Sztywność karku to charakterystyczny objaw. Choroba zagraża zdrowiu i życiu
Sztywność karku jest dość często spotykanym problemem, który może mieć różnorodne przyczyny. Niektóre wymagają jedynie prostych zmian (np. kupna nowego materaca), natomiast inne (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Jakie jeszcze mogą być przyczyny sztywności karku? Wyjaśniamy.
Sztywny, bolący kark bardzo często nie wiąże się z obecnością problemów zdrowotnych, a raczej wyborem nieodpowiedniego materaca do spania. Charakterystyczne jest to, że objawy te w tym przypadku są najsilniejsze bezpośrednio po przebudzeniu, natomiast wraz z rozruszaniem ciała ustępują. Śpiąc na niewygodnym łóżku czy w niekomfortowej pozycji, można doprowadzić do przykurczy mięśni barku i szyjnego odcinka kręgosłupa, co wiąże się właśnie z późniejszą sztywnością i bólem. Nie można jednak bagatelizować diagnostyki, ponieważ podobne objawy mogą dawać zmiany chorobowe, np. choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa w odcinku szyjnym.
Siedząc przy biurku przed komputerem bądź na kanapie z telefonem w ręku, często nie kontrolujemy tego, w jakiej pozycji siedzimy. Niestety jest ona często bardzo niekorzystna dla kręgosłupa - pochylona do przodu, ze zgarbionymi plecami i wysuniętą do przodu głową. Na dłuższą metę może to się wiązać z osłabieniem mięśni kręgosłupa, nadmiernym napięciem mięśni barku i szyi, a także utrwalonym "wdowim garbem" i wysunięciem głowy do przodu. Warto więc spędzać przed komputerem najmniej czasu jak to tylko możliwe i robić jak najczęstsze przerwy na rozruszanie stawów. Dobrą inwestycją jest również fotel do komputera, z wbudowaną podpórką pleców, z możliwością regulowania wysokości i ustawienia podłokietników.
Przewlekły stres może objawiać się w organizmie na różnorodne sposoby. Niektórym osobom "idzie" on w mięśnie, co przejawia się ich ciągłym spięciem i bólami. Bardzo często napięciu ulegają mięśnie barku i szyi, co w konsekwencji sprzyja ich sztywności.
Choroba zwyrodnieniowa stawów jest przewlekłym, postępującym schorzeniem układu kostno-stawowego. W jej przebiegu dochodzi do naprzemiennego niszczenia i ponownej syntezy chrząstek z powstaniem wyrośli kostnych. Dodatkowo prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego błony maziowej i tkanek okołostawowych. Zwyrodnienia mogą objąć praktycznie każdy staw, jednak najczęściej lokalizują się w obrębie stawów kolanowych i kręgosłupa, w tym kręgosłupa szyjnego. Zmiany chorobowe w tym odcinku mogą wywoływać ból i sztywność karku.
Przepukliny międzykręgowe kręgosłupa najczęściej lokalizują się w lędźwiowym jego odcinku, jednak mogą objąć również część szyjną. Sprzyjają im przede wszystkim wielogodzinne siedzenie przed komputerem i mało ruchu. Przepukliny szyjnego odcinka kręgosłupa mogą objawiać się bólami i zawrotami głowy, a także sztywnością karku. Pacjenci skarżą się również na osłabienie mięśni, zaburzenia czucia, ograniczenie ruchomości głowy, nudności czy też szumy uszne.
Urazy szyi mogą być przyczyną sztywności karku i dolegliwości bólowych. Najczęściej pojawiają się po urazach typu "whiplash", kiedy pod wpływem silnego uderzenia głowa początkowo odgina się do tyłu, a potem do przodu. Prowadzi to do znacznego rozciągnięcia mięśni i tkanek w okolicy szyi i karku, a nierzadko również do złamań kręgów szyjnych. Przykładami sytuacji, w których może dojść do tego typu urazu, są upadki z wysokości, poślizgnięcia, wypadki samochodowe czy gwałtowne uderzenie w głowę, np. pięścią lub piłką.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest jedną z najczęstszych chorób o podłożu autoimmunologicznym. W jej przebiegu autoprzeciwciała atakują stawy oraz inne narządy, co daje wiele uciążliwych objawów. Jednym z nich może być sztywność karku, szyi i pleców. Zmiany stawowe w przebiegu RZS mogą prowadzić do niepełnosprawności. Choroba jest przewlekła i nieuleczalna, jednak możliwe jest spowolnienie bądź zatrzymanie jej progresji. Leczenie polega na podawaniu leków modyfikujących przebieg choroby i łagodzeniu objawów.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) to choroba o podłożu infekcyjnym (najczęściej bakteryjnym, rzadziej wirusowym czy grzybiczym), która stanowi zagrożenie zdrowia i życia. Wymaga szybkiego rozpoznania i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Do najważniejszych objawów ZOMR zalicza się:
- sztywność karku - podczas badania lekarskiego lekarz nie jest w stanie przygiąć choremu głowy do klatki piersiowej tak, aby dotknął jej brodą. Nasilenie sztywności określa się na podstawie odległości między brodą a klatką piersiową;
- silne, pulsujące, nieustępujące po lekach przeciwbólowych bóle głowy, nudności i wymioty, które są związane ze wzrostem ciśnienia śródczaszkowego;
- gorączka >39 stopni Celsjusza;
- światłowstręt;
- wybroczyny i wylewy skórne na kończynach, tułowiu i w obrębie spojówek.
Źródła:
- Sharrak S, Al Khalili Y. Cervical Disc Herniation. Stat Pearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546618/ dostęp: październik 2023,
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/neck-pain/symptoms-causes/syc-20375581,
- A. Szczeklik, P. Gajewski. Interna Szczeklika 2023. Kraków 2023.
CZYTAJ TAKŻE:
Masz ciężkie nogi? To może być przyczyną
Kiedy grasuje "cichy złodziej kości". Tak objawia się osteoporoza
Oto najtańszy sposób na "indyczą szyję". Tak pożegnasz szpecący problem