Najlepsze towarzystwo dla witaminy D. Szybciej się przyswoi i lepiej podziała
Witamina D jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowaniu naszego organizmu, wspierając m.in. zdrowie kości, układ odpornościowy i prawidłową pracę mięśni. Aby jednak w pełni wykorzystać jej potencjał, konieczne jest zadbanie o odpowiednie warunki do jej wchłaniania. Jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach najlepiej przyswaja się w towarzystwie tłuszczów. Dodatkowo istotną rolę odgrywają składniki mineralne, takie jak cynk i magnez, a także witamina K, które wspólnie wspierają procesy związane z metabolizmem witaminy D i jej działaniem w organizmie. Co zatem jeść, aby zwiększyć przyswajalność witaminy D? Odpowiadamy.
Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego najlepiej jest wchłaniana przez organizm, gdy jest spożywana wraz z pokarmem zawierającym tłuszcze. Dzięki takiemu połączeniu witamina D jest lepiej wchłaniana z przewodu pokarmowego i lepiej wykorzystywana przez organizm.
W tych produktach znajdziemy dobrej jakości tłuszcze:
- awokado,
- orzechy i nasiona (np. migdały, orzechy włoskie, siemię lniane),
- oliwa z oliwek,
- olej lniany,
- tłuste ryby (np. łosoś, makrela, sardynki).
Produkty bogate w witaminę D
Aby zwiększyć poziom witaminy D w organizmie, jedz również produkty naturalnie ją zawierające, takie jak:
- tłuste ryby,
- żółtka jaj,
- siemię lniane,
- nasiona chia.
Witamina A jest kluczowa dla układu odpornościowego, w tym dla utrzymania barier ochronnych organizmu, które stanowią pierwszą linię obrony przed patogenami. Mowa tu głównie o błonach śluzowych i skórze. Niedobory witaminy A osłabiają naturalne bariery ochronne organizmu, co sprawia, że witamina D3 musi nadrobić te braki, przez co zużywa się o wiele szybciej.
Kiedy bariera ochronna organizmu jest osłabiona przez brak witaminy A, organizm staje się bardziej podatny na ataki patogenów. Układ odpornościowy zmuszony jest do intensywniejszej pracy, co prowadzi do:
- zwiększonego zużycia witaminy D3, niezbędnej do aktywacji odpowiedzi immunologicznej,
- spadku poziomów 25 (OH) D3 w surowicy, mimo suplementacji.
Współpraca witaminy A i D3
Witamina A i D3 działają synergicznie, ale tylko wtedy, gdy są w odpowiedniej równowadze. Ich współdziałanie:
- reguluje aktywność receptorów witaminy D, zwiększając jej efektywność,
- utrzymuje właściwą równowagę układu odpornościowego - ani zbyt silną, ani za słabą,
- chroni organizm przed przeciążeniem, które mogłoby prowadzić do długotrwałych stanów zapalnych i niedoborów.
Dbając o witaminę A, pozwalamy witaminie D3 działać efektywnie.
Zarówno aktywna forma witaminy A (retinol), jak i jej prekursor (beta-karoten), mogą być dostarczane organizmowi poprzez odpowiednią dietę.
Źródła witaminy A:
retinol (produkty odzwierzęce)
- wątróbka,
- pasztet z wątróbką
- jajka,
- masło,
- tłuste ryby, np. łosoś, śledź.
beta-karoten (produkty roślinne)
- marchew,
- dynia,
- bataty,
- szpinak,
- jarmuż,
- brokuły,
- mango,
- morele,
- papaja.
Magnez to jeden z najważniejszych pierwiastków, również w kontekście aktywacji witaminy D w organizmie. Enzymy odpowiedzialne za przekształcanie witaminy D w jej biologicznie aktywną formę, czyli 1,25-dihydroksywitaminę D, wymagają obecności magnezu. W związku z tym dostępność magnezu może wpływać na efektywność konwersji witaminy D w formę, którą organizm może wykorzystać.
