Spis treści:
- Niedobory witaminy D u Polaków
- Kiedy suplementować witaminę D?
- Suplementy z witaminą D na wiosnę - trzeba czy nie trzeba?
- Objawy niedoboru witaminy D
Niedobory witaminy D u Polaków
Szacuje się, że ponad 90 proc. Polaków ma niedobór witaminy D. Wynika to z położenia geograficznego kraju (mamy ograniczony dostęp do słońca), ale też braku świadomości, jak ważna jest suplementacja tej witaminy.
Przez ludzki organizm witamina D jest produkowana pod wpływem promieni słonecznych, jeśli jednak słońca jest niewiele, konieczne jest jej pozyskiwanie z suplementów diety.
Niedobory witaminy D wiążą się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Niski jej poziom zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę, nowotwory, choroby kości, a nawet depresję.
Witamina D jest istotną witaminą w okresie niemowlęcym i w czasie dzieciństwa, ponieważ wpływa na prawidłowy wzrost kości. Jej niedobór zagraża krzywicą, spowolnionym wzrostem, poza tym - decyduje ona o odporności najmłodszych. Im mniej tej witaminy, tym częstsze infekcje i zakażenia wśród najmłodszych.
Równie groźny jest niedobór witaminy D u osób starszych. Przyspiesza rozwój sarkopenii, powoduje osłabienie mięśni i większą łamliwość kości.
Kiedy suplementować witaminę D?
Zgodnie z wytycznymi z 2023 r. w kwestii suplementacji witaminy D u dzieci i dorosłych w Polsce, autorstwa prof. Pawła Płudowskiego i jego zespołu, które opublikowano w czasopiśmie "Nutrients", zalecane dawki witaminy D3 różnią się w zależności od poszczególnych grup wiekowych:
- niemowlęta (0-6 miesięcy): rekomendowana dawka witaminy D3 to 400 IU dziennie, bez względu na metodę karmienia;
- niemowlęta (6-12 miesięcy): rekomendowana dawka wynosi 400-600 IU dziennie;
- dzieci (1-3 lata): rekomendowana bezpieczna dawka witaminy D3 wynosi 600 IU dziennie, przez cały rok;
- dzieci (4-10 lat): rekomendowana dawka wynosi 600-1000 IU. Wyjątkiem będą dzieci, które od maja do września spędzają minimum 15-30 minut na słońcu, bez stosowania kremów z filtrem UV, odsłoniętymi ramionami i nogami;
- młodzież (11-18 lat): rekomendowana dawka wynosi 1000-2000 UI. Wyjątkiem są osoby, które w okresie od maja do września spędzają na słońcu do 45 minut bez stosowania kremów z filtrem UV i mają odsłonięte nogi oraz ramiona;
- dorośli: rekomendowana dawka wynosi 1000- 2000 IU, w zależności od diety i dostarczanej witaminy wraz z pożywieniem. Od suplementacji mogą odstąpić w okresie od maja do września, jeśli na słońcu spędzają dziennie 45 minut z odsłoniętymi nogami i ramionami, bez stosowania kremów z filtrem UV.
- Jeśli powyższe warunki nie zostaną spełnione, u dorosłych należy włączyć suplementację cholekalcyferolem w ilości 1000-2000 IU/dobę (25-50 μg/dobę) przez cały rok, dostosowując dawkę do masy ciała i dostarczania witaminy D z dietą. Warto też zaznaczyć, że czas spędzony na słońcu powinien mieć miejsce między godziną 10 a 15 - wyjaśnia lek. Katarzyna Świątkowska.
Zobacz również:
Osoby, które powinny przyjmować suplementy z witaminą D, to przede wszystkim seniorzy, ze względu na zmniejszoną syntezę skórną. Już po 65. roku życia zaleca się, by suplementacja odbywała się codziennie, przez cały rok, niezależnie od pogody.
- Istnieją grupy pacjentów, u których ryzyko niedoboru witaminy D jest większe i u nich szczególnie ważne jest oznaczanie stężenia witaminy D w surowicy oraz uzupełnianie ewentualnych niedoborów - podkreśla lek. Świątkowska.
Suplementy z witaminą D na wiosnę - trzeba czy nie trzeba?
Zgodnie z rekomendacjami pierwsze słoneczne dni nie sprawiają, że ilość produkowanej witaminy D będzie wystarczająca dla organizmu człowieka, dlatego wciąż należy przyjmować suplementy, bez względu na pogodę za oknem.
W okresie wiosennym ilość słońca jest wciąż niewystarczająca, dlatego należy pamiętać o podawaniu witaminy zarówno dzieciom, jak i sobie.
- Co ważne, szczególnie narażone na niedobór witaminy D są osoby chorujące na osteoporozę, jadłowstręt psychiczny, otyłość, mające nadwagę, osoby po złamaniach kości, osoby, którym zdarzają się częste upadki. Suplementować cholekalcyferol powinni także pacjenci chorujący na cukrzycę lub mający inne zaburzenia hormonalne, a także osoby z zespołem złego wchłaniania, z chorobami trzustki czy nerek. Zaleca się także zażywanie suplementów przez osoby z problemami układu oddechowego, chorobami z autoagresji, ale także przez osoby z zapaleniem jelit czy po operacji bariatrycznej - wskazuje lek. Katarzyna Świątkowska.
Jak widać, spore grono pacjentów jest narażone na niedobory, dlatego oznaczanie poziomu witaminy i jej suplementacja będzie u nich konieczna.
- Warto wspomnieć, że dla prawidłowego działania witaminy D3 potrzebny jest odpowiedni poziom magnezu - zaznacza ekspertka.
Objawy niedoboru witaminy D
W zależności od stopnia niedoboru objawy mogą być zauważalne, jak i niedostrzegalne przez pacjenta. Jej małe stężenie w dłuższej perspektywie może jednak znacząco zaważyć na zdrowiu.
Do najczęstszych objawów niedoboru witaminy D zalicza się:
- częste infekcje,
- osłabienie mięśni,
- przewlekłe zmęczenie,
- obniżony nastrój,
- problemy ze snem,
- pogorszenie stanu skóry,
- bóle kości.
By nie dopuścić do niedoborów, należy pamiętać o prawidłowej suplementacji, również wiosną.
Źródła:
Wytyczne dotyczące profilaktyki i leczenia niedoboru witaminy D - aktualizacja z 2023 r. w Polsce Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency - A 2023 Update in Poland Claudia Sosnowska Klinika Neonatologii, Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka i Niemowlęcia, Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka", Warszawa.
Opracowanie na podstawie: Płudowski P, Kos-Kudła B, Walczak M i wsp. Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: 2023 Update in Poland. Nutrients 2023;15:695.
CZYTAJ TAKŻE:
Witamina D wpływa na tarczycę. Tabletki bierz w dobrej kolejności
Pierwszy objaw niedoboru witaminy D. Dopiero z czasem pojawiają się inne
Najlepsze towarzystwo dla witaminy D. Szybciej się przyswoi i lepiej podziała
