Nadmiar bakterii w jelicie daje mylne objawy. Najlepiej wykonaj jeden test
Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego to częsta przyczyna wizyt pacjentów w gabinecie lekarskim. Biegunka i/lub zaparcia, bóle brzucha, wzdęcia, uczucie pełności w jamie brzusznej - jeśli dokuczają ci takie objawy, to ich przyczyną może być SIBO. Pod tą tajemniczo brzmiącą nazwą kryje się zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. Jak się go wykrywa? Prostym i bezpiecznym badaniem stosowanym w diagnostyce SIBO jest wodorowo-metanowy test oddechowy z laktulozą. O czym trzeba pamiętać przed jego wykonaniem? Oto podstawowe zasady testu na SIBO.
SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth), czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, to pojawienie się i rozrost w jelicie cienkim bakterii, które normalnie bytują w jelicie grubym. Zdarzają się również przypadki przerostu gatunków bakterii, które zazwyczaj występują w jelicie cienkim w bardzo niewielkiej ilości.
Jak objawia się SIBO? Do objawów SIBO zalicza się: biegunkę tłuszczową (wynika z niedoborów trawiących tłuszcze soli kwasów żółciowych, rozkładanych przez nadmiar drobnoustrojów obecnych w jelicie cienkim), zaparcia (pojawiają się na skutek upośledzenia perystaltyki jelit), bóle brzucha, wzdęcia i uczucie pełności w jamie brzusznej, bolesne skurcze w obrębie jamy brzusznej, odbijania, zgagę, nudności.
Objawy ogólne to bóle głowy, stawów, mięśni oraz zmęczenie.
Można wykonać RTG przewodu pokarmowego z podaniem kontrastu, gdzie uwidaczniają się nieprawidłowości w budowie jelit, np. niedrożność. Można sprawdzić obecność tłuszczu w kale, jednak na chwilę obecną najbardziej miarodajny wydaje się być wodorowo-metanowy test oddechowy z laktulozą i właśnie to badanie poniżej opiszemy.
Wodorowo-metanowy test oddechowy z laktulozą polega na pomiarze poziomu wodoru i metanu w wydychanym przez pacjenta powietrzu po wypiciu roztworu laktulozy. Pomiaru dokonujemy przed zażyciem laktulozy, a następnie w 30., 60., 120. i 180. minucie po jej przyjęciu.
Test wodorowo-metanowy może być wykonywany w punkcie pobrań danego laboratorium diagnostycznego lub możesz zabrać zestaw do domu i wykonać badanie w dogodnym dla siebie czasie, pamiętając o odpowiednim przygotowaniu do badania. Jest też możliwość zakupienia go przez internet. Test wraz z instrukcją przychodzi do domu, a po wykonaniu badania odsyłamy próbki.
W przypadku SIBO bakterie bytujące w jelicie cienkim wytwarzają wodór, który jest głównym winowajcą i powodem powstawania objawów klinicznych. Jednak przerost mikrobioty w jelicie cienkim może dotyczyć nie tylko bakterii, ale również archeonów, które metabolizują powstały w jelicie cienkim wodór do metanu. Dlatego lepiej zamiast starego wodorowego testu oddechowego wykonać wodorowo-metanowy test oddechowy. Zdarza się, że wynik wodorowego testu oddechowego u osoby mającej SIBO jest fałszywie ujemny.
Dodatkowym parametrem zwiększającym jakość wodorowo-metanowego testu oddechowego jest ocena prawidłowości pobrania wydychanego powietrza w badanej próbce, tzw. korekcja rozcieńczenia próbki. Jest to możliwe poprzez dodatkowe oznaczenie stężenia dwutlenku węgla - CO2 w analizowanej próbce.
Dzięki oznaczaniu zarówno stężenia wodoru, jak i metanu w wydychanym powietrzu oraz korekcji rozcieńczenia próbki poprzez pomiar stężenia dwutlenku węgla badanie charakteryzuje się najwyższą czułością.
Na początku pacjent spożywa laktulozę. Wytworzone przez mikroorganizmy bytujące w jelicie cienkim gazy wraz z krwiobiegiem trafiają do płuc i następnie, z wydychanym powietrzem do aparatury mierzącej ich stężenie. SIBO jest rozpoznawane, gdy poziom wodoru - H2 w wydychanym powietrzu wzrośnie ≥ 20 ppm lub poziom metanu - CH4 wzrośnie ≥ 10 ppm od wartości początkowej w czasie do 90 minut od obciążenia.
Właściwe przygotowanie do badania decyduje o otrzymaniu prawidłowego wyniku.
Siedem dni przed badaniem:
- wiele produktów, które spożywamy w ciągu dnia, jest metabolizowanych do wodoru lub metanu, czasami bardzo powoli. Do produktów zakazanych zalicza się fasolę, makaron pełnoziarnisty, owoce, błonnik lub otręby zbożowe, tofu, orzechy, pieczywo pełnoziarniste i żytnie oraz pokarmy bogate w błonnik;
- nie stosuj środków przeczyszczających oraz prokinetycznych: itoprydu, cyzaprydu oraz metoclopramidu. W tym przypadku wskazana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Trzy dni przed badaniem:
- nie stosuj probiotyków.
W dniu poprzedzającym badanie:
- u osób z zaparciami przed wykonaniem badania należy wdrożyć dietę niskofermentującą, czyli bez węglowodanów złożonych, bez mleka i jego przetworów. Możesz jeść biały ryż, białe pieczywo, mięso i jajka;
- nie jedz: cebuli, pora, czosnku, kapusty, fasoli czy marynowanych lub kiszonych warzyw, unikaj mleka i/lub soków owocowych;
- ostatni posiłek (niezbyt obfity, niezawierający błonnika) zjedz co najmniej 14 godzin przed rozpoczęciem badania;
- w ciągu 14 godzin przed rozpoczęciem badania dozwolone jest picie tylko wody;
- nie pal i nie żuj gumy na przynajmniej 2 godziny przed testem.
W dniu badania:
- umyj zęby;
- jeśli nosisz protezy zębowe, nie używaj kleju;
- możesz wypić szklankę ciepłej wody;
- możesz przyjąć lekarstwa (z wyjątkiem witamin, środków przeczyszczających i antybiotyków), nie trzeba odstawiać leków z grupy inhibitorów pompy protonowej - IPP;
- unikaj aktywności fizycznej.
Podczas wykonywania badania:
- unikaj ruchu;
- nie pal papierosów;
- unikaj drzemek, gdyż może to przyczynić się do uzyskania fałszywie dodatniego testu.
W trakcie przeprowadzania badania SIBO pacjenci mogą odczuwać wzdęcia, ból brzucha lub oddawać luźne stolce.
CZYTAJ TAKŻE:
Po tym poznasz wrzodziejący żołądek lub dwunastnicę. Objawy zawsze po jedzeniu
Winna ponad 80 proc. przypadków raka żołądka. Latami nie daje objawów
Zdrowie mieszka w jelitach. "Ich kondycja wpływa na nasz stan psychiczny"