Świnka u dorosłych - przyczyny, objawy, powikłania

Świnka - inaczej nagminne zapalenie ślinianek przyusznych, to choroba zakaźna, która zazwyczaj pojawia się u dzieci. W przypadku dorosłych choroba występuje niezwykle rzadko. Po pierwsze, rozpoznanie choroby w dzieciństwie gwarantuje pewnego rodzaju odporność (nie 100 proc., ale wciąż dużą). Po drugie, nie należy zapominać o obowiązkowych szczepieniach przeciwko śwince, które odbywają się po skończeniu 13 miesiąca życia, a następnie po skończeniu 10 roku życia. W przypadku jednak, gdy dana osoba nie została objęta szczepieniem i nie zachorowała w dzieciństwie, istnieje prawdopodobieństwo, że może zarazić się chorobą.

Co powoduje świnkę? Główną przyczyną nagminnego zapalenia ślinianek przyusznych jest wirus świnki - mumpsvirus, który pochodzi z rodziny paramyxoviridae. Warto wiedzieć, że wirus zaatakować może także inne ślinianki, a także trzustkę, jajniki, tarczycę i układ nerwowy. Jak zostało już napisane - wirus świnki przenoszony jest drogą kropelkową. Zdarza się także, że do zarażenia dochodzi także poprzez używanie przedmiotów, które wcześniej stosował chory na świnkę. Czas wylęgania się wirusa świnki to około 2-3 tygodnie.

Świnka u dorosłych bardzo często przebiega bezobjawowo. Szacuje się, że bezobjawowy przebieg dotyczyć może nawet 30 proc. chorych. Często zdarza się również, że choroba przypomina zwykłe przeziębienie. W rzadkich wypadkach pojawić się może cięższy przebieg choroby.

Możliwe objawy świnki u dorosłych to:

•    ból mięśni,
•    gorączka,
•    bóle głowy,
•    zajęcie jednego lub większej liczby gruczołów ślinowych,
•    ból w okolicy ślinianek,
•    brak apetytu,
•    wrażliwość na kwaśne potrawy,
•    zmęczenie,
•    problemy z gryzieniem i przełykaniem,
•    suchość w jamie ustnej. 
  
  

Rozpoznanie świnki następuje na podstawie badania klinicznego i zgłaszanych przez chorego dolegliwości. Zdarza się również, że lekarz może zlecić dodatkowe badania wirusologiczne i serologiczne. Leczenie świnki polega na leczeniu objawowym. Pacjentom podaje się środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Nie należy bagatelizować objawów świnki. Choroba może mieć bowiem poważne powikłania. 

Świnka groźna jest także dla ciężarnych. W niektórych przypadkach może bowiem powodować zakażenie płodu i poronienie. 

Przede wszystkim należy wiedzieć, że powikłania po śwince znacznie częściej występują u dorosłych niż dzieci. Mogą mieć różny przebieg - od lekkiego aż po ciężki. Najpowszechniejszymi powikłaniami jest zapalenie jajnika, a także zapalenie jądra i najądrza i zapalenie trzustki.

Inne możliwe powikłania to:

• zapalenie tarczycy,
• zapalenie spojówek,
• zapalenie twardówki, rogówki i/lub tęczówki
•  zapalenie stawów
• zapalenie nerek,
• zapalenie błędnika,
• grasica,
• uszkodzenie układu słuchowego - może skutkować nawet utratą słuchu,
• niepłodność,
• zapalenie mięśnia sercowego,
• zapalenie wątroby,
• zajęcie stawów.
  
  

Tak jak zostało już napisane - w przypadku ciężarnych kobiet istnieje niewielkie ryzyko poronienia lub zakażenia płodu. Dotyczy to przede wszystkim świnek zdiagnozowanych w pierwszych 12 tygodniach ciąży. W bardzo rzadkich przypadkach u dorosłych z rozpoznana świnką wystąpić może zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenie mózgu. Skutkować to może trwałymi zmianami neurologicznymi lub nawet zgonem. Ze względu na liczne powikłania związane z zapaleniem niektórych organów, świnka jest groźna także dla pacjentów po przeszczepach. Chodzi przede wszystkim o przeszczep wątroby i nerek.

Z uwagi na ryzyko ciężkiego przebiegu w przypadku świnki najlepiej zadbać o odpowiednią profilaktykę. Jak pokazują badania, skuteczność szczepienia przeciwko śwince oceniana jest na ponad 95 proc. Nie należy obawiać się szczepienia i warto zadbać o najbliższych. Szczepionka przeciwko śwince jest bezpieczna i nie zagraża życiu.