Zimne dłonie i stopy. Kiedy przyczyna nie leży w niskiej temperaturze na zewnątrz
Zimne dłonie i stopy jesienią czy zimą najczęściej nie robią na nas żadnego wrażenia. Zrzucamy to na karb niskich temperatur, na które tak a nie inaczej reaguje nasz organizm. Po części mamy rację. Ale tylko po części. Zimne kończyny, owszem, mogą być wynikiem chwilowego wychłodzenia, ale mogą być też objawem poważniejszych dolegliwości, np. problemów z krążeniem, dlatego nie powinniśmy ich bagatelizować. Szczególnie jeśli z zimnymi dłońmi i stopami mamy do czynienia, kiedy na zewnątrz jest ciepło i słonecznie, a najchętniej i tak wyszlibyśmy w rękawiczkach i wełnianych skarpetach.
Nastała jesień i, chcąc nie chcąc, temperatury będą powoli spadać. Warto więc wygrzebać z szafy zapomniane rękawiczki. Czeka nas kilka miesięcy z zaledwie kilkustopniowymi temperaturami - na plusie, jak i niestety na minusie. Dłonie i stopy na pewno to odczują. To dystalne (inaczej - końcowe) części ciała, które najszybciej tracą temperaturę. Zaliczamy do nich również: nos, uszy czy policzki.
Co się tyczy dłoni i stóp - kiedy jest zimno, dochodzi do skurczu małych tętniczek tych kończyn, co przekłada się na ich gorsze ukrwienie (skończyć się to może nawet całkowitym niedokrwieniem). Musimy mieć również na uwadze, że w taką pogodę układ krążenia będzie starał się utrzymywać odpowiednią temperaturę najważniejszych narządów - serca, płuc czy nerek, które zlokalizowane są w obrębie klatki piersiowej i brzucha. Tam będzie występował wzmożony obieg krwi. To powoduje, że przepływ krwi przez naczynia krwionośne zaopatrujące kończyny dolne i górne jest mniejszy niż zazwyczaj i tym samym pojawia się nieprzyjemne uczucie zimna.
Taka reakcja organizmu nie jest powodem do zmartwień czy niepokoju. Co innego, gdy z zimnymi dłońmi i stopami zmagamy się niezależnie od pogody lub pory roku.
Jeśli przyczyna zimnych dłoni i stóp nie leży w niskiej temperaturze na zewnątrz, to w czym? Lista możliwych powodów jest długa.
- stres i zmęczenie - to, jak podkreślają lekarze, sprawcy wielu dolegliwości, wśród nich "lodowatych" dłoni i stóp. Kiedy jesteśmy wyczerpani fizycznie bądź psychicznie, odczuwamy niepewność, strach, niepokój - adrenalina, która uwalniana jest w takich momentach, powoduje, że większość krwi kieruje się do klatki piersiowej oraz mózgu, a odpływa z dłoni i stóp;
- długotrwałe przebywanie w jednej pozycji - nie ma znaczenia, czy będziemy stali, czy siedzieli. Brak ruchu źle wpływa na nasze mięśnie, ale może też odpowiadać za to, że mamy zimne dłonie i stopy. Wynika to z zaburzenia przepływu krwi w kończynach. Czy da się tego uniknąć w przypadku, gdy nasza praca to praca za biurkiem? Oczywiście! Trzeba tylko zapamiętać kilka wskazówek. W tym czasie nie zakładaj nogi na nogę, a od czasu do czasu ruszaj nogami - może to być wyprostowywanie całych kończyn pod biurkiem lub zginanie i prostowanie palców. Jeśli długo stoimy w jednym miejscu, warto przenosić ciężar ciała z nogi na nogę. Nie zapominając w obu przypadkach o ruchach dłońmi i palcami u rąk;
- zbyt mocno zapięty pasek od zegarka, skarpetki z ciasnym ściągaczem, ciasne rękawiczki, bransoletki - wydają się dość prozaiczne, ale warto je tu wymienić, bo wielu nie zdaje sobie sprawy z ich wpływu na przepływ krwi - mogą go ograniczać, a nawet blokować. Coś, co uciska, nigdy nie będzie dobrym wyborem;
- niektóre leki i kontakt z chemikaliami - zimne dłonie i stopy mogą pojawić się w wyniku działania pewnych leków. Do tej grupy należą: doustne środki antykoncepcyjne, beta-blokery, pochodne alkaloidów sporyszu, cytostatyki i interferon. Warto skonsultować się w takiej sytuacji z lekarzem. Jeśli natomiast chodzi o chemikalia, które mogą wywołać taką reakcję, to są nimi ołów czy talem;
- papierosy - osobom palącym częściej będą dokuczać zimne dłonie i stopy. Wynika to z faktu, że nikotyna, którą znajdziemy w papierosach, powoduje, że naczynia krwionośne się kurczą;
