Czerwienica (nadkrwistość) - przyczyny i leczenie
Czerwienica to jedna z chorób mieloproliferacyjnych, charakteryzujących się zwiększoną produkcją składników morfotycznych krwi. W przypadku nadkrwistości dochodzi do zwiększenia liczby czerwonych krwinek (erytrocytów).
Choroba może mieć charakter wtórny, bywa skutkiem innego schorzenia (chorób płuc, oskrzeli, nerek) lub silnego niedotlenienia organizmu.
Przypadki chwilowego wzrostu liczby erytrocytów (spowodowane odwodnieniem i zagęszczeniem krwi) nazywane są czerwienicą rzekomą.
Czerwienica pierwotna, zwana prawdziwą, występuje bez ustalonej przyczyny, do dziś medycyna nie zna powodu, dla którego układ czerwonokrwinkowy szpiku kostnego zaczyna się rozrastać i dochodzi do nadprodukcji erytrocytów.
Typowym symptomem choroby jest ciemnoczerwone zabarwienie skóry twarzy, nierzadko również rąk i stóp oraz błon śluzowych. Skóra swędzi, najbardziej intensywnie po gorącej kąpieli. Często występuje szum w uszach, bóle i zawroty głowy, nadciśnienie, zaburzenia widzenia, powiększenie śledziony i wątroby.
W zaawansowanym stadium może - na skutek problemów z krążeniem krwi - dojść do zakrzepicy tętniczej lub żylnej, zawału serca, udaru mózgu. Skutkiem nieleczonej czerwienicy jest włóknienie szpiku, niedokrwistość może też przerodzić się w ostrą białaczkę.
Czerwienica prawdziwa przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Dlatego niezwykle ważne jest wykonywanie podstawowych badań profilaktycznych, w tym morfologii krwi - u chorych podwyższony jest poziom erytrocytów, ale też leukocytów, hemoglobiny oraz hematokryt.
Leczenie uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby i tego, jakie narządy uległy zmianom spowodowanych nadmiarem czerwonych krwinek. W początkowym okresie stosowane są upusty krwi, w razie potrzeby włączane jest leczenie farmakologiczne. Całość terapii ma na celu zmniejszenie objętości krwi i liczby erytrocytów.
