Troponiny sercowe. Badanie, które ujawni zawał serca
Aby potwierdzić zawał mięśnia sercowego, często wystarczy badanie EKG, by zaobserwować swoiste zmiany w pracy serca. Występuje jednak zawał mięśnia sercowego, który nie wykazuje żadnych cech w badaniu, a na potwierdzenie, czy doszło do uszkodzenia serca, wykonuje się badania laboratoryjne, które wykażą patologiczne zmiany. Takim badaniem jest oznaczenie troponin. Kiedy je wykonać i co oznaczają podwyższone wartości?
Troponiny sercowe to białka kurczliwe występujące w mięśniach poprzecznie prążkowanych, obecne również w strukturze mięśnia sercowego. Jeżeli pojawią się w krwioobiegu, oznacza to, że doszło do uszkodzenia komórek mięśniowych. Do troponin serca zalicza się troponinę sercową T oraz troponinę sercową I.
Jeśli doszło do zmian w mięśniu sercowym na skutek np. zawału, w krwi chorego białka te pojawiają się do trzech godzin od momentu uszkodzenia.
Zlecenie na oznaczenie troponin sercowych związane jest z objawami kardiologicznymi. U pacjentów zgłaszających dolegliwości bólowe w klatce piersiowej o charakterze rozpierającym i gniotącym, promieniującym do żuchwy, ramienia i pleców, bez uwidocznionych cech zawału w badaniu EKG, zleca się oznaczenie troponin.
Cechy świeżego zawału w zapisie EKG są już wskazaniem do skierowania pacjenta do pracowni hemodynamicznej na wykonanie koronarografii, jednak w przypadku wystąpienia zawału NSTEMI - czyli takiego, gdzie zmian w EKG nie uwidacznia się, troponiny są podstawowym badaniem, wykonywanym z krwi pacjenta.
Innymi wskazaniami do wykonania badania jest nasilenie objawów bólowych u pacjentów, którzy chorują na dławicę piersiową, ponieważ zwiększa ona ryzyko niedokrwienia mięśnia sercowego.
Troponiny zwiększają swoje stężenie w krwioobiegu po 4-8 godzinach od dokonania się zawału, a swój szczyt osiąga po 12 godzinach. Ich stężenie wraca do prawidłowych wartości po upływie około 10 dni.
Badanie na obecność troponin wykonuje się z krwi obwodowej pacjenta, która pobierana jest zazwyczaj z żyły łokciowej. Badanie wykonywane jest niezwłocznie po przybyciu pacjenta do izby przyjęć czy SOR-u, a zatem w trybie pilnym. Troponiny oznacza się u pacjentów z bólem w klatce piersiowej oraz innymi objawami niedokrwienia mięśnia sercowego. Nie istnieją żadne przeciwwskazania do wykonania tego badania. Czas oczekiwania na wynik troponin wynosi około 1 godzinę. Ponowne oznaczenie wykonuje się po upływie 3 godzin od pierwszego pobrania krwi. Wysokie stężenie troponin sugeruje dokonanie zawału mięśnia sercowego i pacjent kierowany jest bezpośrednio do oddziału kardiologicznego.
Podwyższone wartości troponin zauważa się również w innych jednostkach chorobowych. Badanie to może okazać się pomocnicze w diagnozowaniu m.in.:
- zatorowości płucnej,
- zapalenia osierdzia,
- urazu serca,
- przewlekłej niewydolności nerek,
- niedoczynności tarczycy.
Im wyższe stężenie troponin, tym bardziej rozległy jest zawał mięśnia sercowego i tym większy jego obszar uległ uszkodzeniu.
Prawidłowe wartości stężenia we krwi to 0,012-0,4 mcg/l dla troponiny I oraz < 0,1 ng/ml dla troponiny T.
CZYTAJ TAKŻE:
Fakty i mity o zawale mięśnia sercowego
Można ocenić ryzyko chorób serca z wieloletnim wyprzedzeniem
