Tak objawia się niedobór witaminy D, magnezu albo żelaza. Nie lekceważ
Obciążenie pracą, przewlekły stres, nadmierna ilość bodźców, zbyt mała ilość snu - kiedy doszukujemy się przyczyn zmęczenia, najczęściej poprzestajemy właśnie na nich. Złe samopoczucie uzasadniamy też niekiedy pogodowymi zawirowaniami, a w szczególnych momentach roku przesileniem. I oczywiście bardzo możliwe, że to dlatego czujemy się tak, a nie inaczej, jednak warto wiedzieć, że zmęczenie i brak energii mogą być również objawem niezdiagnozowanej choroby (np. cukrzycy), a także sygnałem wysyłanym przez organizm w sytuacji, gdy brakuje mu pewnych składników odżywczych. Dziś sprawdzimy, z niedoborem jakich witamin i minerałów uczucie zmęczenia jest wiązane najczęściej.
Przyczyną ciągłego zmęczenia może być niedobór witamin z grupy B, w tym witaminy B1, B2, B6, kwasu foliowego czy witaminy B12, które mają szczególne znaczenie dla funkcjonowania układu nerwowego i krwiotwórczego. Stany niedoborowe mogą być związane z nieprawidłowym sposobem żywienia, nadużywaniem alkoholu, przyjmowaniem niektórych leków czy z chorobami upośledzającymi absorpcję składników odżywczych. Zmęczenie, osłabienie, apatia, znużenie, drażliwość, a w niektórych przypadkach bóle głowy należą do łagodnych objawów niedoboru witamin z grupy B. Charakterystyczne są też skurcze i osłabienie mięśni, mrowienie w palcach, drętwienie kończyn, pieczenie języka. Przewlekłe niedobory mogą skutkować dolegliwościami sercowymi, stanami lękowymi czy otępieniem.
Przy witaminach z grupy B warto wspomnieć, że efektem niedoboru witaminy B12 (kobalaminy) lub/i kwasu foliowego może być niedokrwistość megaloblastyczna. Charakteryzuje się ona obecnością we krwi nieprawidłowych, dużych krwinek czerwonych. Osłabienie, łatwa męczliwość, upośledzenie koncentracji i uwagi, bóle i zawroty głowy, kołatania serca, duszności, bladość skóry to typowe objawy, które powinny skłonić do wykonania badań.
Zmęczenie znajduje się również na liście objawów niedoboru witaminy D. Jej niedobór jest powszechny (szacuje się, że dotyczy aż 90 proc. Polaków uznawanych za zdrowych; najczęstszą przyczyną jest niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne), dlatego bardzo możliwe, że to on jest winien temu, jak się czujesz. Niedobór witaminy D mogą także sugerować: częste infekcje, bóle mięśni i kości, utrzymujący się ból głowy, obniżenie nastroju, wypadanie włosów, przybieranie na wadze, pogorszenie stanu skóry oraz problemy ze snem jak kłopoty z zasypianiem, krótszy czas snu i nocne pobudki. Naukowcy z Uniwersytetu Rowan zaobserwowali, że wyrównanie poziomu witaminy D w grupie badanych z niedoborem sprawiło, że przestali oni odczuwać ciągłe zmęczenie.
Jak pokazują badania, przyczyną zmęczenia może być również niedobór witaminy C. W bardzo małym badaniu sześciu z siedmiu mężczyzn, którzy mieli niski poziom witaminy C, stwierdziło, że odczuwają zmęczenie i są rozdrażnieni. Inne badanie przeprowadzone na ponad 140 pracownikach biurowych wykazało, że podanie im witaminy C sprawiło, że w ciągu 2 godzin poczuli się mniej zmęczeni (zwłaszcza jeśli na początku jej poziom był niższy). Potem efekt utrzymywał się przez resztę dnia.
Niedobór witaminy C w organizmie może prowadzić do rozwoju niedokrwistości, gdyż związek ten zwiększa absorpcję żelaza. A typowe sygnały anemii to m.in. właśnie osłabienie, zmęczenie i utrata sił do wykonywania codziennych zadań.
Do objawów niedoboru witaminy C zalicza się też: spowolnione gojenie ran, obniżenie odporności, skłonność do występowania siniaków, krwawienie dziąseł, pogorszenie stanu skóry, włosów i paznokci, a także senność.
Do niedoboru witaminy E dochodzi rzadko. Problem obserwuje się głównie w przypadku zaburzeń wchłaniania tłuszczu (witamina E rozpuszcza się w tłuszczach). W badaniach zaobserwowano niedobory witaminy E u osób z zespołem chronicznego zmęczenia. Osłabienie koncentracji, zaburzenia funkcjonowania mięśni, zwiększona podatność na infekcje, rogowacenie i starzenie się skóry, a także zaburzenia płodności to inne objawy mogące świadczyć o niedoborze tego składnika.
W "Normach żywienia dla populacji polskiej" eksperci zauważają, że u dzieci urodzonych przedwcześnie niedobór witaminy E może objawiać się anemią hemolityczną spowodowaną zwiększeniem kruchości błon erytrocytów.
Zmęczenie jest jedną z najczęstszych oznak niedoboru żelaza. Dzieje się tak, ponieważ do tkanek dociera mniej tlenu, co wpływa na poziom energii. Osoby, którym brakuje żelaza we krwi, często czują się ospałe, słabe (zaważają pogorszenie tolerancji wysiłku), niezdolne do skupienia się. Skarżą się na bóle i zawroty głowy, zimne dłonie i stopy, notują większą podatność na infekcje, zaburzenia nastroju, bladość i suchość skóry, a także zwiększoną łamliwość włosów i paznokci. Jeśli deficyt żelaza nie jest w żaden sposób uzupełniany przez dłuższy czas, dochodzi do rozwoju anemii.
Przed niedoborem żelaza zabezpiecza zbilansowana dieta (sprawdź, jakie produkty zawierają najwięcej żelaza). U większości pacjentów z niedokrwistością z niedoboru żelaza wystarczające jest leczenie żelazem doustnym.
Magnez jest nazywany "pierwiastkiem życia" nie bez powodu. Jest odpowiedzialny za wiele procesów zachodzących w organizmie: aktywuje przemiany tłuszczowe, białkowe i węglowodanowe, reguluje ciśnienie krwi, bierze udział w przewodnictwie nerwowym, kurczliwości mięśni, odgrywa istotną rolę w homeostazie mineralnej organizmu i kości. Zarówno ogólne zmęczenie, ciągłe ziewanie, spadek koncentracji, nadmierna drażliwość, nadmierna potrzeba snu, jak i specyficzne osłabienie mięśni, są objawami niedoboru tego pierwiastka. U osób, którym brakuje magnezu, obserwuje się również cienie pod oczami, a także przerzedzenie brwi i rzęs. Lista możliwych objawów jest jednak dłuższa - więcej wymieniamy TUTAJ.
***
Jeśli podejrzewasz, że przyczyną twoich dolegliwości może być niedobór, wykonaj badanie krwi na poziom witamin i minerałów. Profilaktycznie warto je robić raz do roku. Wyniki skonsultuj z lekarzem.
CZYTAJ TAKŻE:
Lepsze niż tabletka z magnezem. Uzupełnią niedobory, ukoją nerwy, obniżą ciśnienie
Niedobór magnezu to tylko jedna z możliwości. Dlaczego dokuczają ci bolesne skurcze?
Owoce nie dostarczają cennej witaminy. Sięgaj po pieczarki, jajka i jogurty
