Leukocyty - poznaj rolę białych krwinek
Leukocyty, inaczej zwane białymi krwinkami, to elementy morfotyczne krwi. Żyją od kilku dni (granulocyty, czyli krwinki posiadające ziarnistości) nawet do 20 lat (limfocyty B pamięci immunologicznej). Główną rolą białych krwinek jest odpowiedź immunologiczna, w praktyce oznacza to, że wykrywają dany patogen, pochłaniają go i eliminują. Leukocyty są produkowane w szpiku kostnym, stamtąd wędrują do krwi, a następnie do tkanek (dotyczy to tylko niektórych z nich). Wskaźnik służący do oznaczania leukocytów to WBC, informuje o ich poziomie we krwi.
Do granulocytów należą:
eozynofile - czyli granulocyty kwasochłonne, ich podstawową rolą jest eliminacja pasożytów. Biorą też udział w odpowiedzi alergicznej,
neutrofile - granulocyty obojętnochłonne, stanowią aż do 75 proc. leukocytów. Są produkowane w szpiku kostnym i przemieszczane do krwi, gdzie pełnią rolę obronną przed zakażeniami drobnoustrojami chorobotwórczymi. Ich podstawowym mechanizmem działania jest fagocytoza (,,pochłanianie" bakterii) i degranulacja,
bazofile - granulocyty zasadochłonne, mają zdolność do fagocytozy, poza tym wydzielają histaminę, odpowiedzialną za rozszerzanie naczyń krwionośnych, serotoninę, a także heparynę, zmniejszającą krzepliwość krwi.
Agranulocyty, nie mają ziarnistości w cytoplazmie, do ich grupy zaliczamy:
limfocyty - a w nich limfocyty T (odpowiedź typu komórkowego) i B (te mają zdolność do produkcji przeciwciał),
monocyty - stanowią od 3 do 8 proc. wszystkich leukocytów obecnych we krwi, mają największe rozmiary. Mogą wydostawać się poza naczynia, do miejsc w których toczy się zapalenie, a także fagocytować bakterie. Po wydostaniu się ze szpiku przebywają 2-3 dni we krwi.
WBC (z ang. white blood cells), to wskaźnik który kojarzymy z morfologii krwi. Oznacza on ilość białych krwinek, które znajdują się w jednostce krwi, co daje podstawę do określenia w jakim stanie jest układ odpornościowy danej osoby. Wynik powinien zostać zinterpretowany przez specjalistę, przede wszystkim ze względu na to, że bardzo duże znaczenie ma stosunek w jakim występują poszczególne populację leukocytów. Informacje potrzebne do postawienia diagnozy, można rozszerzyć, zlecając wykonanie rozmazu krwi obwodowej.
W przypadku osób dorosłych, norma WBC zwykle mieści się w przedziale 4-10 tys./μl Oczywiście na wynik badania mają wpływ różne czynniki i w zależności od nich, wartości mogą być znacznie zmniejszone lub zwiększone. U dziecka normy są inne, zależą głównie od wieku. U noworodków norma to od 9 do 30 tys./μl, dla dziecka mającego rok norma to 6-20 tys./μl. U dzieci do szóstego roku życia prawidłowy wynik to 5-15,5 tys./μl. U ciężarnych liczba leukocytów we krwi obwodowej może zwiększyć się nawet do 15 tys./μl.
Podwyższone WBC wskazuje na leukocytozę, czyli zwiększoną ilość białych krwinek. Nie zawsze wysokie WBC jest powodem do niepokoju. Czasami występuje w wyniku intensywnego wysiłku fizycznego, stresu, a także ciąży. Zwiększenie wartości jest konsekwencją przyjmowania niektórych leków, np. aspiryny, albo heparyny. Wskaźnik podwyższa się również w pewnych stanach chorobowych: infekcjach bakteryjnych, gorączce i wyziębieniu, białaczkach, zawałach oraz nowotworach.
Obniżone WBC to leukopenia, czyli stan w którym białych krwinek jest za mało. Sytuacja ta dotyczy osób poddawanych chemioterapii i radioterapii, chorych na białaczkę, AIDS, niektóre choroby autoimmunologiczne i białaczkę. Poza wymienionymi, mniejsza ilość leukocytów może towarzyszyć niedoborom witamin z grupy B, a także niedokrwistości.
Poziom leukocytów należy kontrolować regularnie, aby w porę podjąć ewentualne działania, gdy zaobserwujemy nieprawidłowości. Pamiętajmy, że wynik badania powinien być zinterpretowany przez specjalistę, warto precyzyjnie odpowiadać na pytania lekarza i stosować się do jego wszystkich zaleceń.
Zobacz także:
Hashimoto zaczyna się w głowie. Jak sobie pomóc, gdy już zachorujesz?
Rehabilitacyjne strzały w dziesiątkę. Co mamy niepełnosprawnych dzieci radzą innym mamom?