Palce pałeczkowate to nietypowy objaw raka płuc. Wykonaj prosty test
Długotrwały kaszel, ból w klatce piersiowej, duszności to charakterystyczne objawy raka płuc. O rozwijającej się chorobie mogą jednak świadczyć również zmiany obserwowane na ciele, a dokładniej na dłoniach i paznokciach. Nietypowym objawem raka płuc, który występuje u ponad 30 proc. chorych, są palce pałeczkowate, zwane również palcami Hipokratesa lub pałeczkami dobosza. Za pomocą prostego testu w kilka sekund sprawdzisz, czy występuje u ciebie pałeczkowatość palców. Co ważne, tak zniekształcone palce mogą wskazywać również na inne nowotwory i schorzenia.
Rak płuc to w Polsce najczęściej występujący nowotwór złośliwy wśród mężczyzn, drugi wśród kobiet i najczęstsza nowotworowa przyczyna zgonów. Co roku diagnozuje się go u ponad 22 tys. osób, a ponad 23 tys. z jego powodu umiera. Dziennie odnotowuje się ponad 60 zgonów. W 2018 roku liczba ofiar śmiertelnych raka płuc była większa niż w przypadku raka jelita grubego, raka piersi i raka prostaty (trzech kolejnych najczęściej występujących nowotworów złośliwych) razem wziętych. Szacuje się, że ok. 90 proc. wszystkich przypadków choroby spowodowanych jest dymem tytoniowym wdychanym podczas wieloletniego aktywnego palenia.
Jak podkreślają eksperci, rak płuc jest jednym z najgorzej rokujących nowotworów złośliwych - przeżycie pięcioletnie w Polsce wynosi 14,4 proc. Choroba wykrywana jest najczęściej w zaawansowanym stadium ze względu na bardzo niespecyficzne objawy.
W początkowej fazie rozwoju rak płuc przeważnie nie powoduje żadnych dolegliwości. Jeśli się pojawiają, przypisywane są typowym infekcjom lub skutkom palenia tytoniu. U chorych występują: kaszel - utrzymujący się dłużej niż 2-3 tygodnie i zmieniający swój charakter, przewlekła chrypka, trudności w przełykaniu, duszności, świsty podczas oddychania oraz częste zapalenia oskrzeli i płuc. Z czasem podczas kaszlu może pojawić się brunatna wydzielina lub krew. Do objawów raka płuc zalicza się również ból w klatce piersiowej, utratę wagi, zmęczenie i obrzęk twarzy lub szyi.
Niespecyficznym objawem raka płuc są również tzw. palce pałeczkowate.
Palce pałeczkowate - inaczej palce Hipokratesa (Hipokrates jako pierwszy je opisał) lub pałeczki dobosza (przypominają pałeczki wykorzystywane do gry na perkusji; kształtem przywodzą również na myśl maczugi) - to objaw chorobowy, najczęściej objaw długotrwałego niedotlenienia organizmu. Może pojawić się przy schorzeniach układu oddechowego (nowotworze płuc, gruźlicy, mukowiscydozie czy przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc), ale także przy schorzeniach układu pokarmowego (raku żołądka, okrężnicy, przełyku, zapaleniu wątroby lub chorobie Leśniowskiego-Crohna) czy chorobach reumatoidalnych (m.in. łuszczycowym zapaleniu stawów). Palce pałeczkowate mogą też świadczyć o zaburzeniach hormonalnych oraz chorobach endokrynologicznych (jak np. nadczynności przytarczyc czy akromegalii) i chorobach układu krążenia (w tym tętniaku aorty i infekcyjnym zapaleniu wsierdzia). To więc istotny objaw. Nie należy jednak zapominać, że pałeczkowatość palców może być również wrodzona.
Palce dobosza obejmują najczęściej paliczki rąk, ale zdarza się, że występują również w obrębie palców u stóp. Nie wywołują dolegliwości bólowych. Rozpoznaje się je po tym, że końcowe części palców są pogrubione i obrzęknięte, a paznokcie powiększają się i są wyraźnie uwypuklone - kształtem przypominają szkiełko zegarka, dlatego mówi się o tzw. paznokciach zegarkowatych.
Zmiany w wyglądzie palców następują etapami. Na początku zmiękczeniu ulega podstawa paznokcia (łożysko). Następnie zwiększa się kąt między łożyskiem paznokcia a fałdem paznokcia (skóra tuż pod naskórkiem), co powoduje, że paznokieć zakrzywia się bardziej niż zwykle. W ostatnim etapie końce palców wydają się większe i wyglądem przypominają maczugi.
Palce pałeczkowate zwykle rozwijają się latami. Zmiany mogą postępować jednak szybciej w przypadku pewnych chorób, np. ropnia płuca. Ich zaobserwowanie jest wskazaniem do pilnej wizyty u lekarza.
Według Cancer Research UK - brytyjskiej organizacji charytatywnej, która wspiera badania nad chorobami nowotworowymi i zwiększa społeczną świadomość na ich temat - u 35 proc. osób z niedrobnokomórkowym rakiem płuc (raka płuc w zależności od rodzaju komórek nowotworowych dzieli się na niedrobnokomórkowego i drobnokomórkowego; niedrobnokomórkowy obejmuje ok. 80 proc. wszystkich przypadków) doświadcza pałeczkowatości palców.
Aby sprawdzić, czy ten problem nas dotyczy, wystarczy przeprowadzić prosty test. Należy złączyć palce wskazujące tak, jak zobrazowano to poniżej. Pomiędzy paznokciami powinna utworzyć się wolna przestrzeń w kształcie rombu. Jeśli jesteśmy w dość ciemnym pomieszczeniu, łatwo możemy jej nie dostrzec, dlatego lepiej tak ułożone palce skierować w stronę światła, np. okna. Wolnej przestrzeni możemy również nie zauważyć, gdy inne palce, będące w tle, będą nam ją przysłaniać. Jeśli "okienko" między palcami nie występuje, prawdopodobnie palce są zniekształcone, a nam dolega poważna choroba - jak już wspominaliśmy, może to być nowotwór płuc lub inne groźne schorzenie.
