Stwardnienie zanikowe boczne. Od osłabienia do paraliżu
Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) jest groźną i postępującą chorobą układu nerwowego. Mimo że jest ona rzadka i zapadają na nią tylko dwie osoby na 100 tys., to jej objawów nigdy nie należy ignorować. Jest to choroba śmiertelna i może w bardzo krótkim czasie doprowadzić do inwalidztwa. Dowiedz się, dlaczego dochodzi do rozwoju stwardnienia zanikowego bocznego, w jaki sposób się objawia i poznaj możliwości leczenia.
Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) jest rzadką chorobą układu nerwowego. W jej przebiegu dochodzi do uszkodzenia motoneuronów, czyli komórek nerwowych, dzięki którym możliwe jest wykonywanie podstawowych czynności, jak mówienie, jedzenie, poruszanie się, oddychanie czy utrzymanie pionowej postawy ciała.
To, w jaki sposób dochodzi do uszkodzenia komórek nerwowych nie jest do końca jasne - podejrzewa się o to głównie proces autoimmunologiczny, w którym komórki odpornościowe zaczynają atakować własne tkanki.
Mimo wielu badań przyczyna rozwoju tej choroby nadal pozostaje zagadką. Genetyczne predyspozycje do zachorowania wykrywa się jedynie u 10 proc. pacjentów. U pozostałych chorych pojawia się ona nagle i nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego doszło do jej rozwoju. Podejrzewa się, że infekcje, zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego czy stres, mogą odgrywać istotną rolę w zapoczątkowaniu choroby.
Choroba najczęściej rozwija się po cichu - początkowo pojawia się znaczne zmęczenie i osłabienie mięśni w obrębie rąk, nóg bądź twarzy. Chory może mieć problemy z utrzymaniem w kubka z kawą w dłoni, czesaniem włosów czy wchodzeniem po schodach. Wraz z postępem choroby dochodzi do postępujących zaników mięśni, prowadzących ostatecznie do niedowładu kończyn.
U chorych pojawia się również sztywność mięśni, która w połączeniu z przewlekłym bólem znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Mogą pojawić się także trudności w mówieniu, żuciu i połykaniu pokarmów w wyniku znacznej sztywności mięśni twarzy i gardła. W schyłkowym okresie choroby dochodzi do paraliżu.
Jeżeli obawiasz się, że twoje objawy mogą wynikać ze stwardnienia zanikowego bocznego, koniecznie udaj się do neurologa na dalszą diagnostykę. Lekarz podczas wizyty przeprowadzi dokładny wywiad i zbada pod kątem dysfunkcji układu nerwowego. Jeżeli wykryje jakiekolwiek nieprawidłowości, skieruje cię na dalsze badania.
Przy podejrzeniu stwardnienia zanikowego bocznego zaleca się wykonanie podstawowych badań krwi - morfologii, OB i CRP. Pobiera się także płyn mózgowo-rdzeniowy do badań laboratoryjnych. W diagnostyce pomocne są także badania obrazowe mózgu, jak tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. Bardzo istotne jest również wykonanie EMG, czyli elektromiografii.
Ze względu na to, że objawy stwardnienia zanikowego bocznego mogą przypominać boreliozę układu nerwowego, warto oznaczyć poziom przeciwciał IgG i IgM przeciwko Borrelia Burgdorferi we krwi. Pierwsze objawy choroby bywają też mylone z chorobą Parkinsona.
Niestety mimo znacznego postępu medycyny, stwardnienie zanikowe boczne wciąż pozostaje chorobą nieuleczalną. Jej terapia ma na celu poprawę jakości życia chorego i złagodzenie występujących objawów.
Podstawowym lekiem jest riluzol, który jako jedyny z dostępnych preparatów może wydłuża życie chorego o 3-6 miesięcy. W łagodzeniu wzmożonego napięcia mięśni wykorzystuje się leki rozluźniające, jak baklofen czy tyzanidyna.
Bardzo istotnym elementem leczenia jest rehabilitacja, która pozwala aktywować mięśnie i łagodzi wzmożone ich napięcie. Pacjentom z problemami w połykaniu może pomóc spożywanie posiłków w formie papek i ćwiczenie odruchu połykania.
Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak długo można żyć ze stwardnieniem zanikowym bocznym. Gdy choroba postępuje bardzo szybko, może odebrać życie nawet w ciągu kilku miesięcy od postawienia diagnozy. Średni czasu przeżycia chorych ze jest jednak dłuższy i waha się między 3 a 5 lat od rozpoznania.
Bardzo rzadko osoby żyją z chorobą kilkanaście lub kilkadziesiąt lat, jednak najczęściej są to pacjenci zdiagnozowani w młodym wieku, jak to miało miejsce w przypadku Stephena Hawkinga, genialnego naukowca, fizyka i badacza kosmosu. Jego życie i walkę z tą chorobą opowiada nadrodziny Oskarem film "Teoria wszystkiego".
CZYTAJ TAKŻE:
