Niestrawność - skąd się bierze? Ważne jest nie tylko to, co jemy
Niestrawność, znana także jako dyspepsja, jest zespołem dolegliwości ze strony układu trawienia, które nie dają zbyt charakterystycznych objawów. Zwykle należą do nich wymioty, nudności, ból brzucha, zaparcia, czkawka i nieprzyjemne uczucie w przełyku. W jaki sposób niestrawność jest powiązana ze sposobem jedzenia? Czy dyspepsja może być objawem poważnych chorób?
Niestrawność pojawia się zwykle w konsekwencji przejedzenia. Do produktów, które pogarszają trawienie, należą: tłuste potrawy, rośliny strączkowe, produkty bogate w konserwanty i tłuszcze zwierzęce. Osobom cierpiącym na niestrawność zaleca się spożywanie pięciu posiłków dziennie. Istotne jest, by stosowana dieta była zbilansowana, zawierała dużo warzyw i owoców, a porcje pokarmu były nie za duże.
Okazuje się, że na wystąpienie niestrawności ma wpływ sposób jedzenia. Większą skłonność do pojawienia się dyspepsji obserwuje się u osób jedzących bezpośrednio przed snem. Nie powinno się także rozmawiać w czasie jedzenia, ponieważ sprzyja to połykaniu pęcherzyków powietrza. Niewskazane jest też popijanie kęsów pokarmu napojami gazowanymi. Żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia niestrawności, należy:
- dokładnie przeżuwać pokarm,
- wyeliminować alkohol i papierosy,
- dbać o regularną aktywność fizyczną i prawidłową masę ciała,
- zapewnić regularność wypróżnień,
- wypracować techniki radzenia sobie ze stresem.
Niestrawność można podzielić na organiczną i czynnościową. Ta pierwsza występuje w przebiegu refluksu żołądkowo-przełykowego i dwunastniczo-przełykowego, wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz nowotworów, zwłaszcza przełyku i żołądka. Z kolei niestrawność czynnościowa nie ma wyraźnej przyczyny - zwykle wywołują ją następujące czynniki: zakażenie Helicobacter Pylori, picie alkoholu, palenie papierosów, nieprawidłowa dieta i nadwrażliwość układu pokarmowego.
Zaparcia występujące w wyniku dyspepsji mogą pośrednio wpływać na wzrost ciśnienia i związane z nim zawroty głowy. Jeżeli odnotujesz u siebie przedłużające się podwyższenie ciśnienia tętniczego i duszność, skontaktuj się niezwłocznie z lekarzem.
Do wystąpienia niestrawności przyczyniają się też:
- tętniak aorty brzusznej,
- choroby dróg żółciowych,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- cukrzyca,
- niedoczynność i nadczynność tarczycy,
- niedokrwienie jelita,
- zapalenie trzustki.
Niestrawność jest diagnozowana przez lekarza na podstawie przeprowadzonego wywiadu, w którego trakcie padają pytania na temat odczuwanych przez pacjenta objawów, przyjmowanych leków i chorób przewlekłych.
Podstawowym badaniem diagnostycznym jest gastroskopia, która polega na wprowadzeniu endoskopu (giętkiego przewodu) do górnego odcinka przewodu pokarmowego. Na wizytę należy zgłosić się szybko, jeśli występują: krwawienie z przewodu pokarmowego, znaczna utrata masy ciała w krótkim czasie, nagły silny ból brzucha, wymioty krwawe oraz jeżeli wyczuwalny jest guz w brzuchu.
W przypadku dyspepsji czynnościowej trudno mówić o jednym sprawdzonym sposobie leczenia. Natomiast w przypadku dyspepsji organicznej należy leczyć chorobę leżącą u podstaw problemu i zmodyfikować leczenie niektórymi farmaceutykami.
Najczęściej zaleca się pacjentom:
- zmianę stylu życia - wprowadzenie zmian w diecie i sposobie jedzenia, dbanie o regularną aktywność fizyczną;
- wypijanie naparu z mięty, rumianku, dziurawca i siemienia lnianego;
- przez kilka dni można zastosować dietę odciążającą układ trawienny - spożywać sucharki i pić gorzką herbatę, ewentualnie jeść kisiel.
W leczeniu niestrawności stosuje się różne grupy leków:
- preparaty wzmagające wydzielanie żółci, a to wspomaga proces trawienia tłuszczów;
- leki rozkurczowe;
- inhibitory pompy protonowej (np. pantoprazol, omeprazol, lanzoprazol) lub blokery receptorów histaminowych (famotydyna, ranitydyna);
- leki prokinetyczne.
CZYTAJ TAKŻE:
Skręt kiszek? Winny może być rak lub złogi jelitowe
Osiem domowych sposobów na gazy i niestrawność
Czytaj składy produktów. Jeden dodatek do żywności szkodzi zdrowiu