Endometrioza - przyczyny, objawy, leczenie
Jeśli naturalna wyściółka jamy macicy endometrium występuje poza nią - mówimy o endometriozie. Schorzenie to występuje u kobiet w wieku rozrodczym, jego diagnostyka jest skomplikowana. Nieleczone może prowadzić do niepłodności.
Najczęściej endometrium umiejscawia się w obrębie miednicy - w narządach płciowych, odbycie, pęcherzu moczowym.
Choć endometrioza jest drugą po mięśniakach przyczyną histerektomii w Polsce, nie wiadomo dokładnie, co ją wywołuje. Lekarze mówią jedynie o czynnikach zwiększających ryzyko zachorowania - wrodzonych, środowiskowych, epigenetycznych, autoimmunologicznych i alergicznych. Uważa się, że za powstawanie ognisk endometriozy odpowiedzialne jest wsteczne miesiączkowanie - przedostawanie się krwi miesiączkowej przez jajowody do jamy otrzewnowej i wszczepianie się złuszczonych komórek endometrium. Mechanizm ten występuje również u zdrowych kobiet, zatem endometriozę muszą powodować również inne czynniki.
Endometrioza u wielu kobiet jest przyczyną niepłodności oraz przewlekłych dolegliwości bólowych. Nieleczona powoduje zmiany w obrębie jamy brzusznej i narządów rodnych. Po porodzie oraz po menopauzie może dojść do samoistnego wyleczenia.
Niewłaściwie zlokalizowane endometrium reaguje na zmiany poziomu hormonów w organizmie kobiety - najdotkliwsze objawy daje zazwyczaj podczas menstruacji. Najczęstsze objawy to:
- ból w obrębie miednicy, nasilający się aż do ustania krwawienia
- obfite i długie krwawienia miesiączkowe, jeśli endometrium znajduje się w pęcherzu czy odbycie - w czasie menstruacji następuje także krwawienie z tych narządów
- niekiedy wymioty, nudności, ból głowy
Czasami choroba nie daje żadnych objawów i wykrywana jest przypadkowo. Nie ma też związku między wielkością zmian chorobowych a nasileniem objawów.
W leczeniu endometriozy najważniejsze jest postawienie właściwej diagnozy. Dopiero po laparoskopowym badaniu, polegającym na dokładnej ocenie zmian endometrialnych oraz po pobraniu tkanek do badania histopatologicznego można jednoznacznie stwierdzić, że pacjentka cierpi na endometriozę.
Zazwyczaj na początku terapii lekarze próbują zahamować rozwój choroby przez podawanie leków hormonalnych. Najczęściej hamujących jajeczkowanie oraz zawierających gestageny (żeńskie hormony, wywołujące "sztuczną ciążę").
Jeśli farmakologia zawiedzie, pozostaje zabieg chirurgiczny. O jego zakresie za każdym razem decyduje lekarz. Ważne jest także, w jakim wieku jest pacjentka oraz czy planuje dzieci.
KOL
