kolei jest związane z nagromadzeniem się nadmiernych ilości tkanki tłuszczowej dookoła tego narządu. Jest to tak zwany tłuszcz trzewny, który oprócz wątroby może otaczać również pozostałe narządy jamy brzusznej. Jego obecność w nadmiernych ilościach jest jednym z czynników ryzyka rozwoju chorób, w tym cukrzycy, miażdżycy, zawału serca czy udaru mózgu. Może również współwystępować ze stłuszczeniem wątroby. 

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby może przez bardzo długi czas nie dawać żadnych objawów. Jeśli już się pojawią, zazwyczaj są mało charakterystyczne. W początkowych fazach choroby dominuje zmęczenie, tępy ból w nadbrzuszu, niestrawność i problemy ze snem. Na tym etapie widoczne jest stłuszczenie wątroby podczas badania USG, a we krwi stwierdza się podwyższenie stężenia enzymów wątrobowych. Jeżeli na tym etapie nie wdroży się odpowiedniego leczenia, choroba powoli postępuje, a czynność wątroby stopniowo się pogarsza. 

Szacuje się, że w ciągu 13 lat całkowita marskość i niewydolność wątroby rozwija się u 41 proc. osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. Na tym etapie pojawiają się liczne objawy, takie jak:

• żółtaczka, zażółcenie białkówek oka i świąd skóry;
• pajączki skórne, łatwe siniaczenie się i przedłużone krwawienie;
• spadek apetytu, nudności i wymioty;
• wodobrzusze;
• u kobiet zaburzenia miesiączkowania, u mężczyzn ginekomastia.

Niestety nie ma jednego konkretnego testu, który mógłby potwierdzić obecność otłuszczenia wątroby. Stwierdza się to pośrednio, m.in. na podstawie parametrów oceniających prawidłowość masy ciała, obwodu talii lub wskaźnika WHR (waist-hip ratio). Największe ryzyko otłuszczenia wątroby oraz innych narządów jamy brzusznej występuje u osób z figurą typu jabłko, czyli z otyłością brzuszną. Nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się wtedy nie tylko podskórnie, ale również w przestrzeniach między narządami wewnętrznymi.

Ten typ otyłości rozpoznaje się m.in. wtedy, gdy obwód talii u kobiet wynosi powyżej 88cm, natomiast u mężczyzn powyżej 102cm. Sam obwód talii nie jest jednak uważany za wiarygodny wskaźnik otyłości brzusznej, z prostej przyczyny. Kobieta z obwodem talii 90cm może mieć figurę typu "gruszka", jeśli genetycznie ma szersze biodra i odwrotnie - drobna i niska kobieta mająca w talii 80cm równie dobrze może być "jabłkiem". Z tego powodu wprowadzono wskaźnik WHR, czyli stosunek między obwodem w talii a obwodem bioder. Wartości u kobiety wyższe niż 0,85, a u mężczyzn wyższe niż 1 świadczą o nadmiernym nagromadzeniu tłuszczu trzewnego i zwiększają ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych.

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby to postępująca choroba, która bez odpowiednio szybkiej zmiany stylu życia może nieść ze sobą katastrofalne konsekwencje. Nieleczona prowadzi do rozwoju zapalenia i marskości wątroby, wraz z jej wszystkimi konsekwencjami. 

Marskość może prowadzić do rozwoju wodobrzusza, zapalenia otrzewnej, krwawień z przewodu pokarmowego, niewydolności nerek, problemów z oddychaniem i zaburzenia funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Oprócz tego niealkoholowa choroba wątroby zwiększa ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego - zawału serca, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 a nawet raka wątroby.

Podobnie jak stłuszczenie wątroby, otłuszczenie wątroby i narządów wewnętrznych jest jednym z czynników ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych. Trzeba tutaj wymienić m.in. cukrzycę typu 2, miażdżycę, zawał serca, niewydolność serca, nerek czy udar mózgu.

Niestety na chwilę obecną nie ma tabletek, które mogłyby skutecznie zmniejszyć nasilenie stłuszczenia wątroby i ilość nagromadzonego tłuszczu trzewnego. Z tego względu podstawową metodą leczenia jest wprowadzenie odpowiedniej diety i wdrożenie regularnej aktywności fizycznej. 

Przy współistnieniu stłuszczenia bądź otłuszczenia wątroby z cukrzycą, lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwcukrzycowych, które w swoich efektach działania mają również obniżenie masy ciała. Są to m.in. metformina czy analogi GLP-1 (np. liraglutyd).

CZYTAJ TAKŻE: 

Wątroba nie boli. Nie znaczy to, że nie daje żadnych objawów

Dieta oczyszczająca wątrobę - kto jej potrzebuje, na czym polega?

Najlepszy przyjaciel wątroby. Jedz, a szybko poczujesz różnicę