Z kolei witamina D wspomaga wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, co jest istotne dla zdrowia kości i utrzymania homeostazy wapniowo-fosforanowej. Dlatego synergia między witaminą D a magnezem jest kluczowa dla zachowania zdrowia kości i ogólnego stanu zdrowia.
Badania sugerują, że odpowiednie spożycie magnezu może zwiększać poziomy witaminy D w organizmie. Warto jednak zaznaczyć, że zasada współdziałania magnezu i witaminy D dotyczy głównie sytuacji, gdy występuje niedobór jednego z tych składników. W przypadku osób, które spożywają zrównoważoną dietę i są wystarczająco zaopatrzone w oba składniki, wpływ na wchłanianie witaminy D może być mniej znaczący.
Najważniejsze źródła magnezu to nasiona, pestki, orzechy, produkty pełnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, a także niektóre warzywa i owoce. Woda mineralna może również dostarczać znaczną ilość magnezu (zawierają nawet 120 mg na litr).
Magnez znajdziesz w:
- nasionach dyni - to prawdziwa kopalnia magnezu (ok. 540 mg/100g);
- nasionach słonecznika;
- migdałach - są nie tylko smaczne, ale także zawierają duże ilości magnezu;
- warzywach liściastych - np. szpinaku;
- czekoladzie gorzkiej - zawiera magnez, ale zaleca się spożywanie jej z umiarem ze względu na kaloryczność i zawartość tłuszczu;
- awokado;
- orzechach - orzechy włoskie, orzechy nerkowca i orzechy brazylijskie również będą dobrym dostawcą magnezu;
- fasoli - zarówno czarna, jak i biała fasola są bogatym źródłem magnezu;
- otrębach pszennych - są bogatym źródłem błonnika i magnezu;
- bananach - dostarczają zarówno magnezu, jak i potasu;
- jagodach - jagodach goji, malinach;
- ziemniakach - dostarczają magnezu, zwłaszcza jeśli są spożywane ze skórką;
- tofu - jest bogatym źródłem magnezu dla wegetarian i wegan;
- jajach.
Jak w ciągu dnia zrealizować zapotrzebowanie organizmu na magnez? Oto przykład:
- pestki dyni 20 g (2 łyżki),
- migdały 15 g (1 łyżka),
- ryż brązowy gotowany 60 g (4 łyżki),
- kakao 16 proc. proszek 10 g (1 łyżka),
- bułka pełnoziarnista 80 g (1 sztuka),
- brokuł gotowany 100 g (0,2 sztuki),
- woda mineralna z magnezem 250 ml (1 szklanka).
Witamina D współpracuje z wapniem i witaminą K2 w metabolizmie kości. W badaniach przeprowadzonych u pacjentów, którzy otrzymywali jednocześnie suplementację witaminą D i K, zaobserwowano wyższą gęstość mineralną kręgów lędźwiowych w porównaniu z grupą pacjentów otrzymujących tylko witaminę K lub witaminę D oddzielnie. Mechanizm, przez który obie substancje oddziałują na siebie, nie został jeszcze w pełni zrozumiany. Istnieją jednak badania sugerujące, że pozytywny wpływ witaminy K na układ kostny jest znacznie lepszy przy wyższym stężeniu witaminy D we krwi.
Gdzie znajdziemy wapń?
Produkty mleczne
- mleko (krowie, kozie, owcze),
- jogurt (naturalny, grecki),
- ser (żółty, twaróg, feta, ricotta).
Produkty roślinne:
Warzywa zielonolistne:
- jarmuż,
- brokuły,
- szpinak (choć zawiera szczawiany, które ograniczają wchłanianie wapnia).
Rośliny strączkowe:
- soja i produkty sojowe (tofu wzbogacane w wapń),
- fasola,
- soczewica.
Orzechy i nasiona:
- migdały,
- sezam (np. w tahini),
- nasiona chia.
CZYTAJ TAKŻE:
Pierwiastek odporności odpowiada też za łaknienie i wygląd. Jak cynk wpływa na organizm?
Zalecana z magnezem, na skurcze i lepszy sen. Czy można codziennie brać witaminę B6?
Rano bierz nie tylko witaminę D. Już po kilku dniach odczujesz różnicę