Witamina C w zwiększonej dawce. Kiedy jest wskazana, a kiedy szkodzi?
Suplementowanie witamin staje się bardziej sumienne w okresie chorobowym, kiedy dochodzi do spadku odporności, a organizm jest bardziej podatny na infekcje. Witamina C wydaje się oczywistym wyborem, ponieważ to właśnie ona naturalnie wspiera układ immunologiczny. Jej najpopularniejsza wersja występuje w dawce 1000 mg, która znacznie przewyższa dzienne zapotrzebowanie. Czy jest sens przyjmować tę witaminę w tak wysokiej dawce? Komu może ona zaszkodzić? Odpowiadamy.
Kwas askorbinowy, czyli popularna witamina C, odgrywa w organizmie człowieka niezwykle istotną rolę. Jest odpowiedzialna za:
- proces regeneracji tkanek,
- łagodzenie stanów zapalnych,
- stymulowanie wzrostu białych krwinek.
To właśnie z tego powodu uznawana jest za jedną z najważniejszych witamin, które wspierają układ odpornościowy.
Oprócz tego kwas askorbinowy bierze udział w procesie przyswajania żelaza do organizmu, ochrania przed chorobami związanymi z układem krążenia, a niektóre badania sugerują, że podawana we wlewach dożylnych chroni przed chorobami nowotworowymi lub przyspiesza proces leczenia w istniejących już zmianach rakowych.
Czytaj również: Cytrusowa hybryda. Jest smaczniejsza niż mandarynki
Witamina C występuje w wielu produktach, które spożywamy na co dzień. Średnie, dzienne zapotrzebowanie na kwas askorbinowy wynosi średnio 100 mg. U niektórych pacjentów dobowe zapotrzebowanie na witaminę C wzrasta i dotyczy to przede wszystkim:
- kobiet w ciąży,
- osób w podeszłym wieku,
- osób z niedoborem odporności,
- osób narażonych na stres,
- pacjentów przechodzących infekcję,
- pacjentów w trakcie rekonwalescencji,
- pacjentów z niedokrwistością
Należy zauważyć, że nietrudno o zagwarantowanie podstawowej dawki dziennie, bowiem w 100 gramach pomarańczy znajduje się ponad 50 mg witaminy C. Doliczając do tego regularne spożywanie świeżych soków, warzyw oraz innych owoców - z dużą łatwością można pokryć dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę.
Sprawdź: Dlaczego niektórzy nie chorują? Sekret świetnej odporności
Oprócz popularnych cytrusów, które są bogate w kwas askorbinowy, produkty bogate w witaminę C to przede wszystkim:
- truskawki,
- kiwi,
- brokuły,
- pietruszka,
- papryka,
- ziemniaki,
- brukselka
- kalafior.
Dbając o to, by dieta była zróżnicowana i bogata w świeże warzywa i owoce, trudno o rozwinięcie awitaminozy - czyli niedoboru tej konkretnej witaminy.
Zwiększenie dobowej dawki kwasu askorbinowego uzasadnione jest objawowym niedoborem witaminy, który przede wszystkim objawia się:
- ogólnym osłabieniem i zmęczeniem,
- bólami mięśni i stawów,
- spadkiem apetytu,
- trudnością w gojeniu się ran,
- skłonnością do występowania siniaków i wybroczyn,
- obniżeniem odporności,
- krwawieniem z dziąseł.
Badania wskazują, że w przypadku wskazań do zwiększenia dziennego zapotrzebowania na witaminę C, dawka powinna wzrosnąć z 100 mg na dzień nawet do dawki 1000 mg dziennie.
Większość suplementów diety dostępnych na rynku i zawierających witaminę C, występuje w zwiększonej dawce właśnie do 1000 mg dziennie i taką dawkę zazwyczaj suplementuje się w okresie jesienno-zimowym.
Jeśli jednak dieta jest zróżnicowana, a u pacjenta nie występują objawy niedoboru kwasu askorbinowego - przyjmowanie witaminy C 1000 mg bardziej może zaszkodzić, niż wspomóc działanie układu odpornościowego.
Każda substancja, również w postaci suplementu diety, przyjmowana w zbyt wysokiej dawce, może stać się toksyczna dla organizmu. Regularne przyjmowanie zwiększonej dawki witaminy C w sytuacji, w której w organizmie nie występują jej niedobory, może skutkować licznymi działaniami niepożądanymi i objawami przedawkowania.
Dostarczanie dawki witaminy C większej niż 1000 mg dziennie, czyli powyżej 1 g kwasu askorbinowego, może wywołać silne bóle brzucha a także biegunkę. Reakcją na przedawkowanie może być również wysypka widoczna na skórze. W zdecydowanej większości przypadków jednorazowe przyjęcie wysokiej dawki witaminy C nie musi przynosić negatywnych efektów ubocznych, ponieważ witamina jest łatwo przyswajana, jednak jej nadmiar sprawnie wydalany jest wraz z moczem.
Zbyt duża kumulacja kwasu askorbinowego może jednak przyczyniać się do powstawania szczawianów i kwasu moczowego, co skutkuje powstawaniem kamieni nerkowych.
Oznacza to, że regularne przyjmowanie witaminy C 1000 mg nie ma swojego uzasadnienia, jeśli dbamy o prawidłową i zbilansowaną dietę, a także nie znajdujemy się w grupie osób, u których wskazane jest spożywanie większej dawki na dzień, niż 100 mg.
Witamina C 1000 ma najczęściej postać tabletek musujących lub tabletek do połykania. Jedną tabletkę musującą należy rozpuścić w 200 ml chłodnej wody i poczekać do jej całkowitego rozpuszczenia. Następnie płynem należy zamieszać i wypić.
Tabletkę wystarczy połknąć i popić szklanką wody. Witamina C należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, dlatego właśnie w ten sposób najlepiej jest ją przyjmować. Ponadto badania dowodzą, że najlepszą porą dnia na przyjęcie witaminy C jest poranek, przed śniadaniem, bowiem "na pusty żołądek" następuje jej największe wchłanianie.
Każda witamina C ma budowę prawoskrętną (roztwór kwasu L-askorbinowego skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawo), niezależnie od tego, czy pochodzi z suplementów, leków, czy pożywienia. Należy zatem zaznaczyć, że nie istnieje witamina C lewoskrętna. Prawdopodobnie myląca okazała się litera L przy nazwie kwas L-askorbinowy.
CZYTAJ TAKŻE:
Witaminy na długowieczność. Jakie suplementować?
Jakie witaminy potrzebne są w sezonie zimowym?