Pierwiastek odporności odpowiada też za łaknienie i wygląd. Jak cynk wpływa na organizm?

Choć jest minerałem zaliczanym do grupy pierwiastków śladowych, czyli takich, na które zapotrzebowanie nie przekracza 100 mg na dobę, wcale nie znaczy, że ma znikomy wpływ na zdrowie. Przeciwnie - cynk jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, a ponadto może pomóc również w momentach osłabienia odporności i infekcji. Jaką rolę pełni cynk w organizmie? W jakich produktach jest go najwięcej? Wyjaśniamy.

Cynk - funkcje w organizmie

Rola cynku w organizmie człowieka jest nieoceniona. Wchodzi on w skład licznych enzymów, które uczestniczą w syntezie materiału genetycznego, a także wielu białek, hormonów czy krwinek. Ponadto wspiera prawidłowe funkcjonowanie skóry i błon śluzowych, a dzięki m.in. uczestniczeniu w produkcji kolagenu odpowiada za wzrost włosów i paznokci. Jego odpowiedni poziom w organizmie przyspiesza gojenie się ran i zmniejsza ryzyko zakażeń skóry.

Ponadto cynk:

Reklama
  • uczestniczy w syntezie insuliny;
  • wspiera prawidłowe odczuwanie smaku;
  • uczestniczy w procesie spermatogenezy i rozwoju jąder;
  • jest niezbędny do prawidłowego rozwoju dzieci od momentu poczęcia;
  • ma właściwości ściągające i łagodzące stany zapalne skóry.

Cynk - rola w odporności

Cynk jest również niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Wspiera produkcję i dojrzewanie komórek immunologicznych (przede wszystkim wszystkich rodzajów limfocytów), które odpowiadają za walkę z niechcianymi wirusami i bakteriami. Ponadto uczestniczy w regulacji rozwijającego się w trakcie infekcji stanu zapalnego. Od jego poziomów zależy produkcja cytokin prozapalnych i wolnych rodników, które również mają swój udział w zwalczaniu zakażenia.

Odpowiednia suplementacja cynku jest w stanie poprawić odporność u osób starszych, u których często występują niedobory tego pierwiastka. Ponadto jest on wykorzystywany w leczeniu niektórych chorób, m.in. zwyrodnieniu plamki żółtej (AMD), biegunek o niewyjaśnionej przyczynie, czy niektórych chorób autoimmunologicznych.

Cynk - dzienne zapotrzebowanie

Dzienne zapotrzebowanie na cynk różni się w zależności od płci i wieku. Przedstawia się ono następująco:

  • noworodki i niemowlęta do 6 miesiąca życia - 2 mg na dobę niezależnie od płci;
  • 6 miesiąc życia - 3 rok życia - 3 mg na dobę niezależnie od płci;
  • dzieci w wieku 4-8 lat - 5 mg na dobę niezależnie od płci;
  • dzieci w wieku 9-13 lat - 8 mg na dobę niezależnie od płci;
  • dziewczynki w wieku 14-18 lat - 9 mg na dobę;
  • chłopcy w wieku 14-18 lat - 11 mg na dobę;
  • mężczyźni powyżej 18 roku życia - 11 mg na dobę;
  • kobiety powyżej 18 roku życia - 8 mg na dobę;
  • kobiety w ciąży - 12 mg na dobę;
  • kobiety karmiące piersią - 13 mg na dobę.

Cynk - źródła

Najwięcej cynku znajduje się w mięsach, rybach i owocach morza. Najbogatsze w ten pierwiastek są ostrygi. Ponadto spore jego ilości można znaleźć w wołowinie, wieprzowinie, indyku, serach, sardynkach, jajach, mleku i jogurtach. Są to najlepsze źródła, ponieważ cynk z produktów pochodzenia zwierzęcego wchłania się najlepiej, nawet do 50 proc. przyjętej dawki.

Cynk obecny jest również w produktach pełnoziarnistych, a także m.in. w pestkach dyni, soczewicy, orzeszkach ziemnych, brokułach, fasoli czy pomidorach. Niestety jest on w nich związany z fitynianami, które znacznie utrudniają jego wchłanianie z przewodu pokarmowego. Wchłanialność cynku w takiej postaci może spaść nawet do 5 proc. Pozostałe warzywa i owoce zawierają bardzo małe ilości tego pierwiastka.

Na wchłanianie cynku z pożywienia wpływa również kompozycja posiłku. Jeśli obok mięsa bogatego w ten pierwiastek zawiera również spore ilości warzyw, to wchłanialność również się obniży.

Cynk - kto powinien suplementować?

Większość osób jest w stanie zaspokoić swoje dzienne zapotrzebowanie na cynk dzięki odpowiednio zbilansowanej diecie. Niektóre stany i choroby mogą jednak utrudniać dostarczanie właściwej ilości tego pierwiastka. W takim wypadku wskazana jest dodatkowa suplementacja. Są to osoby:

  • często chorujące na infekcje sezonowe;
  • po przebytej operacji zmniejszenia żołądka;
  • chorujące na niektóre choroby przewodu pokarmowego, m.in. wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy chorobę Crohna;
  • stosujące dietę wegańską lub wegetariańską;
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią;
  • noworodki powyżej 6 miesiąca życia po konsultacji z lekarzem;
  • przewlekle uzależnione od alkoholu.

Cynk - z czym nie łączyć?

Jeśli przyjmujesz na stałe jakiekolwiek leki, to przed rozpoczęciem suplementacji cynku skonsultuj się z lekarzem. Pierwiastek ten może bowiem wpływać na działanie niektórych leków, m.in. antybiotyków (tetracyklina, cyprofloksacyna), penicylaminy czy leków moczopędnych stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego.

Źrodła:

Office of Dietary Supplements - Zinc [na:] "Nih.gov", https://ods.od.nih.gov/factsheets/Zinc-HealthProfessional/#h8, 2016 r., dostęp 20 września 2024 r.

Wessels I., Maywald M., Rink L., Zinc as a Gatekeeper of Immune Function, "Nutrients" t. 9 nr 12 (2017), DOI: https://doi.org/10.3390/nu9121286, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5748737/.

CZYTAJ TAKŻE:

Dla kogo krople, a dla kogo tabletki? Taka witamina D będzie najlepsza

Ile witaminy D w organizmie to za mało? To wyraźny znak, że masz niedobór

Chronią serce, zapobiegają miażdżycy, są paliwem dla mózgu. Kiedy brać kwasy omega-3?

Najczęstszy błąd w suplementacji witaminy D. To dlatego wciąż masz niedobory


INTERIA.PL

W serwisie zdrowie.interia.pl dokładamy wszelkich starań, by przekazywać wyłącznie sprawdzone, rzetelne informacje o objawach i profilaktyce chorób, bo wierzymy, że świadomość i wiedza w tym zakresie pomogą dłużej utrzymać dobre zdrowie.
Niniejszy artykuł nie jest jednak poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki i konsultacji z lekarzem lub specjalistą.

Dowiedz się więcej na temat: właściwości cynku | wzmocnienie odporności | odporność
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Popularne