Są narażeni na niedobór witaminy B1. Wczesne objawy niepozorne
Witamina B1 (tiamina) jest jedną z najważniejszych witamin, które muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Na zbyt niskie jej stężenie w organizmie narażone są m.in. osoby regularnie spożywające duże ilości alkoholu oraz osoby pijące na co dzień dużo kawy i herbaty. Niedobór prowadzi do wielu niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych, w tym do zaburzeń sercowo-naczyniowych. Kto jeszcze jest w grupie ryzyka niedoboru tiaminy? Za jakie objawy odpowiada ten stan? Wyjaśniamy.
Witamina B1, inaczej tiamina, jak inne witaminy z grupy B należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Wykazuje korzystny wpływ na układ nerwowy (uczestniczy w przekazywaniu sygnałów nerwowych w synapsach) i mięśniowy oraz czynność serca, a także metabolizm, w szczególności węglowodanów. Ponadto neutralizuje wolne rodniki i wspomaga proces wzrostu organizmu. Tylko niewielkie jej ilości są magazynowane w wątrobie, dlatego konieczne jest codzienne spożywanie pokarmów bogatych w tiaminę.
Niedobór witaminy B1 może być związany z nieprawidłowym sposobem żywienia - mało urozmaicona dieta często prowadzi do obniżonego stężenia tiaminy we krwi. W grupie ryzyka niedoboru znajdują się też m.in. osoby spożywające nadmierne ilości alkoholu, a także kawy czy herbaty (herbata, kawa, a także np. surowe ryby zawierają tiaminazę - enzym niszczący tiaminę). Stany niedoborowe mogą również wystąpić w wyniku nadmiernych strat tiaminy spowodowanych upośledzoną jej reabsorbcją w nerkach lub stosowania diuretyków. Hipowitaminoza, a także awitaminoza B1 może być też spowodowana upośledzeniem wchłaniania w przewodzie pokarmowym z powodu przewlekłych chorób żołądka i jelit.
Zapotrzebowanie na witaminę B1 jest zwiększone w okresie ciąży, laktacji, podczas długotrwałego wysiłku fizycznego lub stresu, a także u osób w podeszłym wieku lub nadużywających alkoholu. Jest również większe w przypadku m.in. neuropatii cukrzycowej, przewlekłych infekcji, biegunek czy nadczynności tarczycy.
Niedobór tiaminy powoduje zaburzenia czynności układu nerwowego, mięśnia sercowego i mięśni szkieletowych, a także układu pokarmowego.
Objawy, jakie mogą sugerować, że organizmowi zaczyna brakować witaminy B1, to: uczucie zmęczenia, drażliwość, pogorszenie nastroju, zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią, zaburzenia snu, utrata apetytu, dyskomfort w jamie brzusznej, utrata masy ciała, skurcze mięśni.
Przewlekłe niedobory tej witaminy mogą prowadzić do choroby beri-beri. Postać tzw. sucha objawia się m.in. osłabieniem i bolesnością mięśni, parestezjami, spadkiem ciśnienia tętniczego, obniżeniem temperatury ciała, porażeniem nerwów i osłabieniem odruchów nerwowych, natomiast postać tzw. mokra przebiega z takimi objawami jak obrzęki, duszność, tachykardia, zaburzenia sercowo-naczyniowe. Dawniej beri-beri doprowadzała do śmierci. Dziś awitaminoza B1 i choroba beri-beri należą do rzadkości.
Nadmierne ilości tiaminy są łatwo wydalane z moczem. Z tego powodu rzadko obserwuje się skutki jej zbyt dużego spożycia. Jednak długotrwałe i nadmierne przyjmowanie witaminy B1 może powodować np. zawroty głowy, drżenie mięśni, arytmię serca, a także reakcje alergiczne.
Witamina B1 jest witaminą, która występuje zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Znajdziemy ją w:
- mięsie wieprzowym (głównie schab i polędwica) i jego przetworach,
- wołowinie,
- mięsie kurczaka,
- orzechach arachidowych,
- pistacjach,
- mandarynkach,
- porze,
- kalafiorze,
- pieczywie żytnim,
- pieczywie pszennym,
- kaszy mannie.
Źródła:
https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-b1/,
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30725889/,
"Tiamina i potas - składniki niezbędne w codziennej diecie", Edyta Szałek, Farmacja Współczesna 2019; 12: 102-106.
CZYTAJ TAKŻE:
Pięć nietypowych objawów niedoboru witaminy D. Wiele osób przyczyny szuka gdzie indziej
Drętwienie rąk i zmęczenie objawem niedoboru. Organizm "woła" o tę witaminę
Niedobór magnezu widać na twarzy i nogach. Cierpią serce, mózg i nerwy