Rozmaryn i oregano wesprą leczenie cukrzycy? Badania naukowców dają nadzieję

Meksykańskie oregano (Lippia graveolens) może być zdaniem naukowców pomocne w leczeniu różnych schorzeń. W kompleksowym przeglądzie tradycyjnych zastosowań 28 odmian oregano z całego świata, tylko L. graveolens stosowano w leczeniu cukrzycy. Meksykańskie oregano jest szczególne badane pod kątem leczenia cukrzycy, ponieważ zawiera najwyższe stężenia flawonoidów spośród wszystkich produktów spożywczych wymienionych w bazie danych Departamentu Rolnictwa USA (USDA).

Zbadano różnice w stężeniu polifenoli i przeciwutleniaczy w rozmarynie i oregano uprawianych w szklarniach i komercyjnie, a także zdolność ekstraktów tych ziół do hamowania aktywności enzymów zaangażowanych w wydzielanie i sygnalizację insuliny. Te same enzymy są celem leków stosowanych w cukrzycy. 

Badacze z University of Illinois wykazali cenne właściwości rozmarynu (Rosmarinus officinalis) i oregano (Lippia graveolens), które mogą służyć w walce z cukrzycą. Wprawdzie badano trzy zioła, ale majeranek test zdał tylko połowicznie. Pewne substancje z oregano i rozmarynu blokują enzymy DPP4 oraz PTP1B. Enzym DPP4 jest istotny w wydzielaniu, a PTP1B w sygnalizacji insuliny.

Od odkrycia w 1988 roku białkowa fosfataza tyrozynowa znana jest jako ważna substancja w szlaku sygnałowym w komórkach, który reguluje odpowiedź na insulinę. Insulina reguluje metabolizm węglowodanów i tłuszczów, pobudzając komórki, szczególnie w wątrobie i mięśniach, do wchłaniania glukozy z krwioobiegu i przechowywania jej do późniejszego wykorzystania. 

Insulina wywiera swoje działanie poprzez wiązanie się z receptorem na powierzchni komórki. Działanie receptora insuliny jest antagonizowane przez członków rodziny enzymów zwanych białkową fosfatazą tyrozynową (PTP). Szczególne znaczenie dla regulacji sygnalizacji insulinowej ma właśnie fosfataza PTP1B.

Cukrzyca typu 2 to choroba oporności na insulinę. Prof. Tonks, przewodzący badaniom, wyjaśnia: "W stanie chorobowym cząsteczka insuliny dokuje do komórki, ale mechanizm komórkowy, który wysyła jej sygnał, nie działa prawidłowo. Dlatego zwykłe dodanie większej ilości insuliny nie rozwiąże problemu. Trzeba promować sygnalizację insuliny w komórce, poprzez faworyzowanie fosforylacji wyzwalane przez receptor insuliny". 

Oznacza to, że działania powinny koncentrować się przede wszystkim na prawidłowej odpowiedzi wszystkich komórek ciała na insulinę, a nie na regulacji zewnętrznej w podaży insuliny u osób chorujących na cukrzycę.

Od ponad dekady naukowcy wiedzą, że kiedy u myszy gen kodujący PTP1B jest "wyłączony", gryzonie stają się pozornie odporne na otyłość wywołaną dietą bogatą w węglowodany i tłuszcze. Najważniejsze dla cukrzyków, że myszy te wykazują zwiększoną wrażliwość na korzystne działanie insuliny i nie rozwija się u nich cukrzyca. 

Sugeruje to, że wytworzenie leku podobnego do inhibitora PTP1B może być skutecznym podejściem do przywrócenia normalnej odpowiedzi u pacjentów z cukrzycą opornych na insulinę.

Peptydaza dipeptydylowa 4 (DPP4) jest odpowiedzialna za degradację glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP1), który należy do naturalnych hormonów inkretynowych. Hormony te stymulują namnażanie się komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję insuliny. Zwiększają również insulinowrażliwość mięśni szkieletowych. Hormony te spowalniają pasaż żołądkowo-jelitowy, przez co po posiłku wydłużają uczucie sytości i zmniejszają ryzyko wystąpienia hiperglikemii. Dodatkowo hamują apetyt. 

Analogi hormonu GLP1 (inaczej inkretynomimetyki) to najbardziej popularne leki, które dostarczane do organizmu oddziałują na te same receptory i mają identyczne funkcje jak naturalny hormon, ale są nie wrażliwe na destrukcyjny wpływ enzymu DPP4.

Na tym etapie raczej nie. Oregano, by wykazywało właściwości lecznicze, musi być odmianą meksykańską, uprawianą w szklarni. Z kolei rozmaryn, aby był leczniczy, nie powinien być uprawiany w szklarni. 

Na tę chwilę nie ma również danych, ile oregano czy rozmarynu trzeba by zjeść, aby zadziałały terapeutycznie. Potrzebne są dalsze badania nad właściwościami tych ziół.

Przyszła praca badawcza powinna koncentrować się na optymalizacji warunków uprawy i przetwórstwa meksykańskiego oregano i rozmarynu, aby zwiększyć w nich stężenia zidentyfikowanych flawonoidów. Naukowo potwierdzono zasadność dalszych badań potencjału rozmarynu i meksykańskiego oregano oraz ich flawonoidów do wykorzystania w terapii cukrzycy typu 2.

CZYTAJ TAKŻE: 

Co tak naprawdę wywołuje cukrzycę? Na chorobę pracuje się latami

10 nietypowych objawów cukrzycy

Hiperglikemia. Wysoki poziom cukru we krwi nie tylko w cukrzycy

Zródła:

Bower, Allyson M.; Real Hernandez, Luis M.; Berhow, Mark A.; de Mejia, Elvira Gonzalez (2014). Bioactive Compounds from Culinary Herbs Inhibit a Molecular Target for Type 2 Diabetes Management, Dipeptidyl Peptidase IV. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 62, 6147-6158

Aftabul Haque, Jannik N. Andersen, Annette Salmeen, David Barford and Nicholas K. Tonks. Conformation-Sensing Antibodies Stabilize the Oxidized Form of PTP1B and Inhibit its Phosphatase Activity" is published September 29, 2011 in Cell

Nagy G, Szekely TE, Somogyi A, Herold M, Herold Z. New therapeutic approaches for type 1 diabetes: Disease-modifying therapies. World J Diabetes. 2022 Oct 15