Spis treści:
- Co to jest zapalenie stawu kolanowego?
- Rehabilitacja stawu kolanowego w zapaleniu
- Ćwiczenia, które przyniosą ulgę w zapaleniu stawu kolanowego
- Nasze ciało jest stworzone do ruchu
Co to jest zapalenie stawu kolanowego?
Stan zapalny w obrębie jednego lub kilku elementów stawu - błony maziowej, chrząstki, więzadeł, kaletek lub struktur okołostawowych - to najprostsza definicja tego schorzenia. Przyczyną zapalenia może być kontuzja lub uraz, ale również zwykłe przeciążenie czy tocząca się w organizmie infekcja. W okolicy stawu gromadzi się płyn zapalny, powstaje obrzęk, który boli i utrudnia normalne poruszanie się.
Objawy zapalenia stawu kolanowego:
- ból, który nasila się w ruchu; jeśli kolano boli również w spoczynku, mamy do czynienia z ostrym stanem zapalnym,
- obrzęk,
- zaczerwienienie i towarzyszące mu uczucie ciepła,
- sztywność stawu,
- ograniczenie ruchomości (trudności w chodzeniu, utykanie),
- trzeszczenia lub blokada stawu,
- gorączka (nie zawsze).
W przypadku, gdy silny ból pojawił się nagle lub towarzyszy mu gorączka, należy jak najszybciej skonsultować stan z lekarzem.
Rehabilitacja stawu kolanowego w zapaleniu
W początkowym, ostrym etapie zapalenia staw należy oszczędzać. W dolegliwościach pomoże leżenie z uniesioną nogą (ułożoną na przykład na poduszkach) oraz chłodzenie. Zimne okłady lub zabiegi urządzeniem do kriokompresji stosuje się kilka razy dziennie przez 10-15 minut. Dobrze jest zastosować również terapię manualną lub ćwiczenia izometryczne - na tym etapie pod okiem fizjoterapeuty.
Kiedy ból i obrzęk zmniejszą się, można przejść do wdrażania aktywności. Na początku warto odbudować siłę mięśni nadwątloną spoczynkiem. W kolejnych etapach zdrowienia wprowadza się ćwiczenia równowagi i mobilności. Możesz je wykonywać samodzielnie - w domu. Jak zawsze dużą rolę odgrywa systematyczność. Pacjenci, którzy ćwiczą pomiędzy wizytami w gabinecie fizjoterapeutycznym, szybciej wracają do pełnej sprawności.
Ćwiczenia, które przyniosą ulgę w zapaleniu stawu kolanowego
Rehabilitacja stawu kolanowego w okresie zapalenia opiera się na spokojnych, kontrolowanych ruchach, które nie obciążają nadmiernie stawu, a jednocześnie pomagają stopniowo przywracać jego sprawność. Ćwiczenia powinny być wykonywane powoli, bez bólu kłującego i zawsze w zakresie, który jest komfortowy dla pacjenta. Poniżej przedstawiamy pięć bezpiecznych ćwiczeń, które pomagają zmniejszyć dolegliwości bólowe.
Napinanie mięśnia czworogłowego (ćwiczenie izometryczne)
Usiądź lub połóż się z wyprostowaną nogą. Pod kolano możesz wsunąć mały, zwinięty ręcznik. Powoli napnij mięsień na przedniej części uda, próbując wcisnąć kolano w ręcznik lub podłogę. Utrzymaj napięcie 5-8 sekund, następnie rozluźnij. Wykonaj 10-15 powtórzeń. Ćwiczenie wykonuje się, aby aktywować i wzmocnić mięsień czworogłowy bez obciążania kolana. Dzięki poprawie stabilizacji rzepki ból kolana stopniowo się zmniejsza.
Ślizgi pięty po podłodze (zginanie i prostowanie)
Usiądź lub połóż się na plecach z nogami wyprostowanymi. Powoli przesuwaj piętę po podłodze w stronę pośladków, zginając kolano tylko do momentu, w którym nie pojawia się ostry ból. Następnie powoli wróć do wyprostu. Powtórz 10-15 razy. W ten sposób stopniowo zwiększasz zakres ruchu kolana i zmniejszasz jego sztywność.
Most biodrowy
Połóż się na plecach z ugiętymi kolanami i stopami ustawionymi na szerokość bioder. Powoli unieś miednicę, napinając pośladki i mięśnie tylnej części uda. Zatrzymaj pozycję na 2-3 sekundy, następnie powoli opuść. Wykonaj 10-12 powtórzeń. Wzmacnianie pośladków i taśmy tylnej odciąża kolano podczas chodzenia. Celem jest stabilizacja miednicy i kolana - kluczowa dla zmniejszenia przeciążenia chorego stawu w codziennych aktywnościach.
Prostowanie nogi w siadzie (tzw. "leg extension light")
Usiądź na krześle z obiema stopami na podłodze. Powoli unieś jedną nogę, prostując ją w kolanie, ale nie doprowadzając do bólu. Utrzymaj wyprost przez 2 sekundy i powoli opuść. Wykonaj 10-12 powtórzeń na każdą nogę. To ćwiczenie wzmacnia mięsień czworogłowy przy minimalnym obciążeniu. Efektem jest lepsza kontrola kolana podczas wstawania, chodzenia i wchodzenia po schodach.
Stanie na jednej nodze (ćwiczenie równowagi)
Stań blisko ściany lub oparcia krzesła, aby móc się podeprzeć w razie potrzeby. Unieś jedną nogę lekko nad podłogę i utrzymuj równowagę na nodze podporowej. Zacznij od 10-15 sekund, stopniowo wydłużając czas. Ćwiczenie zaleca się w końcowej fazie rehabilitacji. Poprawa stabilizacji nerwowo-mięśniowej stawu kolanowego daje większą kontrolę ruchu, mniejsze ryzyko przeciążenia i lepszą stabilność przy zmianie kierunku czy wchodzeniu po schodach.
Nasze ciało jest stworzone do ruchu
Kontuzje, urazy i choroby stawów ograniczają prawidłową ruchomość i powodują ból. Jednak leczenie oparte wyłącznie na odciążaniu ciała w spoczynku i wcieraniu maści nie jest dobrym rozwiązaniem. Tylko aktywna rehabilitacja, a po niej wprowadzenie aktywności fizycznej do codzienności, pomoże zapomnieć o bólu. Regularny, dobrze dobrany ruch pozwala odbudować siłę mięśni, poprawia krążenie i wspiera naturalne procesy regeneracji. To dzięki ćwiczeniom staw odzyskuje stabilność, a ciało stopniowo wraca do pełnej sprawności.
