Zespół niespokojnych nóg - jak rozpoznać i jak sobie z nim radzić
Zespół niespokojnych nóg (restless legs syndrome, RLS) to schorzenie, którego objawy są dość charakterystyczne, choć trudne do opisania. Cierpiący na tę dolegliwość opisują je jako mrowienie, drętwienie, wrażenie mrówek wędrujących pod skórą czy napoju gazowanego buzującego w żyłach...
Istotą choroby są parestezje - nieprzyjemne doznania czuciowe w nogach. Objawy te nasilają się podczas spoczynku, zwłaszcza wieczorem i w nocy, uniemożliwiając odpoczynek lub zaśnięcie, zmuszając do poruszania nogami czy wstania z łóżka.
Ruch łagodzi nasilenie odczuć, niestety tylko na krótki czas. U większości osób cierpiących na zespół niespokojnych nóg występują dodatkowo tzw. okresowe ruchy kończyn, czyli powtarzające się serie ruchów nóg (chory "kopie przez sen"). Nierzadko dochodzi do bezsenności, uczucia przewlekłego zmęczenia.
W większości przypadków trudno określić przyczyny zespołu niespokojnych nóg. U części chorych istotną rolę mogą odgrywać czynniki genetyczne. Możliwy jest związek RLS z niedoborem żelaza czy magnezu lub zaburzeniami wydzielania dopaminy.
Zwiększoną częstotliwość występowania dolegliwości zaobserwowano u kobiet w ciąży, osób w podeszłym wieku, z niewydolnością nerek, cierpiących na niedokrwistość, cukrzycę.
Jeśli RLS ma charakter wtórny, leczy się przede wszystkim schorzenie będące jego przyczyną. W przypadku niedoborów żelaza czy magnezu stosuje się suplementację.
Kiedy brak uchwytnej przyczyny dolegliwości - warto wypróbować sposoby takie jak sport, masaże, ćwiczenia relaksacyjne, ciepłe lub zimne okłady przed snem. Należy unikać kawy, alkoholu, które mogą potęgować trudności z zasypianiem.
Możliwe jest leczenie farmakologiczne (leki regulujące wydzielanie dopaminy, łagodne opioidy), jednak stosuje się je jedynie u pacjentów, u których nasilenie dolegliwości jest znaczne i utrudnia normalne funkcjonowanie.