- anemia - żelazo jest konieczne do wytwarzania hemoglobiny, która znajduje się w czerwonych krwinkach. Jej zadaniem jest m.in. przenoszenie tlenu z płuc do tkanek organizmu. Anemia, czyli niedokrwistość, której przyczyną jest niedobór żelaza, skutkuje niedokrwieniem i właśnie zimnymi kończynami;
- niedobory niektórych witamin - np. witamin z grupy B;
- niskie ciśnienie - zbyt niskie ciśnienie jest groźne, tak samo jak nadciśnienie tętnicze. Trzeba zapamiętać kilka wartości. Ze zbyt niskim ciśnieniem u mężczyzn mamy do czynienia wtedy, kiedy ciśnienie skurczowe jest przez dłuższy czas niższe niż 110 mmHg. U kobiet będzie to ciśnienie skurczowe utrzymujące się poniżej 100 mmHg. W przypadku ciśnienia rozkurczowego o niedociśnieniu mówimy, gdy, bez względu na płeć, jego wartość utrzymuje się na poziomie 60 mmHg. Uczucie chłodnych kończyn to jeden z objawów niskiego ciśnienia i sygnał, który powinien skłonić nas do wizyty u specjalisty;
- choroba Raynauda - zimno w dłoniach i stopach będziemy odczuwać także przy chorobie Raynauda. Kończyny te będą również drętwieć. Towarzyszyć nam będzie uczucie zmarzniętego nosa i małżowin usznych. To wynik nadmiernego skurczu naczyń krwionośnych, wywołany stresem lub obniżoną temperaturą otoczenia. Kończyny przybierają czerwony, biały i sino-niebieski kolor;
- inne choroby układu krążenia - zimne dłonie i stopy mogą być również wynikiem np. miażdżycy, zakrzepicy żył głębokich, choroby Buergera, czyli zakrzepowo-zarostowego zapalenia naczyń, czy choroby Takayasu - martwiczego zapalenia dużych i średnich naczyń (potocznie to "choroba bez tętna");
- zespoły uciskowe nerwów i naczyń np. zespół cieśni nadgarstka - uczucie zimna, jakie pojawia się w tym przypadku, jest wynikiem ucisku na naczynia i nerwy. Dochodzi do niedokrwienia kończyny. Pojawią się drętwienie oraz mrowienie, możliwy jest również ból;
- obrzęk płuc - to stan zagrażający życiu. Zimne dłonie i stopy mogą go zapowiadać;
- choroby autoimmunologiczne - pod postacią zimnych dłoni i stóp mogą występować: reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń trzewny lub twardzina układowa;
- niedoczynność tarczycy - nadmierne marznięcie i wychłodzenie kończyn, a szczególnie dłoni, dotyczą osób z niedoczynnością tarczycy. W przypadku chorób tarczycy należy zbadać hormony: TSH, fT3 i fT4. To po prostu badanie krwi. Za wysokie TSH - najczulszego wskaźnika - może świadczyć właśnie o niedoczynności gruczołu;
- cukrzyca - wiecznie zimne dłonie i stopy, szybko marznące kończyny, są jednym z objawów cukrzycy. Jeśli do tego jesteś zmęczony i senny, lepiej udaj się do lekarza;
Poza tym za "lodowate" ręce i dłonie mogą odpowiadać choroby infekcyjne (np. wirusowe zapalenie wątroby) oraz choroby układu oddechowego.
Jeśli problem zimnych dłoni i stóp dotyczy cię od dłuższego czasu, lepiej nie odwlekaj wizyty u specjalisty. Jedna wizyta może przynieść rozwiązanie. Do tego czasu możesz jednak zrobić kilka rzeczy, które poprawią komfort życia.
Dobrym pomysłem zawsze będzie ruch. Możesz zaczynać dzień od ćwiczeń, które poprawią krążenie w obrębie kończyn dolnych i górnych. W ciągu dnia również możesz wykonywać drobne ćwiczenia, nawet jeśli siedzisz za biurkiem (chociażby na zmianę zginać i rozprostowywać nogi). Gwarantujemy, że od razu zrobi ci się cieplej. Pomyśl także o regularnej aktywności fizycznej - ona zawsze będzie lepszym wyborem niż chwilowy zryw.
Coś, o czym warto pomyśleć już teraz, zanim przyjdą mrozy, to ciepłe obuwie i rękawiczki. Możesz też zaopatrzyć się w ogrzewacze dłoni i stóp. W okresie jesienno-zimowym bierz rozgrzewające kąpiele.
Pamiętaj też, że w aptekach dostępne są maści rozgrzewające, które wciera się w wyziębioną kończynę. Już sam masaż świetnie sprawdzi się w przypadku zimnych dłoni i stóp. Jeśli brakuje ci witamin, konieczne będzie uzupełnienie niedoborów.
Nie zapominaj o regularnym dostarczaniu swojemu organizmowi płynów. Możesz przygotować sobie też rozgrzewające napary. Zrezygnuj z nikotyny i kofeiny.
Polecamy:
Bolesne skurcze łydek. Dlaczego dotykają właśnie ciebie?
