EEG nie tylko w diagnostyce padaczki. Dobry neurolog zleci je po udarze mózgu lub urazie głowy

EEG jest badaniem bardzo szeroko wykorzystywanym w medycynie, przede wszystkim w neurologii. Z jego pomocą możliwa jest rejestracja aktywności elektrycznej mózgu, co jest niezwykle przydatne w diagnostyce niektórych chorób, m.in. padaczki, guzów mózgu, zaburzeń snu czy też problemów psychicznych. Samo badanie jest zupełnie bezbolesne i najczęściej trwa niecałą godzinę.

Badanie EEG jest przydatne w diagnostyce wielu chorób układu nerwowego. Powinno ono być jednak wykonane szczególnie u wszystkich osób po przebytym napadzie padaczkowym. 

Nie jest to jednak jedyne zastosowanie badania. Przeprowadza się je także u pacjentów z objawami guza mózgu, takimi jak bóle głowy, obfite nudności i wymioty czy też zaburzenia neurologiczne. Czasami EEG zaleca się również w przypadku problemów z zaśnięciem, przewlekłym niewysypianiem się czy też innymi objawami zaburzeń snu. Wykonywane jest również u osób z problemami natury psychicznej, na przykład schizofrenią.

Badanie EEG pozwala przede wszystkim określić rodzaj napadu padaczkowego, co jest kluczowe do wybrania najbardziej odpowiedniego dla danej osoby sposobu leczenia. Dodatkowo z jego pomocą można wykryć zaburzenia funkcjonowania mózgu u pacjentów po różnorodnych urazach głowy czy udarach. 

Wykorzystuje się je także w diagnostyce guzów mózgu, zapalenia mózgu spowodowanego różnymi przyczynami czy też zaburzeń snu. Brak aktywności elektrycznej w EEG jest również cechą pomocną w stwierdzaniu śmierci mózgu u krytycznie chorych pacjentów.

Przygotowując się do badania EEG trzeba pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Po pierwsze nie należy być na czczo, wręcz przeciwnie - na 1-3 godziny wcześniej należy zjeść pełen sycący posiłek. 

Drugą ważną rzeczą jest konieczność umycia głowy szamponem w przeddzień badania, jednak bez nakładania żadnych dodatkowych kosmetyków (np. odżywek, żeli, lakierów). 

W dniu poprzedzającym EEG warto też powstrzymać się od korzystania z elektroniki, przede wszystkim od oglądania telewizji i grania na komputerze. Warto też  pamiętać, aby nie odstawiać żadnych dotychczas przyjmowanych leków chyba, że specjalista zaleci inaczej.

Badanie EEG jest całkowicie bezbolesne i bezpieczne. Po wejściu do gabinetu, w którym będzie odbywało się badanie, pacjent jest proszony o położenie się na kozetce. Następnie specjalista zakłada na głowę osoby badanej specjalny czepek, który pomaga umocować wszystkie 19 elektrod w odpowiednich miejscach. 

Po ich umieszczeniu rozpoczyna się właściwa część badania, czyli rejestracja aktywności elektrycznej mózgu. Pacjent w tym czasie powinien postarać się w jak największym stopniu zrelaksować, a najlepiej, gdyby udało mu się zasnąć. Nie ma tu jednak mowy o usypianiu przez anestezjologa - pacjent powinien spać snem naturalnym. Dlatego też dzieci poddawane badaniu specjalnie są budzone w środku nocy poprzedzającej badanie, aby gdy ono nadejdzie, mały pacjent zasnął.

Początkowo aktywność mózgu bada się w bezruchu, bez żadnej dodatkowej stymulacji. Następnie rejestruje się ją po wdrożeniu tzw. metod aktywujących, na przykład fotostymulacji czy hiperwentylacji. Fotostymulacja to inaczej naświetlanie twarzy z odległości 20-30 centymetrów migającym, zmiennym światłem o charakterze stroboskopowym. Hiperwentylacja z kolei polega na pogłębionym oddychaniu przez ok. kilka minut. 

Czasami zdarza się, że nieprawidłowa aktywność elektryczna pojawia się dopiero po ekspozycji na bodźce aktywujące. Całe badanie trwa około 45 minut.

Prawidłowy zapis EEG ilustruje aktywność elektryczną mózgu w postaci czterech rodzajów fal - alfa, beta, theta i delta. Fale alfa rejestruje się z elektrod zlokalizowanych w okolicy potylicznej, to znaczy z tyłu głowy. Mają one kształt sinusoidalny i pojawiają się z częstością ok. 8-13 na sekundę. Fale beta z kolei rejestruje się w odprowadzeniach przednich i środkowych mózgu. Są one szybsze niż fale alfa i mają częstość ok. 14-30 na sekundę. Fale theta i delta są to fale wolne, które prawidłowo obserwuje się u dzieci i w czasie snu.

Do nieprawidłowości w zapisie EEG zalicza się zjawiska, które nie przypominają swoją charakterystyką żadnego z czterech wyżej wymienionych rodzajów fal. Do najczęściej obserwowanych zalicza się iglice, fale ostre czy też zespoły iglica-fala wolna. Patologią są również fale wolne u osób dorosłych i w stanie czuwania.

Jeżeli pojawiają się one jedynie w kilku odprowadzeniach, mogą świadczyć o obecności np. ogniskowych napadów padaczkowych, których przyczyną mogą być m.in. guzy mózgu. Natomiast jeśli są uogólnione, to znaczy obecne we wszystkich odprowadzeniach, może to wskazywać na obecność uogólnionych napadów padaczkowych.

Nieprawidłowy wynik badania EEG u osoby, która przebyła napad padaczkowy, najczęściej świadczy o obecności padaczki. Czasami jednak może wynikać z obecności innych chorób, dlatego wynik należy zawsze skonsultować ze specjalistą. Do innych możliwych przyczyn nieprawidłowego zapisu EEG zalicza się:

• guzy mózgu,
• uszkodzenie mózgu w wyniku poważnych urazów,
• encefalopatie,
• zapalenie mózgu.

CZYTAJ TAKŻE: 

Mylisz słowa lub przekręcasz nazwy? To może być afazja 

Demencja to nie choroba starców. Tak ją rozpoznasz

Psychobiotyki. Co jeść, by wspomóc pracę mózgu